Van (Wan) Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Su ve Kanalizasyon İdaresi (VASKİ) tarafından 2018 yılında İskele Mahallesi’nde yapımına başlanan “Van Merkez Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi”nin inşası 2021 yılında tamamlandı. AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın açılışına katıldığı ve 180 milyon TL’ye mal olan tesis, kentin 50 yıllık arıtma ihtiyacının karşılanması ve Van Gölü’nün daha fazla kirlenmemesi amacıyla inşa edildi. Ancak bir süre sonra tesisten akıtılan sularla göl kirletilmeye başlandı.
“ARITMA TESİSİ, GÖLÜ KİRLETİYOR”
Van Çevre Tarihi Eserleri Koruma Araştırma ve Geliştirme Derneği (Van ÇEV-DER) Başkanı Ali Kalçık, tesisten saniyede bin 800 litre kanalizasyon suyunun Van Gölü’ne akıtıldığını aktardı. Kalçık, “Bu çok ciddi bir sorun. Bu çevre kirliliğine son verilmelidir. Yaşanan görüntü ve kirlilik asla olmaması gerekirdi. O dönemde Emine Erdoğan, ‘havza çalışması yapacağız’ dedi. 1 ay sonra hem dip çamuru temizlenecekti hem de havza çalışması yapılacaktı. Ama bu çalışma yapılmadı” dedi.
VAN BALIĞI TEHLİKEDE
Göldeki dip çamurun temizlenmemesine tepki gösteren Kalçık, “Dünyadaki tekniği; bir gemi denizin içerisine girer, nerde dip çamuru olduğunu tespit eder, hemen yanında da bir tekne olur. Orada aldığı dip çamurunu o tekneye koyar. O teknedeki dip çamurun ise bertaraf edilmesi gerekir. Ama maalesef burada bir algı çalışması var. ‘Dip çamurunu temizledik’ mantığıyla getirip hemen burnumuzun dibine dökülüyor. Yaz ayında burada durulmayacak derecede kötü bir koku var. En temel sorun algı amaçlıdır, rant amaçlıdır. Sözde dip çamuru temizleniyor. Bizim böylesi bir değere sahip çıkmamız gerekiyor. Van balığının yaşamı bitme aşamasına gelmiş. Bu da bize gösteriyor ki artık buradaki canlı organizmaların yaşama şansı pek kalmadı” diye konuştu.
“SAZLIKLAR DOLGU YAPILARAK İMARA AÇILIYOR”
100’ün üzerinde derenin göle aktığına dikkati çeken Kalçık, kuraklık nedeniyle gölde çekilmenin yaşandığını ifade etti. Kalçık, şunları söyledi: “Bütün derelerde akan sularda yüzde 50 civarında düşüş var. Özellikle Van’da Zernek, Koçköprü, Morgedik, Sarı Mehmet barajlarının su seviyesinin yüzde 30’un altına düştüğünü görüyoruz. Mayıs ayının sonlarında olmamıza ve her gün yağmur yağmasına rağmen böyle bir durum var. Bu ciddi bir tehdit. Özellikle Erdîş Çelebibağ’a baktığımızda suyun bir kilometrelik çekildiğini görüyoruz. Bu yetmezmiş gibi bir de göl kıyısındaki sazlıklara dolgu, yol yapıldı. İmara ve tarıma açıldı. Van Gölü ve çevresi gözlerimizin önünde yok ediliyor.”
MA
