Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Diyarbakır Şubesi ve Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetleri Derneği (Tar-Der), tarım danışmanlarının çalışma şartları ve ödemelerine ilişkin ZMO binasında toplantı düzenledi. Toplantıda konuşan ZMO Diyarbakır Şubesi Eşbaşkanı Abdussamed Ucaman, Sertifikalı Tarım Danışmanlığı Projesi’nin 2003 yılında mevzuat çalışmaları ile başladığını, 2009 yılında yayımlanan tebliğ ile uygulamaya geçildiğini hatırlatarak, “2015 yılı sonu itibariyle bin 158 danışman ve kuruluşun 2 bin 900 civarındaki tarımsal danışman ile 175 binin üzerinde üreticiye hizmet verildiği bilinmektedir” dedi. Ucaman, ancak o dönemlerde mevzuattaki sıkıntılardan dolayı danışman firmaların üretimde ve uygulamadaki yanlış yaklaşımlarına yol açtığını ve bakanlığın mevzuat değişikliğine gitmek yerine “Sertifikalı Serbest Tarım Danışmanlığını” sistem dışı bırakmak yönünde kararlar aldığını belirtti.
VERİLEN PARA YETERLİ DEĞİL
Bir danışmanın sahada çalışabilmesi için bazı kurallara dikkat çeken Ucaman şunları söyledi: “Danışmanın çalışabilmesi için, ‘vergi borcu yoktur’, ‘Bağ-Kur borcu yoktur’ yazısı lazım. Danışmanın kestiği faturanın 46 bin TL’nin, yüzde 43’ü 19 bin 780 TL gelir vergisi, bu rakamın da Bağ-Kur sigorta borcu 12 bin TL ortalama gideri, yıllık büro gideri 10 bin TL, ayrıca çiftçi ziyaretleri, yayım ve demonstrasyon uygulamaları için ortalama araç gideri yakıt vs. 10 bin TL, tarım ilçe müdürlüğüne döner sermaye ödemesi bin 200 TL, banka teminat ödemesi yüzde 5’ten 2 bin 300 TL, kırtasiye, internet vb. ödemeler 2 bin TL gibi koşullar ortaya çıkarmıştır. Bu rakamları topladığımızda 54 bin 980 TL, danışmanlık yapmak isteyen mühendisin, veteriner ve teknikerlerin aslında verilen paradan yararlanamayacağı aşikârdır. Neticede 2021 yılı başı itibariyle tarımsal teknolojileri, yeni tarım tekniklerini çiftçilerimize aktarılmasında bölgemiz ve ülkemiz tarımının kalkınmasında rol üstlenmeyi kendine bir görev olarak benimsemiş, serbest ya da Ziraat Odaları ve çeşitli birliklerde çalışan toplamda bin 170 danışmanın hâlihazırda hizmet verdiği bilinmektedir.”
ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA
Cumhurbaşkanlığı kararı ile 2022 yılı için “Tarım Danışmanı için 46 bin TL ödenir” ibaresini hatırlatan Ucaman, “Geçen 2 yılda verilen ücret değiştirilmedi. Tarımsal yayın ve danışmanlık hizmeti veren danışmanlar mağdur edildi. Burada da görüldüğü gibi, aylara böldüğümüzde 1 danışmanın net 2 bin 522 TL aldığı ve hatta bireysel danışmanlık yapan danışmanlarımıza bu zikredilen rakamın çok altında bir meblağ kaldığı da görülmektedir. Açlık sınırı altında olan bu rakamın TMMOB tarafından 5 bin 750 TL olarak belirlenen asgari ücretin altında olduğu görülmektedir” şeklinde ifade etti.
‘TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ’
Bakanlığın bu konuda kadro açması gerekirken hala mevcut 2 yıl öncesinin maaşı ile danışmanları açlıkla terbiye ettiğinin altını çizen Ucaman, tarım danışmanlarının hem düşük ücretle çalıştırılmasına, hem de herhangi bir iş alımında başvuru yaptırılmamasına itiraz ettiklerini belirtti. Ucaman, hem ZMO hem de Tar-Der’in bu konunun takipçisi olduğunu vurgulayarak, “Sözleşme güvencesi olmayan geleceğe yönelik kaygılar yaşayan danışmanların köklü bir çözüme ulaştırılmasını, özlük haklarının iyileştirilmesinin sağlanması ve ücretlerinin iyileştirilmesi gerekmektedir” dedi.
MA
