Cezaevlerindeki siyasi tutsaklar ve onların aileleri uzun süredir görüntülü görüşme talebinde bulunuyor. Pandemi döneminde yaygınlaştırılan görüntülü görüşme adli tutuklulara tanınırken siyasi tutsaklar için uygulanmıyor.
Tutsakların cezaevinden aileleriyle görüntülü görüşme hakkını kullanmalarına yönelik engellemeler, Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşındı. Serkan Okçu isimli hükümlü başvurucunun, infaz kurumunda görüntülü telefonla görüşme talebinin reddedilmesi üzerine yaptığı bireysel başvuruya dair AYM’nin talebi üzerine Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü savunma yaptı.
‘HENÜZ YARARLANAMAYACAKLAR’
Bakanlık, 30 Ocak 2025 tarihli yazısıyla Anayasa Mahkemesi’ne, görüntülü görüşme hakkına ilişkin olarak cezaevlerinde devam eden dijital altyapı projesine işaret etti. Yazıda, “Akıllı Teknolojilerin Ceza İnfaz Kurumlarına Entegrasyonu Projesi” (ACEP) kapsamında görüntülü görüşme sistemlerinin geliştirildiği ancak “terör ve çıkar amaçlı suç örgütü üyelerinin” bu sistemden henüz yararlanamayacağı ifade edildi.
GEREKÇE: YAZILIM ÇALIŞMASI SÜRÜYOR
Yanıtta, Adalet Bakanlığı’nın “Yargı Reformu Stratejisi” ve “İnsan Hakları Eylem Planı” doğrultusunda hayata geçirilen ACEP projesi kapsamında pilot uygulamaların ardından tüm cezaevlerine yaygınlaştırma çalışmalarının sürdüğü belirtildi. Projenin hedefi, infaz kurumlarında personel sirkülasyonunu azaltmak ve hizmetlerin “daha hızlı, güvenilir ve daha az insan kaynağı” ile yürütülmesi olarak açıklandı.
Ancak aynı yazıda, “ilgili mevzuat uyarınca”, politik tutsaklar ve çıkar amaçlı suç örgütü üyelerinin görüntülü görüşme hakkından faydalanabilmesi için Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinde özel yazılım çalışması yapılması gerektiğini belirtti. Bu yazılım ve donanım geliştirme sürecinin ise halen tamamlanmadığı belirtildi.
TEKNİK ALTYAPI TAMAMLANMAMIŞ
Bakanlık açıklamasına göre, şu ana kadar 165 ceza infaz kurumunda ACEP sistemi kısmen kurulmuş olsa da, siyasi ve organize suç kategorisindeki hükümlülerin görüntülü görüşmeden yararlanabilmesi için gereken “UYAP Karar Ekranları” ve ilave güvenlik tedbirlerine dair teknik altyapı hiçbir cezaevinde tamamlanmadığını iddia etti.
Aynı yazıda açıkça, başvurucunun bulunduğu ceza infaz kurumu da dahil olmak üzere, hiçbir cezaevinde bu hükümlü grubuna özel sistemsel düzenlemenin yapılmadığı belirtildi. Böylece, teknik düzenlemelerin eksikliği siyasi tutsakların haklarına erişememesinin gerekçesi haline getirildi.
MA / Fırat Can Arslan
