Performans sanatçısı Adem Bulut, Diyarbakır’ın 3 bin yıllık geçmişe sahip olan ve UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne alınan Zerzevan Kalesi’ne kimler tarafından dikildiği belli olmayan ve üzerinde Göktürkçe “Gökyüzüne bak ayı gör” yazılı ifade bulunan metal monoliteya karşı “Şey ve şeytan” isimli gösterimiyle protesto ettiği için, 9 Eylül’de gözaltına alındı. Performans gösterimi sırasında izin almadığı gerekçesiyle gözaltına alınıp, Çınar İlçe Jandarma Komutanlığı’na götürülen Bulut, karakoldaki işlemleri sonrası aynı gün serbest bırakıldı.
Bulut, yaptığı performans sanatının amacını ve sonrasındaki gelişmelere dair değerlendirmelerde bulundu. Bulut, “Göktürkçe oraya bir şeyler yazmak, kültürel mirasın sömürgeleştirilmesidir. Buna dair bir tepki oluşturmak istedim” dedi.
“SİSTEM PROPAGANDASINI YAPIYOR”
Zerzevan Kalesi’ni gezdiği sırada üzerinden bilmediği bir alfabe ile yazılar olan metal monoliteye rastladığını ve yazının anlamına baktığında ise Göktürkçe yazılı “Gökyüzüne bak ayı gör” ifadesinin yerleştirildiğini söyledi. Bulut, “Araştırma yaptıktan sonra fark ettim ki sistemin izin verdiği çerçevede o tarihi yapıya bir zarar verilmiş. Sistem, dünya kültür mirasına dahil edilmiş bir yere rahatlıkla o koca nesneyi getirip, bu coğrafyaya ait olmayan bir dil e propagandasını yapıyor. Oranın hem görsel estetiğine, hem de fiziki yapısına zarar veriyor” diye konuştu.
“ŞEYTANLAŞTIRDIM TAŞLADIM”
Bulut, “Bunu gördüğüm zaman bir performans gerçekleştirmeyi düşündüm ve sonra bunun plan, programını yaptım. Bizim coğrafyaya ait Mazı Dağı, Zerzevan Kalesi civarında çok sayıda Beru ağaçları var. Ben de o ağacın meyveleri ile o nesneyi metaforik anlamda şeytanlaştırıp taşlama eylemini gerçekleştirmeyi planladım. O eylemi yaptığım sırada jandarmalar gelip, performansı yapamayacağımı söyleyip engellediler. Performansım yarım kaldı ama istediğimi gerçekleştirdim” dedi.
“KÜLTÜREL MİRAS SÜMÜRÜLÜYOR”
Sergilediği performansla kültürel mirasların sömürülmesine tepki göstermeyi amaçladığını vurgulayan Bulut, “Asıl vermek istediğim mesaj; kültürel mirasların sömürülmesine tepkiydi. O miras Romalıların yapmış olduğu bir miras. Bu mirası alıp beli bir ırka tabi tutup onun propagandasını yapmak ve Göktürkçe oraya bir şeyler yazmak; kültürel mirasın sömürgeleştirilmesidir” diye belirtti.
Söz konusu metal monolite, daha önce de Dünya’nın ilk tapınağı olarak bilinen 12 bin yıllık Göbeklitepe’ye yakın bir noktada bulunmuştu.
MA
