Şirnex’’ın coğrafyasında ekolojik tahribat tüm yönleriyle sürüyor. Cûdî, Gabar ve Kato dağları ile Besta Bölgesi’nde 4 yıldır aralıksız bir şekilde doğa katliamı yaşanıyor. Petrol aramaları, madenler ve kum ocakları, HES projeleri ve kesilen yüzbinlerce ağaç nedeniyle bölge nefessiz bırakılarak, insansızlaştırılıyor.
Köylerle birlikte nüfusu 44 bin 924 olan Şirnex’ın Qileban (Uludere) ilçesinde şimdiye kadar Hîlal, Ziravik, Nêrweh, Bilih, Kiror ve Roboskî köylerinden geçen dereler üzerinde 10’dan fazla baraj yapıldı.
Enerji şirketleri son olarak gözlerini doğa harikası olan ve her yıl binlerce kişinin gidip, gezip, piknik yapıp ve yüzdüğü Hêzil Çayı’nın Heftborî Bölgesi’ne dikti. Qileban’ın Sêgirkê (Şenoba) beldesine bağlı olan Heftborî doğal güzelliğiyle biliniyor.
PROJENİN DEĞERİ 810 MİLYON
Heftborî’de Kaizen Enerji A.Ş. tarafından 33,247 Megawatt Elektrik (MW) kurulu gücünde Sekerek Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali (HES) kurulacak. Projenin yapılan ihalesinin ardından maliyeti ise 810 milyon TL olarak belirlendi. Baraj ihalesini, 31 Mart seçiminde Yeniden Refah Partisi’nden (YRP) seçilen ve ardından istifa edip bağımsız olan Sêgirkê belde Belediye Başkanı Alihan Babat ve ailesinin aldığı iddia edildi. Projenin inşaatına ne zaman başlanacağı ise netlik kazanmadı.
PROJE İKİ AŞAMALI YAPILACAK
Hêzil Çayı üzerinde proje kapsamında kurulacak olan nehir tipi bir hidroelektrik santral projesi Sekerek-1 Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali ve Sekerek-2 Regülatörü ile Hidroelektrik Santrali olmak üzere iki aşamalı olarak yapılacak. Proje kapsamında Hezil Çayı üzerinde, 847 metre (m) talveg kotunda yer alan kapaklı Sekerek-1 Regülatörü ile 854 metre maksimum su seviyesinde kabartılacak sular, 2 bin 895 metre uzunluğunda 6 metre genişliğinde ve 3.75 metre yüksekliğinde betonarme U kanal vasıtasıyla yükleme havuzuna aktarılacak.
Önceki yıllarda da Hêzil Çayı üzerinde Silopi Barajı ve HES ile Silopi Enerji Grubu HES isimli 2 baraj inşa edildi.
49 YILLIK ÜRETİM LİSANSI VERİLDİ
Öte yandan Elkê (Beytüşşebap) ilçesinde Habur Çayı üzerinde Bayraktar İnşaat tarafından ihalesi alınan ve 2016 yılında inşaatına başlanan 85 MW’lık Can Barajı ve HES projesine Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), 49 yıllık üretim lisansı verdi.
MA