Ekonomik krizin derinleştiği ülkede, yüksek enflasyon yaşam koşullarını günden güne zorlaştırıyor. Wan’ın Artemêt (Edremit) ilçesine bağlı Hacıbekir Mahallesi’nde kurulan Perşembe Semt Pazarı’nda hem tezgah kuran pazarcılara hem de alışveriş yapan yurttaşlara mikrofon uzattık.
EMEKLİ GEÇİNEMİYOR
Artık geçinemediklerini belirten Nesibe Sarıhan, “Evim yıkık, dökük ne zaman üzerimize düşecek diye korkuyla bekliyoruz. Durumlar iyi değil, geçinemiyoruz. Emekli maaşıyla geçinmeye çalışıyoruz ama yetmiyor. Bakacak kimsede yok. Pazara alışveriş için geliyoruz fakat hiçbir şey alamıyoruz. Domatesin kilosu 50-100 TL olmuş. Nasıl geçinelim? Her şey çok pahalı sebze alınmıyor. Bin TL ile geliyoruz elimiz boş dönüyoruz. Aybaşına yetişmiyor. Fiyatlar inse insanlar daha güzel geçinir. Eve ekmek almakta bile zorlanıyoruz. Peynirin kilosu olmuş 400 TL. En ucuza yöneliyoruz o da yenilmiyor. Oğlumun 4 çocuğu var. Bakamadığı için ikisine ben bakıyorum. İnsanlar çocuklarına bakamayacak duruma gelmiş” diye belirtti.
‘BARIŞ VE DEMOKRATİK TOPLUM’ ÇAĞRISI
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) İmralı Heyeti üyesi Sırrı Süreyya Önder’in yaşamını yitirmesinden dolayı büyük üzüntü yaşadığını dile getiren pazar esnafı Fuat Aşkan, “Ülkede eğitim yok, gençler gelecek göremiyor. Gençlere istihdam alanı oluşturulursa ekonomi bir nebze de olsa düzelir. Eğitimsizlik, ekonomik kriz, ölümler ve savaş bu girdaplardan çıkamıyoruz. Enflasyon almış başını gidiyor. Paranın bir değeri kalmadı. Kendi hevesleri uğruna ülkeyi batırdılar. ‘Barış ve Demokratik Toplum’ çağrısı yapıldı. Umutluyuz, güzel şeyler olacak. Kürt halkı artık hak ettiği statüye ulaşacaktır. Kriz hala var ve göz ardı edilemez durumda. Ülkenin bu denli batmasının birçok sebebi var. Paraların nereye gittiği bellidir. O paralar ekonomiye harcansın. Halk olarak güzel günler göreceğiz” ifadelerini kullandı.
‘KRİZİN NEDENİ SAVAŞ’
Ülkede yaşamanın zorlaştığını söyleyen Naciye Koç, “Pazarcıların çürük diye ayıkladığı sebze ve meyvelere mahkum olmuş durumdayız. Çocuklarımıza çürük meyve ve sebze yediriyoruz. Her şey çok kötü. Pazarlar artık boş. İktidar değişmedikçe ekonomik kriz değişmez. Böyle devam ederse halk açlıktan ölecek. Temel neden savaşa ayrılan bütçedir. Bu sorun çözülmedikçe ekonomi düzelmez. Yok sayanlar bilsin ki Kürt halkı vardır ve buradadır. Pazara geldim evin eksiklerini almak için alamadım. Çocuklarımız okula aç gidiyorlar” dedi.
‘BARIŞ OLURSA EKONOMİ DE DÜZELİR’
Gelir ve gider arasında uçurum olduğunu dile getiren Murat Kılınç, şunları belirtti: “Her şeyi asgari ücrete bağlamışlar ve insanları aldatıyorlar. Kiralar ödenmeyecek durumda. Sobalı evler için 10 bin kira istiyorlar. Doğalgaz, su, elektrik, mutfak derken ortalama bir evin gideri 30 bini buluyor. Kalabalık bir ailenin harcamaları 2-3 katına çıkıyor. İnsanlar nasıl geçinsin? Aileler pazara geliyor çocuğunun istediği bir şeyi alamıyor. İki poşete 800 TL ödeyen bir aile nasıl geçinsin? Devlet insanları kendine muhtaç bırakmış. Evlerde geçim sıkıntısı var. Devlet insanlara imkansızlık sunuyor. Savaşın olduğu yerde yıkım var. Barış gelirse bu sorun çözülür. Ülkenin bu durumda olmasının bir başka sebebi de savaştır.”
ESNAF DA YURTTAŞ DA DERTLİ
Pazara geldiğini ancak hiçbir şey alamadığını ifade eden Ayşe Abi, “Domatesin tanesi neredeyse 50 TL olmuş. Bu durum nasıl çözülecek? İnsanlar evine ekmek götüremiyor. Ellerini vicdanlarına koysunlar bu halk nasıl geçinsin? Yenmeyecek domatesi 150 TL’ ye alıyoruz. 3 kişilik bir aileyiz, geçinemiyoruz” dedi.
22 yıldır pazarda esnaf olan Servet Gezer, artık işlerin bitmesi nedeniyle arada kent dışına çalışmaya gittiğini söyledi. Gezer, “Pazarcılar da halk gibi ekonomik sıkıntılar çekiyor. Paranın değeri yok. Halk geçim derdi yüzünden işin içinden çıkamıyor. Ülke kendi vatandaşına destek vermeli” diye belirtti.
‘GEÇİM YOK’
Ekonomi diye bir şeyin kalmadığını söyleyen Ömer Bucak, şöyle devam etti: “100 TL’nin altında bir şey bulmak imkansız. İnsanları kandırıyorlar. İki kilo patates, 1 deste roka ve dereotu aldım 250 TL para verdim. 6 çocuğumu okutmak için yemedim, giymedim. Okudular ancak atanamadıkları için şuan asgari ücret alıyorlar. Bu durumda halk nasıl geçinsin?” diye sordu.
MA
