Kommegene Krallığı (MÖ 163-MS 72) tarafından inşa edilen Eski Kahta Kalesi, 16 yıldır ziyaretçilere kapalı. Kommagene Krallığı döneminde önemli bir idare merkezi olarak inşa edilen ve 2 bin yıllık olduğu belirtilen kale, Romalılar döneminde geliştirilerek konumu devam ettirildi. 1260’larda bölgeye hakim olan Memluklular tarafından restore edilen kale, bugünkü son şeklini aldı. Kahta’nın Kocahisar (Eski Kahta) köyü yakınlarında bulunan kale, 3 büyük krallığın izlerini taşıyor. Kale içinde mescit, hapishane ve zindan, posta güvercinlerinin yetiştirildiği kule, sarnıçlar, kitabeler, hamam ve Kahta Çayı’na (Nymphaios) inen gizli su yolu yer alıyor. Kale, yöredeki halk tarafından 1920’lere kadar yerleşim, 1920’den 1970’e kadar da pazar yeri olarak kullanıldı.
Kalede 1970’lerde başlanan kazı ve restore çalışmaları günümüze kadar sürdü. 2005 yılına kadar halka açık olan kale, bu tarihten sonra tamamen kapatıldı. Kazı ve restorasyon gerekçesiyle kapatılan kalede, 2015 yılına kadar herhangi bir restorasyon yapılmadı. 2015’te başlayan restorasyon çalışması ise 3’ü arkeolog 3’ü işçi olmak üzere 6 kişinin çalışmasıyla sürüyor.
UZAKTAN İZLİYORLAR
Kalenin kapalı olmasından kaynaklı en büyük zararı, bölgede yer alan esnaflar görüyor. Kalenin yakınlarında yer alan esnaflar, restorasyondan dolayı fazla kimsenin kaleyi görmeye gelmediğini söyledi. Gelen kişilerin ise sadece uzaktan kaleyi izleyebildiğini belirten esnaflar, büyüklerinin kendilerine anlatımları olduğunu, 1970’lere kadar bütün köy esnafının kalenin içerisinde yer aldığını, fakat başlayan restorasyon ve kazı çalışmalarından dolayı esnafın kaleden çıkarıldığını kaydetti.
KALENİN AÇILIŞI ERTELENİYOR
2005 yılında kalenin tamamen kapatıldığını hatırlatan esnaflar, “Fakat 2015 yılına kadar bir çalışmanın yapıldığını görmedik. İki defa restorasyon ekibi değişti ama bir türlü tarihi kale halkın girişine hazır edilmedi. Şimdilerde 6 kişinin kalede çalışmalar yaptığını görebiliyoruz. Bizlere kalenin geçen sene açılacağını ifade etmişlerdi. Fakat açılmadı. Bu sene de aynı şekilde seneye açılacağı belirtildi. Şimdiye kadar da açılmış değil” diye konuştu.
ŞEYTAN KÖPRÜSÜ
Yine kalenin arka kısmında bulunan ve kaleden gizli geçitle su çekilen tarihi Şeytan Köprüsü de yol olarak kullanıma kapatıldı. Üzerinde “Suya girmek tehlikelidir” tabelasının asılı olduğu tarihi köprü de kaderine terk edilmiş durumda.
Ferhat Çelik – Müjdat Can / MA
