İnsan Hakları Derneği (İHD), İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır, Batman ve Van’da yaptığı açıklamalarla cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine dikkat çekti. İHD İstanbul Şubesi, dernek binasında basın toplantısı gerçekleştirdi. Açıklamanın yapıldığı salona, “Hapishanedeki işkenceler son verilsin sorumlular yargılansın” pankartı asıldı. Açıklamayı İHD Cezaevi Komisyonu adına Avukat Jiyan Tosun okudu. Tosun, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve yasaları anımsatarak, tutukluların korunmasının devletin sorumluluğu altında olduğunu vurguladı. Cezaevlerinde işkence ve onur kırıcı uygulamaların devam ettiğini belirten Tosun, yaşanan ihlalleri şöyle sıraladı: “Türkiye hapishanelerinde bulunan mahpuslar, çıplak arama, fiziki müdahale, ayakta sayım dayatmaları, darp, hakaret, ağırlaştırılmış tecrit, uzun süreli tekli odalarda ve hücrelerde tek başlarına tutulma uygulamaları, sosyal faaliyetlerden yararlandırmama ve buna benzer pek çok uygulamalara tabi tutularak, hem fiziksel hem de ruhsal bütünlüklerine zarar veren işkence uygulamalarına maruz bırakılmaktadırlar.”
TECRİT VURGUSU
Tosun, cezaevlerinde tecrit uygulamalarının da olduğunun altını çizdi. Özellikle S Tipi cezaevlerinin tecridi daha da derinleştirdiğini vurgulayan Tosun, bu uygulamaların tutuklularda fizyolojik ve psikolojik sağlık sorunlarına yol açtığını söyledi.
CEZAEVLERİNDE ŞÜPHELİ ÖLÜMLER
2021 yılı içerisinde 52, 2022 yılı başından bu yana ise 35 tutuklunun çeşitli cezaevlerinde yaşamını yitirdiğini aktaran Tosun, şöyle konuştu: “Hapishanelerde şüpheli bir şekilde yaşamını yitiren mahpuslardan Kadir Aktar, olay tarihinde 17 yaşındaydı. Maltepe Kapalı Hapishanesinden tahliye edildikten 2 gün sonra gözaltına alınıp tekrardan tutuklanmış ve tutuklanması akabinde cezaevinde ölü olarak bulunmuştur. Kandıra Kapalı Hapishanesinde tutulan Garibe Gezer, yaşamını yitirmeden önce infaz koruma memurları tarafından cinsel şiddet gördüğüne dair şikayet dilekçesi vermiş olmasına rağmen şiddet iddialarına ilişkin yetkili makamlar tarafından etkili bir soruşturma yapılmamış ve 9 Aralık 2021’de tutulduğu hücresinde şüpheli bir şekilde yaşamını yitirmiştir. Bunların yanı sıra birçok tutsak bulunduğu cezaevinde şüpheli bir şekilde yaşamını yitirmiştir.”
DİLEKÇELER İŞLEME ALINMIYOR
Kendilerine yapılan başvurularda, tutukluların yaşadıkları hak ihlallerine dönük verdikleri dilekçelerin işleme alınmadığını aktardıklarını belirten Tosun, tutuklu ve tutuklu yakınlarıyla yapmış oldukları başvurulara rağmen uygulamaların artarak devam ettiğine dikkat çekti. Adana Kürkçüler E Tipi Kapalı Cezaevi’nde tutuklu bulunan Şehmuz Emen’in infaz koruma memurları tarafından uğradığı işkenceyi hatırlatan Tosun, “Söz konusu anlar kurum kamera kayıtlarına da yansımış olup olay sonrasında sadece 2 infaz koruma memuruna ‘basit yaralama’ suçunu işledikleri iddiası ile kamu davası açılmıştır” ifadelerini kullandı.
CEZASIZLIK POLİTİKASI
Tosun, tutukluların uğradığı işkence uygulamalarının son bulması için yaptıkları tüm başvuruların iktidar ve yargı makamları tarafından ört bas edildiğini dile getirdi. Etkin bir soruşturma yürütülmediğini ve cezasızlık politikasının uygulandığını kaydeden Tosun, “Tutukluların, tutuklu yakınlarının ve hak kurumlarının bu uygulamalara karşı hukuk mücadelesi yürüterek, faillerin yargılanması istenmişse de yetkili mercilerin olumsuz tavırları, suç failleri olan kamu görevlilerini aklama veya en hafif cezayla yargılanma konusundaki tavırları benzer vakaların tekrar etmesine neden olmaktadır” diye belirtti.
TALEPLER
Tosun, ardından talepleri şöyle sıraladı: “Hapishanelerde yaşanan işkence ve kötü muamele uygulamalarına son verilmesini, işkence ve kötü muamele yasağını ihlal eden görevliler hakkında şeffaf soruşturma süreçlerinin yürütülmesini ve cezasızlık politikasından vazgeçilmesini, Ceza İnfaz Kurumlarının sivil toplum örgütleri ve ilgili meslek örgütlerinin denetimine açılmasını talep ederiz.”
BİRÇOK KENTTE AÇIKLAMA YAPILDI
İHD Diyarbakır, Van, İzmir, Batman ve Ankara şubeleri de, dernek binalarında yaptıkları acıkmalarla, hak ihlallerine son verilmesini talep etti.
MA
