Antalya’da Akdeniz Üniversitesi’nde okuyan Kongo Cumhuriyeti vatandaşı Marlene Misonı Podeme, 2018’de okul harçlığını çıkarmak için çalıştığı kuaförde emeğinin karşılığını alamadığı için işvereni polise şikâyet etti. İşyerine gelen polis, işveren hakkında değil öğrenci hakkında işlem yaparak “yasadışı çalışıyor” diye tutanak tuttu.
Antalya Valiliği’ne bağlı İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne götürülen Podeme’nin ikamet izni de 2019 yılında iptal edilerek hakkında sınır dışı etme kararı verildi. Podeme’nin avukatı Ahmet Çevik, kararın iptali için Antalya 1’inci İdare Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme, “Antalya Valiliği (İl Göç İdaresi Müdürlüğünün) 18/01/2019 tarih 4616502 sayılı işleminin iptali istemiyle açılan davada; davacı hakkında yapılan araştırma neticesinde düzenlenen tutanaklar ile davacının kollukta verdiği ifadesinden, All Stars isimli işyerinde çalışma izni olmadan çalıştığının sabit olduğu, bu kişi adına yapılmış bir çalışma izni başvurusu ya da çalışma izni kaydının bulunmadığı, davacının ülkemizde öğrenci ikamet izni ile kalmakta olduğu,davacının 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nun 13/1 maddesi kapsamında çalışma izni muafiyeti almak kaydıyla çalışabileceğine ilişkin bir belgenin ibraz edilmediği görüldüğünden 30/09/2018-30/09/2019 tarihleri arasında geçerli ikamet iznini veriliş amacı dışında kullandığı sabit olan davacının hakkında tesis edilen sınır dışı işlemi sonrası davaya konu ikamet izninin iptaline yönelik tesis edilen işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı…” diyerek başvuruyu reddetti.
KARARI ÜST MAHKEME İPTAL ETTİ
Bunun üzerine Çevik, 2019’da sınır dışı edilme işleminin durdurulması için Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurdu. Başvuruyu kabul eden AYM, Podeme’nin sınırdışı edilme işlemini tedbiren durdurdu. Çevik aynı zamanda Antalya 1’inci İdare Mahkemesi’nin verdiği kararın iptali için Konya 5’inci Bölge İdare Mahkemesi’ne başvurdu. Başvuruyu değerlendiren mahkeme, yerel mahkemenin verdiği kararın hukuka aykırı olduğu değerlendirmesinde bulunarak kararı iptal etti. Mahkeme, “Yeterli gerekçe teşkil etmeyeceği sonucuna varılmıştır.Bu durumda; öğrencilerin harçlığını çıkarmak için İş Kanunu kapsamında sürekli veya kısmi süreli nitelikte bulunmayan yani bu şekilde süreklilik arz etmeyen günübirlik çalışmalarının öğrenci ikamet izninin veriliş amacı dışında kullanıldığı sonucuna varılması için yeterli gerekçe teşkil etmeyeceği sonucuna varıldığından, zaman zaman yaptığı (üstelik ücretini de alamadığı) günübirlik çalışmaları sebebiyle, çalışma izni olmadan çalıştığından hareketle öğrenci olan davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk, bu işlemin iptali isteğiyle açılan davanın reddi yolundaki istinaf konusu kararda hukuki isabet bulunmamıştır. Açıklanan nedenlerle, davacının istinaf isteminin kabulüne, Antalya 1. İdare Mahkemesi’nce verilen 04/10/2019 günlü, E:2019/523, K:2019/1024 sayılı kararın kaldırılmasına, dava konusu işlemin iptaline…” ifadelerine yer verdi.
‘HUKUK YENİDEN TESİS EDİLDİ’
Verilen kararla hukukun tesis edildiğini ifade eden Avukat Ahmet Çevik, “Bu karar, yabancı uyruklu olan öğrencilerin iş kanunu kapsamı dışında süreklilik arz etmeksizin harçlıklarını çıkarmalarının yasadışı sayılması sebebi ile ikamet izninin iptal edilmesinin hukuk dışı olduğunu gösteriyor. Yabancı uyruklu öğrencinin kısa süreli veya harçlığını çıkaracak şekilde yasa dışı işte çalışıyor olması ikamet izninin iptali sebebi yapılamaz” dedi.
Hamdullah Kesen / MA