Kürt Özgürlük Hareketi, 12’nci Kongresi’nde aldığı kararlar kapsamında, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın onayıyla Hêzên Parastina Gel (HPG) ve Yekîneyên Jinên Azad-Star (YJA-Star) gerillalarının “Medya Savunma Alanları”na geri çekmeye başlandığını açıkladı. Hareket bu kapsamda Qendîl’de geri çekilen 25 HPG ve YJA-Star gerillasıyla birlikte açıklama yaptı.
Yeni adımı değerlendiren SAMER Saha Araştırmaları Merkezi Koordinatörü Yüksel Genç, gerillanın Türkiye dışına çekilmiş olmasının çok önemli bir adım olduğunu belirterek, gerillanın Türkiye için bir “tehdit” oluşturduğuna dair tezin çöktüğünü söyledi. Yüksel Genç, “Bu tez PKK’nin 12’nci Kongresi’nde aldığı fesih ve silahsız mücadele kararıyla beraber çökmüştü, ama gerilla güçlerinin Türkiye’den çekilmiş olması, bu kararların uygulanması ile ilgili süregelen ısrarın da bir yansıması. Ayrıca bu tez üzerinden süreci sürüncemede bırakan, sürecin gereklerini yerine getirmeyen, sorumsuzluk sergileyen iktidarın ya da siyasilerin elinden önemli bir gerekçenin alınmış olduğu görünüyor” diye konuştu.
‘TÜRKİYE CESARET GÖSTERECEK Mİ?’
Silahlı güçlerin Türkiye dışına çekilmesinin zor ve önemli bir karar olduğunu dile getiren Yüksel Genç, örgütün daha önce de 2 defa geri çekilme kararı aldığını hatırlattı. Yüksel Genç, “İlkini 99 yılında yaptı. O dönem devletle bir mutabakat olmaksızın bu adım atılmıştı, radikal karar alınmıştı ve bu geri çekilmelerde çok sayıda gerilla yaşamını yitirmişti. İkinci geri çekilmede Türkiye’de silahsız mücadelenin statüsü açısından çok önemli bir adımdı. Ama silahsız mücadele kararının alınma kongresi beklenmeden sürecin kendisi bozulmuştu ve o dönem 2013-2015 devlet mutabakatıyla geliştiği halde, yine çok kısmi bazı problemler oluşmuştu. Şimdiki geri çekilme de sürecin bir parçası olarak ilerliyor ve bu çok önemli. Devletle baş müzakereci Sayın Abdullah Öcalan’ın arasında bir müzakere ve karşılıklı ilişki var. Bu karşılıklı ilişkinin de ortaya çıkarmış olduğu mutabakatın bir devamı olarak geri çekilme yapılıyor. Dolayısıyla Türkiye açısından pratik adımları tek yanlı yürüyen bir silahsız mücadele kulvarı ve demokratikleşme olanağıyla karşı karşıyız. Fakat Türkiye bu tek taraflı adımların gerektirdiğini yapabilecek cesareti gösterecek mi? Kilit noktalardan biri bu” ifadelerini kullandı.
‘ENTEGRASYON KOŞULLARI VARDIR’
Türkiye’de demokratik entegrasyon yasalarının çıkması ile ilgili çok önemli, güçlü bir zeminin olduğunu belirten Yüksel Genç, “Kürt meselesi bu bir yıllık gelişmeler ışığında ve 27 Şubat deklarasyonunun gücüyle beraber, aslında şiddet çemberinin dışına çıkarılmış oluyor. En azından Kürt siyaseti bu konuda ısrarlı ve net olduğunu sergiliyor. Dolayısıyla tüm bu olanaklar, Türkiye’nin 100 yıldır şiddet üreten meselelerini, kimlik problemlerini, ortaya çıkan antidemokratik ve teklik üzerine kurulu olan otoriterizmini dönüştürebilmek açısından oldukça anlamlı bir olanak sunuyor. Şimdiye kadar beka kaygılarının odağına Kürt meselesini ve Kürt meselesinin ortaya çıkardığı çatışmalı ortamı gerekçe yapanlar; şimdiye kadar Türkiye’deki radikal demokrasi unsurlarının yasal bürokratik gereğini yerine getirmemeyi ‘Kürt meselesi, bölücülük’ gibi tartışmalar etrafında gerekçelendirenler açısından artık hiçbir gerekçe kalmamıştır. Dolayısıyla Türkiye çoğulculuğuna uygun yeni bir demokratik Türkiye Cumhuriyeti olma olanaklarını yakalamıştır, buna sahiptir. Dolayısıyla entegrasyon koşulları vardır. Bunun gereğini yaparsa; kendi içindeki çoğulcu, farklı kimlikleri tanır ve bu tanınmaya uygun yasal, bürokratik güvenceler, toplumsal anlayışlar oluşturabilirse, Türkiye yeni bir Türkiye olacaktır” şeklinde konuştu.
Asıl meselenin siyaset ve iktidar güçlerinin şiddetsiz, çoğulcu bir Türkiye’ye ne kadar hazır oldukları olduğunu söyleyen Yüksel Genç, “Ne yazık ki Türkiye kuruluşundan bu yana -önemli oranda son 20 yılda- çok ciddi bir biçimde şiddet, tehdit, kaygı üzerine sistem üretiyor. Buna alışmış bir Türkiye’nin buradan çıkıp, çoğulcu bir Türkiye hakikatiyle beraber yeni siyasal dil ve sistem algısı kurması önemli olacaktır” diye belirtti.
‘İKTİDARIN BENZER ADIM ATMAMASI KAYGI YARATIYOR’
Kürt Özgürlük Hareketi’nin attığı radikal ve somut adımlara karşın iktidarın benzer adımlar atmamış olmasının toplumda ciddi anlamda kaygı yarattığına dikkat çeken Yüksel Genç, toplumun sürece karşı güvensizliğinin, sürecin başarıya ulaşacağına dair inançsızlığının kökeninde, atılan adımlarda karşılıklılık ilkesinin uygulanmıyor olmasının etkili olduğunu kaydetti. Yüksel Genç, şöyle devam etti: “Bir taraf kendisine feshedecek kadar önemli radikal adımlar atarken, diğer tarafın dönüşüme, kapsamaya ve yenilenmeye dönük radikal adımlar atmayışı, güvensizlik yaratıyor. Diğer tarafın barış iklimini kurucu, güven arttırıcı, yol temizliği niteliğindeki adımları bile atmak da gösterdiği cimrilik, ciddi bir problem. Bu durum sahanın sürece dönük inançsızlığını, güvensizliğini, temkinliliğini besliyor ne yazık ki.”
Sahada ölçtükleri temkinliliğin ve güvensizliğin ortadan kalkması için iktidarın karşılıklılık ilişkisine uygun olarak adımlar atması gerektiğini sözlerine ekleyen Yüksel Genç, “Geç değil, şimdiden sonra atmak durumunda kalmalı. Bu güvensizlik bariyeri kırmanın en güçlü adımlarından biri bu olacaktır. Bunun içerisinde sürecin ilk başında ilan edilen ‘umut hakkının’ uygulanmasından tutalım da Türkiye’de Anayasal değişime varabilecek düzleme kadar toplumsal, yasal ve demokratik süreci hazırlamaya dönük birçok şey hızla yapılabilir” dedi.
Rukiye Payiz Adıgüzel / MA
