Türkiye’de 2020 yılı, kadın kazanımlarına yönelik artan saldırılara karşı isyan ve direnişin damgasını vurduğu bir yıl olarak geçti. 2020’yı değerlendiren kadın örgütleri, yeni yılda eşitlik ve özgürlük temennisinde bulundu.
YENİ YIL TEMENNİSİ
Sosyalist Kadın Meclisi (SKM) Sözcüsü Deniz Aktaş, 2020’yi erkek ve devlet saldırılarının arttığı yıl olarak değerlendirerek, bu politikaların sonucu olarak kadına yönelik şiddetin cins kırımına vardığını vurguladı. Kazanımların özellikle İstanbul Sözleşmesi üzerinden hedef alındığını dile getiren Aktaş, kazanımları ortadan kaldırmayı amaçlayan bu saldırıların kadınların birlikte hareket etmesiyle püskürtüldüğünü söyledi. Koronavirüs (kovid-19) bahanesiyle kadınların eve kapatılmak istendiğini ancak buna karşı da alanların terk edilmediğini sözlerine ekleyen Aktaş, özellikle hedef alınan örgütlü kadın üzerinden mesaj verildiğini kaydetti. Bunun en açık örneğinin ise Demokratik Toplum Kongresi (DTK) Eşbaşkanı Leyla Güven’in tutuklanması olduğunu belirten Aktaş, bunların tamamının erkek egemen faşist sistemin örgütlü kadın mücadelesini teslim almaya yönelik olduğunu ifade etti. Aktaş, kadınların artan öfke ve isyanın 2021 yılına damgasını vuracağını dile getirerek, yeni yılda erkek egemen sistemin yok olması temennisinde bulundu.
2021’DE ORTAK MÜCADELE
Özgür Kadın Hareketi (Tevgera Jinên Azad-TJA) aktivisti Besra İşsever, 2020 yılının zor bir yıl olduğunu belirterek, dünyayı etkisi altına alan salgın ve savaşların gölgesinde geçtiğini aktardı. Salgınla birlikte kadınların ailedeki rollerinin daha da pekiştirildiğini ve kamusal alanın daraltılmaya çalışıldığını kaydeden İşsever, özgürlük ve mücadele alanlarına müdahale edildiğine işaret etti. Kadınların yüzyıllardır verdikleri özgürlük mücadelesinin baskılanmaya çalışıldığına değinen İşsever, direnen kadınların tutuklanarak, sindirilmeye ve susturulmaya çalışıldığını söyledi. Tüm bu süreçte iktidardan güç alan erkeklerin her gün kadınları katlettiğini belirten İşsever, özellikle AKP’nin İstanbul Sözleşmesi’ni kaldırmak istemesiyle cinayet ve şiddetin arttığına dikkat çekti. Öte yandan bölge kentlerinde özelikle uzman çavuş ve polislerin cinsel saldırılarının arttığı bir yıl olduğunu anımsatan İşsever, devletin cezasızlıkla faillere sahip çıktığını dile getirdi. Özetle 2020 yılının kadınlar için zorlu olmasına rağmen direnişle geçen bir yıl olduğunu ifade eden İşsever, “Öyle ki 2021 daha zor ve direnişle dolu geçecek. Kadınlar olarak yan yana birbirinden güç alarak, direnişi ortak mücadelede birleştireceğiz. Tüm dünyada kadınların özgürlük ve eşitlik mücadelesinin büyümesi temennisinde bulunuyorum” diye belirtti.
ERKEKLERE GÜÇ SAĞLADI
Kırkyama Kadın Dayanışması üyesi Tülay Korkutan da, dünyada ve Türkiye’de yaşanan siyasi ve ekonomik krizin faturasının ezilenlere ödetildiğini kaydederek, krizlerin yanı sıra pandeminin kapitalizmin açmazlarını bir kez daha gözler önüne serdiğini ifade ederek, “Elbette her şeyde olduğu gibi böyle küresel çapta yaşanan salgın da cinsiyete dayalı eşitsizlik, sınıfa dayalı eşitsizlik ve güvencesizlikle iç içe geçerek, birbirini pekiştirdiği ve erkeklere güç sağladığı bir yılı yaşadık. Yaşamaya da devam ediyoruz” dedi.
KADINLARIN YILI
Türkiye’de olduğu gibi dünyanın her yerinde kadın kazanımlarına ve hayatlarına yönelik saldırıların olduğu bir yılı geride bıraktıklarını yineleyen Korkutan, şöyle dedi: “Dünyanın dört bir tarafında tüm saldırılara ve baskılara rağmen hayatlarına sahip çıkan, sokakları etmeyen kadınların yılı oldu. Örneğin Polonya’da kürtaj yasağına karşı kitlesel sokaklarda olan ve kazanımla sonuçlanan bir direnişe hep birlikte şahit olduk. Arjantin, Şili, İspanya, Meksika, Sudan, İran ve Lübnan olmak üzere birçok yerde kadınlar sokaklardaydı. Ev içi emeğin, erkek şiddetinin her geçen gün daha fazla artması, iktidarın kadın düşmanı politikalarına karşı biz kadınların birbirimize değmenin, patriarkanın bizi belirli bir kalıba sokmaya çalıştığı bu hayatı değiştirmenin, daha çok kadına temas etmenin yollarını arıyoruz. Bir de güçlenen çeşitlenen feminist mücadelede yolumuzu daha çok feminist bilinç daha çok feminist politika ile çizmeye çalışıyoruz.”
ŞİDDETSİZ BİR DÜNYA
Son dönemde sosyal medya da geliştirilen kampanyayla metoo hareketine dönen cinsel şiddeti ifşa sürecine de değinen Korkutan, “Bizlere bir kez daha kadınların birbirine nasıl güç ve cesaret verdiğini gösterdi. Hepimizin kişisel siyasi tarihine 8 Aralık 2020 yazılmış oldu. Bundan sonrası açısından cinsel şiddete, tacize, erkek şiddetine karşı uzun vadeli kazanımları ve yaptırımları konuşacağımız bunun mücadelesini vereceğimiz bir yıl olacak. Bulunduğumuz her yerde sendikada, siyasi partide, yayın evlerinde, üniversitelerde, iş yerlerinde erkek şiddetine karşı kurumsal yaptırımların ve bunun mekanizmalarının kurulması gerektiğini düşünüyoruz. Son olarak feminist mücadele hepimizin yaşamına değiyor, değiştiriyor. Artık kadınlar olarak başka bir hayat ve dünya istiyoruz. Eşit, özgür, şiddetten uzak bir yaşamı kuracağımız bunun adımlarını atacağımız bir yıl diliyoruz” ifadelerini kullandı.
EŞİT VE ÖZGÜR OLUNCAYA DEK…
Kadınlar Birlikte Güçlü oluşumundan Çağla Akdere ise, 2020 yılına son 10 yılın en yüksek kadın cinayetleri rakamıyla girdiklerini anımsatarak, kadınlara ve kazanımlarına yönelik her türlü saldırının arttığı, yasalların uygulanmadığı ve meydanların kadınlara yasaklandığı bir yılı geride bıraktıklarını vurguladı. Bütün bu saldırılara karşı kadınların örgütlü bir şekilde alanlara aktıklarını, hayatları ve hakları için mücadeleden vazgeçmediklerini söyleyen Akdere, bu direnişin yeni yıla da taşınacağını kaydetti. Devletin yürüttüğü politikalarla kadınları koruyan değil, aksine saldırıları artıran, kazanımlarını ortadan kaldıran bir tutum içerisinde olduğunu belirten Akdere, kadın düşmanı yasaların hayata geçirilmek istenildiğine işaret etti. Kadınlar açısından yeni bir yıla girmenin çok bir şey değiştirmediğini ifade eden Akdere, “Daha dün 4 kadın katledildi. Yeni yıla kadın katliamlarıyla giriyoruz. Kadınların öfkesi ve isyanı pandemi koşullarında bile alanlara sığmadı. Kadınların isyanı ve öfkesi aynı şekilde 2021 yılına akacak. Her yıl olduğu gibi yeni yılda da tüm zorluklara karşı çıkmanın mücadelesini vermeye devam edeceğiz. Eşit ve özgür oluncaya kadar alanlarda olacağız” diye belirtti.
Semra Turan / MA