Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürlüğü, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun, Uşak’ta gözaltına alınan 30 üniversite öğrencisi kadın ile birlikte gündeme getirdiği ve çok sayıda kişinin maruz kaldığını belirttiği çıplak arama işkencesine yaptıkları yazılı açıklama ile yanıt verdi.
Açıklamada, ceza ve infaz kurumlarında yönetmelikte yer alan hükümler doğrultusunda arama yapıldığı belirtilerek, “Ceza infaz kurumlarında aramalar, 5275 sayılı Kanun’un 36’ncı maddesi ve Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmelik’in 34’üncü maddesi, yine aynı kanunun 83 ve 116’ncı maddelerine dayanılarak hazırlanan ‘Hükümlü ve tutukluların ziyaret edilmeleri’ hakkında yönetmelikte yer alan hükümlere göre ve Genel Müdürlüğümüz’ün 12/06/2017 tarihli genel yazısı doğrultusunda yerine getirilmektedir” denildi.
Yapılan açıklamada, hükümlünün üzerinde kuruma sokulması veya bulundurulması yasak madde veya eşya bulunduğuna dair makul ve ciddi emarelerin varlığı ve kurumun en üst amirinin gerekli görmesi hâlinde, sıfat ve görevi ne olursa olsun herkesin kuruma girişte duyarlı kapıdan geçmek zorunda olduğu aktarıldı. Duyarlı kapı ve dedektörlerin ikaz vermesi ya da şüphe halinde kuruma girmekte ısrarcı olan kişilere, elle fiziki arama yapılabileceği belirtildi.
TEK KULLANIMLIK ÖNLÜK VERİLDİĞİ İDDİA EDİLDİ
Açıklamanın devamında, “Kuruma kabul edilen hükümlü ve tutuklular, öncelikle genel kurallar çerçevesinde duyarlı kapı ve dedektör aramasından geçirilmektedir. Buna müteakip ilgililerin üstü ve elbisesi fiziki aramaya tabi tutulmaktadır. Genel olarak bu şekilde yapılan aramalar hükümlü ve tutuklunun kuruma kabul edilmesi için yeterlidir. Genel arama işlemlerine rağmen ilgilinin kuruma yasak madde veya eşya sokacağına dair makul ve yoğun şüphe varsa detaylı arama uygulaması yapılır. Detaylı arama, tutuklu ve hükümlünün utanma duygusunu ihlâl etmeyecek ve dışarıdan içerinin görünmeyeceği şekilde, sadece aramalar için tahsis edilmiş bir odada hükümlü ve tutukluyla aynı cinsiyetten iki personel tarafından gerçekleştirilir. Arama sırasında önce bedenin üst kısmındaki giysiler çıkarılır, bedenin alt kısmındaki giysiler üst kısmındaki giysiler giyildikten sonra çıkarılır. Bu işlemler sırasında ilgiliye tek kullanımlık önlük verilir” ifadeleri kullanıldı.
MÜDÜRLÜK DE ÇIPLAK ARAMAYI YALANLADI
Açıklamada, gerekli görülen hallerde detaylı aramanın hekim tarafından yapılabileceği iddia edilerek, “Detaylı arama sırasında bedene dokunulmaması için gerekli özen gösterilir. Öncelikle, tutuklu ve hükümlüden yasak madde veya eşyanın kendisi tarafından çıkartılıp teslim edilmesi istenir. Aksi takdirde, beden çukurları aranması gereken hallerde detaylı arama hekim tarafından yerine getirilir. Detaylı arama, mümkün olan en kısa süre içinde bitirilir. Detaylı aramada esas amaç; gerek ilgilinin gerekse diğer tutuklu ve hükümlülerin can, emniyet ve sağlıklarının korunmasıdır. Böylece tutuklu ve hükümlülerin korunması yanında kuruma kesici, delici alet, uyuşturucu gibi yasak madde girişlerinin de önüne geçilmesi sağlanmaktadır. Detaylı arama, istisnai bir uygulamadır. Bu tür durumlarda gereklilik, ölçülülük ve orantılılık ilkeleri esas alınmaktadır. Mevzuatta ‘çıplak arama’ olarak belirtilen uygulama, detaylı olarak yapılan bir arama türü olup, hükümlü veya tutuklunun tamamen çıplak kalacak şekilde bir arama yapılması söz konusu değildir” denildi
MA