Kürdistan’daki 16 baronun başkanı, Kürt sorununun çözüm sürecine ilişkin 17-18 Haziran’da Meclis’i ziyaret ederek, Meclis’te grubu bulunan parti temsilcilerini ve Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’la görüştü. Başkanlar, görüşmelerde, Kürt sorununun çözümü dair hukuk ve demokratik alanın genişletilmesi, dil ve kültür haklarının tanınması, yerel yönetimler üzerindeki merkezi vesayetin sonlandırılmasını içeren 17 maddelik bir öneri taslağı sundu. Kürdistan’daki Baroların Dönem Sözcüsü ve Dêrsim Baro Başkanı Doğukan Kudat ile Colemêrg Baro Başkanı Ergün Canan, yaptıkları görüşmeleri, süreç içinde atılması gereken adımları değerlendirdi.
Görüşmelerde çözüm önerilerinin yer aldığı taslağı sunduklarını, önerilerine olumlu yaklaşıldığını belirten Dêrsim Baro Başkanı Doğukan Kudat, “Siyasi partiler bu sürece oldukça olumlu yaklaştılar. Biz de bu sürece hukuki katkı sunmak için destek olacağımızı söyledik. Halkta anayasal ve yasal düzenlemelerin olmamasından kaynaklı bir endişenin olduğunu söyleyebiliriz. Sürecin kapalı kapılar ardından yürütülüyor olması da belki bir kaygıyı arttırıyor. Eşit yurttaşlık hakkı, inanç hürriyeti ve temel insan hakları boyutunda düzenlemeler olmalı ve herkesi kapsamalıdır. Olan biten her şey halka yansıtılmalıdır. Böyle olursa elbette insanların süreci samimi görme eğilimi olur” ifadelerini kullandı.
‘HASTA TUTSAKLARIN BIRAKILACAĞI İFADE EDİLDİ’
Görüşmelerde acilen atılması gereken adımları da dile getirdiklerini kaydeden Kudat, “Hasta tutsaklar konusunda son yargı paketinde bir düzenleme bekliyorduk, ama olmadı. İleriki dönemde yargı paketleriyle bu alanın genişletileceğini öngörüyoruz. Hasta tutsakların serbest bırakılması gerekiyor. Hasta tutsakların serbest bırakılacağı ile ilgili bize Numan Kurtulmuş tarafından da izah edildi. Biz de açıkça hasta tutsakların hiçbir şarta bağlanmadan tahliye edilmesi gerektiğini ifade ediyoruz. Yine Cezaevi İdari Gözlem Kurulları tahliye süreçlerini uzatıyor. Yine cezaları tamamlandığı halde dosyaları temyiz aşamasında olduğu bahanesiyle insanlar tahliye edilmiyor. Tüm bunlar için acilen adımların atılması gerekiyor” diye konuştu.
‘EKOLOJİK SORUNLARIN DA KONUŞULMASI GEREKİYOR’
Ekolojik sorunların da çözüm beklediğini dile getiren Kudat, “Dicle-Fırat Havzasını kapsayan alanda çok sayıda GES, HES ve JES gündemde. Kararnamelerle bu firmaların yetki alanları genişletiliyor ve çevre katlediliyor. Madencilik faaliyetlerin önü giderek açılıyor ve biz bunların da bir hak olarak gündeme alınmasını, bu hususların da bu süreçte dikkate alınması gerektiği söyledik. Yine Ottowa Sözleşmesi kapsamında tüm mayınlı alanların temizlenmesi gerekiyor. Bu anlaşma kapsamında halen çalışmalar yapılmıyor. Bunun hemen devreye alınması gerekiyor. Şuan barıştan söz ediliyor ve insanlar doğaya, dağlarda geziyorlar, ama hangi bölgede mayınların olduğu bilinmiyor ve bu can güvenliğini tehlikeye atıyor. Yani sadece bu başlıklar değil, birçok alanda görüşlerimizi dile getirdik ve çözüm istedik” şeklinde konuştu.
BAROLAR BİRLİĞİNE ‘GÖZLEM HEYETİ’ ÇAĞRISI
Bağlı bulundukları Türkiye Barolar Birliği’nin (TBB) çalışmalara dahil olması gerektiğini ifade eden Kudat, “Bu süreç bizimle sınırla kalmamalı. TBB, yasa izleme ve gözlem heyetlerini kurması gerekiyor. Yakın mercekte bu yasal düzenlemelerin nasıl yapıldığını görmeleri, izlemeleri gerekiyor. Bizler barolar her türlü diyalog ve çalışmaya hazırız. Bunu TBMM Başkanını da aktardık. Bundan sonra önemli gelişmelerin yaşanacağına inanıyoruz” diye belirtti.
CANAN: MECLİS GÖRÜŞEMELERİ ANLAMLIYDI
Görüşmelerin olumlu geçtiğini vurgulayan Colemêrg Baro Başkanı Ergün Canan da “Tarihi ve önemli bir süreci yaşıyoruz. Biz 16 baro başkanıyla Meclis’te görüşmeler yaptık. Biz sürece ilişkin bir dosya hazırdık ve kendilerine verdik. Genel anlamda çok anlamlıydı. Meclis Başkanı ile yaptığımız görüşmeler çok umut vadeden bir görüşmeydi. Hem Meclis çatısı altında bir komisyonun kurulması ve hem de bizim yapacağımız katkılara ilişkin önemli bilgiler verdi. Biz bu görüşmelerden sonra barış için umutlandık. Çünkü sanki tek taraflı giden bir süreç gibiydi, ama Meclis Başkanı’yla konuşmamız aslında bu sürecin iki taraf açısından da iyi gittiği gözlemledik” diye kaydetti.
‘MECLİS VE İKTİDAR ROLÜNÜ OYNAMALIDIR’
Bu sürecin ilerleyebilmesi için demokratik ve hukuki süreçlerinin konuşulması gerektiğinin altını çizen Canan, şöyle devam etti: “PKK ve iktidar da bunu zaten söylüyor. Demokratik adımlar seyrek de olsa atılıyor, ama hukuki adımlar halen gelmiş değil. Örgüt kendisini feshetti ve silahları bırakacağını ilan etti. Buna karşılık Meclis ve iktidarın rolünü oynamadığını görüyoruz. Biz bu durumu da Meclis Başkanı’na ilettik. Mesela hasta tutsaklar için bir kanun düzenlenmesine gerek yok. ATK’nin insafına bırakılmış bir durum var. Yasayla alakalı olmayan bu durumlar için acilen adım atılmalıdır. Cumhur ittifakının bu konuda Meclisi acil bir çözüm için bilgilendirmelidir. Bine yakın hasta ve yaşlı tutsaktan söz ediyoruz. Bu insanlar çok acil bırakılmaları gerekiyor. Bu adım atılmayacaksa o zaman bu sürecin önceki süreçlerden bir farkı kalmaz.”
‘MECLİSE BÜYÜK BİR GÖREV DÜŞÜYOR’
“Umut hakkı” ve Abdullah Öcalan’ın özgür çalışır koşullarının sağlanması gerektiğinin altını çizen Canan, “Sayın Öcalan, umut hakkının hiç konuşulmamasını istemiş. Yani diğer acil konuların çözülmesini istemiş. Bunu da göz önüne aldığımızda Meclis’e çok önemli bir görev düşüyor. İnsanlar artık bu konuda adım istiyor ve biz insanlara artık cevap olamıyoruz. Meclis’te komisyon kurulacak; bu çok önemlidir ve ardından yasal değişikliklerin de geleceğini biliyorum. Bunun için herkesin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi gerekiyor.”
MA / Adnan Bilen
