Amed’in Peyas (Kayapınar) ilçesinde bulunan Rojava sitesinde 13 katlı blokta 5 Haziran’da çıkan ve aynı aileden 4 kişinin hayatını kaybettiği yangına ilişkin bilirkişi ve itfaiye raporu hazırlandı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturma ise sürüyor. Yangında, Bircan Çavdar ile çocukları Yunus Emre, Elif ve Zeynep yaşamını yitirmişti.
Müteahhit, yapı denetim sorumlusu ve yapı denetim elemanının tutuklandığı soruşturma kapsamında aralarında iki elektrik elektronik mühendisi, inşaat mühendisi, makine mühendisi ve elektrik teknisyeninin bulunduğu 5 kişilik bilirkişi heyeti tarafından binada yapılan incelemelerin ardından 28 sayfalık rapor hazırlandı. Soruşturma dosyasına eklenen bilirkişi raporunda, “Binaların Yangından Korunması Yönetmeliği”ne ilişkin bilgiler verilerek, binadaki aykırı uygulamalara dikkat çekildi.
‘YANGIN ALARM SİSTEMİ YOK’
Raporda, binada içme suyu ve yangın için aynı deponun kullanıldığının tespit edildiği belirtilerek, “Mevcut kullanılan depo E blok altında planlanmıştır. Depo betonarme olarak planlandığı ve içerisi su dolu olduğu için kapasitesi ölçülememiştir. Yangın ve içme suyu için bir pompa ve hidrofor görülmüştür. Söz konusu binada yangın dedektörü ve yangın alarm sistemi görülmemiştir” denildi.
‘ŞAFT KANALLARI MEVZUATA AYKIRI’
Yangının çıkışına dair de tespitler yer alan raporda, şu ifadeler kullanıldı: “Elektrik tesisatındaki olası kısa devre nedeniyle kablolarda oluşan sıcaklığın şaft kanalında (binanın elektrik tesisatlarının geçtiği dikey boşluk) bulunan kolon kablolarının üst üste ve istiflenmiş şekilde birbirine yakın olması nedeniyle diğer kablolara yayılması, bina elektrik tesisatı koruma ve topraklama elemanlarının yetersiz kalması veya olmaması nedeniyle oluşan sıcaklığın şaft kanalı içerisinde bulunan kabloların yanmasına neden olmuştur. Şaft kanalı genel yapısının ve şaft kapaklarının mevzuata aykırı şekilde imal edilmiş olması, şaft kanalı içerisinde normalde olmaması gereken malzemeler nedeniyle yangının yayılarak ve alevli bir şekilde ilerleyip çatıya kadar ulaştığı değerlendirilmiştir. Binanın genel olarak onaylı projeye uygun şekilde tatbik edilmemiş olması, projeye aykırı imalatların yapılmış olması, bu imalatların yangın yönetmeliğine aykırı olması nedeniyle yangının mevzuatta belirtilen hususlara aykırı şekilde imalatlardan kaynaklandığı görüş ve kanaatine varılmıştır.”
‘YANGIN KOMPARTIMANI YOK’
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığınca hazırlanan ön raporda ise şu tespitler yer aldı: “Binada herhangi bir yangın kompartımanı (Bina içerisinde, üstü ve altı da dahil olmak üzere her yanı en az 60 dakika yangına karşı dayanıklı yapı elemanlarıyla duman ve ısı geçirmez alanlara ayrılmış (hacim) bölüm) bulunmamaktadır. Şaft kapaklarının yangına dayanıklı olmayan PVC malzemeden yapıldığı, kapakların ısı ve duman sızdırdığı, çatının taşıyıcı sisteminin yanmaz malzeme olmadığı ve ahşap olduğu görülmüştür. Çatının kaplama malzemesinin mimari projede kiremit, mevcutta ise trapez sac olduğu görülmüştür. Yangın güvenlik holünün taban alanının 2,5, kaçış yönündeki boyutunun ise 1,34 metrekare olduğu görülmüştür. Yangın güvenlik hollerinin eşyalarla dolu olduğu görülmüştür. Yangın merdiven kapısının ilgili standartlara uygun olmadığı, duman sızdırdığı ve kendinden kapanır olmadığı görülmüştür.”
‘YANGIN MERDİVENİNDE HAVALANDIRMA YOK’
Bütün yapılarda aksi belirtilmedikçe en az 2 çıkış tesis edilmesi ve çıkışların korunmuş olması gerektiği belirtilen raporda, “Binada 1 çıkış mevcuttur. Binada 2 merdivenin sokağa müstakil çıkışının olmadığı görülmektedir. Yangın merdiveni kapısının merdivenin 3’te 1’inden fazlasını daralttığı görülmüştür. Servis merdiveninin baş kurtarma mesafesinin 206 santimetre olduğu belirlenmiştir. Yangın merdiveninde basamak yüksekliklerinin düzensiz olduğu ve basamak genişliğinin 250 milimetreden az olduğu görülmüştür. Kaçış merdiveni güvenlik holünde elektrik tesisatı ve şaft kapakları görülmektedir. Yangın merdiveninde havalandırma ve basınçlandırma olmadığı görülmüştür” denildi.
Yangın merdiveninin bodrum kata inmediğinin belirlendiği vurgulanan raporda, servis merdiveni önünde ise güvenlik holü bulunmadığı, bodrum kattaki kapıların hiçbirinin yangın kapısı olmadığının tespit edildiği ifade edildi. Raporda, “Binada 2 merdivenin korunumlu olmadığı ve merdivenlerin sokağa müstakil çıkışının bulunmadığı görülmektedir. Binadaki kabloların yangına dayanıklı olmadığı ve aynı zamanda çelik boru içerisinden geçirilmediği belirlendi. Elektrik şaftında tüm katlarda açıklıkların yangın durdurucu harç, yastık, panel gibi bir malzeme ile kapatılmadığı görülmektedir. Binada herhangi bir acil durum aydınlatılması, yönlendirilmesi, algılama ve uyarı sistemi bulunmamaktadır. Binada yangın dolaplarının faal olmadığı ve yönetmelikte belirtilen standartlara uygun olmadığı, aynı zamanda ‘itfaiye su alma’ ve ‘su verme ağzı’nın bulunmadığı görülmektedir. Kazan dairesinin kapısının genel kullanılan merdivenlere doğrudan açıldığı görülmektedir” ifadeleri yer aldı.
MA
