Bingöl’ün Karlıova ilçesine bağlı Xalefan köyünde 7 Haziran’da “Davet Usulü” yapılan Kömür Rezervi İşletmesi İhalesi AKP’ye yakınlığıyla bilinen Ziver İnşaat Taahhüt Madencilik Turizm Pazarlama Sanayi Ticaret Anonim Şirketi’ne verildi. Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından yapılan ihaleyi bir milyar, 959 milyon 750 bin TL’ye alan Ziver İnşaat’ın sahibi Veysel Demirci, aynı zamanda 1 Kasım 2015 seçimlerinde AKP’den aday adayı olmuştu.
“KIYAK İHALE”
Bölgede birçok ihaleyi alan Ziver İnşaat’ın sahibi Veysel Demirci, Konya, Malatya, Karaman, Bingöl’de yol yapım işi; Antep Organize Sanayi Bölgesi’nde aldığı alt yapı ihaleleriyle biliniyor. 1970 yılında kurulan ve 2016-17 yılları arasında holdingleşen Ziver İnşaat, 2018 yılında 100 milyon TL değer biçilen 31 kilometre uzunluğundaki Bingöl-Kartal-Sancak arası yol yapım ihalesini “davet usulü” ile 260 milyon TL’ye aldı. Bingöl halkı, ihaleyi “kıyak ihale” olarak tanımlamıştı.
YÜZDE 25’İ SİYASETÇİLERE Mİ VERİLECEK?
Aynı zamanda doğa katliamına davetiye çıkaran kömür işletmesine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Bingöl Milletvekili Erdal Aydemir, ihalenin rant amacıyla yapıldığı, biçilen yaklaşık 2 milyar TL’nin yüzde 25’inin kentteki bazı siyasetçilere “komisyon” olarak verileceğine yönelik önemli iddiaların olduğunu kaydetti.
RANT
Kürt coğrafyasında özel savaş politikalarının yürütüldüğünü ve ekolojik yıkımın süreklileştirildiğini dile getiren Aydemir, “Hasankeyf gibi birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, kültürel önemi yüksek bir yer bile sistemin kötü zihniyetiyle tarih oldu. Bu sistematik kötülük dün olduğu gibi bugünde devam ediyor. Elazığ-Dersim-Bingöl sınırları içerisinde yer alan Peri Çayı üzerine inşa edilmiş 9 adet HES-Baraj da, bu kötülüklerin ürünü. Şimdi bu politikanın çok daha kötü bir versiyonuyla karşı karşıyayız.
KALORİSİ TEZEKTEN DÜŞÜK
Karlıova Xalefan başta olmak üzere, tüm Bingöl halkını tehlike altına alacak, birkaç kelime oyunuyla Rödövans Kömür Rezervi işi ihale edilmiştir. Yapılan açıklamada kömür rezervi için Termik santral kurulma şartı olmadığı belirtilmiş ama kurulmayacağına dair bir şart konmamıştır. Bu ilk aşama olarak ifade edilebilir. Bir sonraki aşama da termik santral kurulacağı çok bariz ortada. Yaklaşık 23 yıl önce yine denenmiş fakat kömürün ısı kalorisi düşük olmasından kaynaklı bu girişimden vazgeçilmişti. Bu arada Xalefan kömürünün ısı kalorisi, tezeğin ısı kalorisinden daha düşük olduğu da laboratuvar çalışmaları ile kanıtlanmıştır. Dolayısıyla bu termik santralin kurulmasındaki asıl ve tek amacın da rant olduğu gözler önüne serilmiş oluyor” diye belirtti.
“ZEHİR SAÇACAK”
Yapılacak kömür işletmesiyle doğanın bir bütün olarak yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu vurgulayan Aydemir, “Santral bildiğiniz zehir saçacak çevreye. Bingöl’de son dönemlerde artan kanser hastalıklarının yanı sıra, akciğere bağlı hastalıkları da fazlasıyla tetikleyecektir. Xalefan ve çevresindeki tüm köyler, hayvancılık ve tarımla geçimlerini sağladıkları bilinmekte. Santral yapımıyla meralar yok olacak. En az bu tahribatlar kadar önemli olan bir diğer husus ise Bingöl kent merkezi, Genç ilçesi ile beraber birçok köye can veren Görnük Çayı zehirlenmiş olacak. Görnük suyu, termik santral yapılması planlanan bölgeden geçmekte. Santralden çıkan fosiller doğa, köyler ve kaynak sularını resmen yok edecek. Bu tehlikeyi ne biz ne de, bu kararı alanlar göz ardı edemezler. Bingöl halkının her şeyden önce, sağlığı söz konusu ve sağlık birilerine peşkeş çekilemez” diye belirtti.
DOĞA İÇİN BİRLİK ÇAĞRISI
HDP Ekoloji Komisyonu, Sivil Toplum Örgütleri ve Bingöl Barosu ile santral yapım işini yakından takip ettiklerini dile getiren Aydemir, sözlerini şöyle tamamladı: “Gerekli çalışmaları yapıp Bingöl halkının da desteği ile hukuksal tüm haklarımızı kullanacağız. Bingöl’ün doğasını, yapısını, kaynaklarını, yaşam alanını ve sağlığını kimselere peşkeş çektirmeyeceğiz. Halkımıza çağrımız şudur: Şu ana kadar göstermiş oldukları kararlı duruştan vazgeçmesinler. Bu kararlılık bizlere güç katıyor. Son olarak ilimizin diğer vekillerine seslenmek istiyorum; bazı konuların ideolojik, politik, particilik ve en önemlisi maddi karşılığı yoktur. Termik santral yapımına engel olmak tam olarak bunu ifade etmektedir. Bu durum siyaset üstü ve yaşamsaldır. Bingöl halkı adına size çağrı yapıyorum; gelin hep beraber bu yapılması planlanan termik santralin önüne geçelim. Dayanışma içerisinde Bingöl’ün doğasını ve insanlarını koruyalım. Aksi durumda Bingöl halkı bunu unutmaz, siz de bu vebali kaldırmazsınız.”
Cengiz Özbasar / MA
