Ekonomik krizin giderek her geçen gün kötüye gittiği Türkiye’de insanların geçim sıkıntısı büyüdü. Çarşı ve pazardaki meyve ve sebze fiyatlarının artması nedeniyle esnaf, ürünlerini satamadan kepenklerini indirmek zorunda kalıyor.
Manisa Toptan Sebze ve Meyve Hal Kompleksinde bulunan esnaflar, devlet yetkililerinin pahalılığın nedeni olarak kendilerini hedef göstermelerinden rahatsız olan olduklarını ifade etti. Esnaf, tarladan aldıkları ürünü paketlemek için kullanılan malzemelerin ile nakliyat maliyetinin yüksek olduğunu ve vergi yükü altında ezildiklerini söyledi.
ÇUVALIN TANESİ 1 TL’Yİ GEÇTİ
Halde patates, soğan ve sarımsak satan Cüneyt Aslan (42), Türkiye’nin ürün yetiştirebildiği halde üretimde bir denge ve kalite sağlanamadığı için sorunlar yaşandığını belirtti. Üretimin planlanmadan yapıldığını ifade eden Aslan, ürünlerin bol olduğunu halde yurtdışına ihraç edecek pazar bulunmadığını kaydetti. “Ürünlerin yetiştirilme maliyeti yüksek olsa da ürün bolken ucuza satılıyor” diyen Aslan, “İhraç edilemeyen kalitesiz ürün de iç piyasaya geri geliyor. Arz talep dengesi sağlanamadığı için sorunlar yaşanıyor. Medyada hep ‘aracıların kazandığı’ gibi gösterilmesinden rahatsız oluyoruz. Niğde’de patatesi tarladan bedava alsan bile sadece Manisa’ya getirebilmenin maliyeti kilo başı 50 kuruşa mal oluyor. Patates için kullandığımız çuvalın tanesi 1 TL’yi geçti. Tarladan aldığımız ürünü paketlemek için kullanılan malzemelerin ile nakliyat maliyeti yüksek. Vergi yükü altında eziliyoruz. Şu anda ne köylü ne aracı ne de satan kazanıyor’’ diye belirtti.
VERGİLER PEŞKEŞ ÇEKİLİYOR
90’lı yıllardan beri halde esnaflık yapan Ömer Akagündüz, tarım masraflarının çok yüksek olmasına ve her kademede vergi kesilmesine rağmen meyve ve sebzenin hala ucuz olduğunu savundu. İktidarın ülkeyi kötü yönettiği için ekonomik krizin yaşandığını aktaran Akagündüz, “Bizim sektörümüz tarımla alakalı. Tarımdan anlamayan resmi kurumlar olduğundan dolayı işimiz pek iyi değil. Rüsum, stopaj ve KDV’nin kar marjı üzerinden değil, ürünün fiyatı üzerinden alınıyor. Bizden karımız üzerinden ve tek tür vergi alınmalı. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığına bağlı Tarım ve Kredi Kooperatifi’nin büyük market zincirlerine mal tedarikinde bulunuyor. Kooperatif, yüksek fiyatlardan aldığı malı bizim satamayacağımız fiyatların altında marketlere peşkeş çekiyor. Faturalardan alınan ve satılan ürünün fiyatlarını karşılaştırsınlar. Kimin malını pahalı alarak büyük marketlere ucuza satıyorsun? Benim verdiğim vergiler üzerinden mi bunu idare edeceksin?” diye sordu.
‘GÜNAH KEÇİSİ SEÇİLİYORUZ’
Manisa Sebze ve Meyveciler Komisyoncular ile Tüccarlar Derneği Başkanı Mahfuz Yalçın ise “Devlet bizim bire alıp beşe sattığımızı söylüyor’’ diye hatırlattı. Ürünleri künyesiyle aldıklarını dile getiren Yalçın, “Her şey deftere kayıtlı. Kimin ne aldığını ne kazandığını devlet yetkilileri biliyor. Yetkililer kamuoyu yanlış yönlendiriyor. Halcileri günah keçisi seçtiler. Bazı ürünlerin hasadı yılda bir kez oluyor. Hasadı 12 aya bölüp yıla yayılır. Hepsini bir defada sunalım desek bile bunu pazar kaldırmaz. Bu nedenle ürünleri soğuk hava depolarına koyuyoruz. Hal esnafının durumunun hiç iyi değil. Kirasını ödeyemeyen esnaflar var. Halcilerin yüzde 30’u iyi kazanıyorsa yüzde 70’i kan ağlıyor” dedi.
MA