Türkiye toprakları yer üstü kadar, yeraltı zenginlikleriyle de ön plana çıkan bir coğrafya. Son yıllarda özelleştirmelerle büyük bir bölümü yabancı sermayeye geçen, kaçak maden ocaklarının boy gösterdiği ülkemizde maden kazaları da madencilik kadar eski… Sermaye hükümetlerine göre kaza olarak adlandırılan iş cinayetlerinde işçi kıyımı “işçinin fıtratında var” 1941 yılından bu yana 3 binden fazla işçi madenlerde meydana gelen iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. 100 binden fazla işçi ise yaralandı pek çoğu da sakat kaldı.
Türkiye; yeterince iş güvenliği önlemi alınmadığı için meydana gelen bu cinayetlerde yaşanan ölümlerde dünyada ilk sıralarda yer alıyor. İş cinayetlerine ilişkin tutulan istatistiki veriler acı bir tablo olmanın ötesinde ne yazık ki; sermayenin işçi hayatına verdiği kıymetin (!) de bir göstergesi. İşçi canı çıkarılan maden tonajına göre hesaplanıyor. Dünyanın en büyük kömür üreticilerinden biri olan Çin’de, 2008 yılında 100 milyon ton başına düşen ölüm sayısı 127 olurken, Türkiye’de bu sayı 722 olarak kayıtlara geçti. Çin’de, 2008 yılında 100 milyon ton başına 127 kişi hayatını kaybederken, bu sayı 2013 yılında 37’ye düşmüş. Hatta emek sömürüsünün en yoğun yaşandığı ABD’de bile 100 milyon ton üretim başına 1 ile 6 işçi hayatını kaybetmiş. Bu çirkin istatistiğe göre Türkiye’de tablo 2000 yılında 100 milyon ton başına 710 işçi…
2008 yılında ise 722’ye çıkmıştır.
Madenlerde meydana gelen ve kayıtlara geçen büyük iş cinayetleri!
1983 Armutçuk grizu faciası
7 Mart 1983 tarihinde Zonguldak’ın Armutçuk beldesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen grizu patlamasında 103 işçi yaşamını yitirdi.
1990 Amasya grizu faciası
7 Şubat 1990’da Amasya’da, Yeni Çeltek Kömür İşletmesi’ne ait maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 3 işçi yanarak, 65 işçi ise göçük altında kalarak hayatını kaybetti.
1992 Kozlu grizu faciası
Türkiye’deki madencilik tarihinin en büyük felaketlerinden olan 3 Mart 1992 Kozlu faciasında, Zonguldak’ın Kozlu ilçesindeki taş kömürü ocağında meydana gelen zincirleme patlamalarda 263 maden işçisi hayatını kaybetti. 13 Mayıs 2014 tarihinde Soma’da 301 kişinin yaşamını yitirdiği faciaya kadar, bu topraklardaki en ölümlü maden faciası olmuştur.
1995 Yozgat-Sorgun grizu faciası
Yozgat’ın Sorgun İlçesi’nde, Matsan Madencilik Şirketi’ne ait kömür ocağında grizu patlaması sebebiyle meydana gelen kazada 38 işçi göçük altında kalarak can verdi.
2010 Balıkesir-Odaköy grizu faciası
23 Şubat 2010 tarihinde Balıkesir’in Dursunbey İlçesi’ne bağlı Odaköy’de, toplam 47 kişinin çalıştığı maden ocağında meydana gelen grizu patlamasında 17 işçi ölürken 30 işçi de yaralandı.
2014 Soma kömür madeni faciası
Türkiye’de en büyük kaybın yaşandığı maden faciasıdır. 13 Mayıs 2014 tarihinde Manisa’nın Soma İlçesi’nde, Soma Holding tarafından işletilen kömür ocağında meydana geldi. Patlamanın etkisiyle madende yangın çıkmış ve çok sayıda maden işçisi içeride mahsur kalmıştır. Faciada toplam 301 işçi hayatını kaybetti.
2014 Karaman-Ermenek maden faciası
28 Ekim’de Ermenek’te meydana gelen maden faciası.. 350 metre derinlikte 18 maden işçisi su baskını sonucu boğularak can vermiştir.
BÜYÜK GÖREV!
İş cinayetleri özellikle de madenlerde yaşanan iş cinayetleri kader değildir. Sermaye devletinin söylediği gibi fıtrat da değildir. Bunun koşullarının ortadan kaldırılacağı ortamın yaratılabilmesi için özellikle, işçilere, emekçilere, sendika ve emek örgütlerine büyük görev düşüyor. İş cinayetleri konusu sürekli gündemde tutulmalı, hatırlanması için bir yenisinin yaşanması beklenmemelidir.
POLİTİKA HABER