Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), 31 Ekim-12 Kasım’da İskoçya’nın Glasgow kentinde düzenlenecek Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 26. Taraflar Konferansı (COP26) öncesi sera gazı emisyonu raporunda, dünyanın 2.7 santigrat derecelik sıcaklık artışına doğru ilerlediğine dikkati çekti. 2015’te varılan Paris İklim Anlaşması’na göre ikim değişikliğiyle mücadele için küresel sıcaklık artışının yüzyıl sonuna kadar 2 santigrat derecenin altında tutulması, hatta 1.5 derece ile sınırlandırılması gerekiyor.
Rapora göre, ülkelerin iklim değişikliğiyle mücadele için açıkladığı ulusal planlar, 2030’da sera gazı emisyonlarını beş yıl önceki taahhütlere kıyasla yaklaşık yüzde 7.5 azaltacak. Bu taahhütlerin 2050’ye kadar sıfır karbon hedefine ulaşılması için yeterli olmayacağı uyarısı yapıldı. Uzmanlara göre, küresel sıcaklık artışının 1.5 santigrat derece ile sınırlandırılabilmesi için sera gazı emisyonlarının 2030’a kadar yüzde 55 azaltılması, bunun için de ülkelerin mevcut planlarını 7 kat artırması gerekiyor.
FELAKET UYARISI
BM Genel Sekreteri António Guterres de Glasgow’daki ikim zirvesi öncesi düzenlediği basın toplantısında, dünyanın iklim felaketine sürüklendiği uyarısı yaptı. “İnsanlığın geleceği, küresel sıcaklık artışını 2030’a kadar 1.5 santigrat derecede tutmaya bağlı.” diyen Guterres, “Paris Anlaşması’na taraf ülkeler şimdiye kadar bu hedefe ulaşmada başarısız oldu” ifadesini kullandı.
Şimdiye kadarki yatırımların sadece yüzde 20’sinin “yeşil ekonomiye” yapıldığına dikkati çeken Guterres, küresel karbon emisyonu 2030’a kadar 2010 seviyelerinden yüzde 45 azaltılmazsa gelecek 100 ay içinde iklim hedeflerinin karşılanamayacağına işaret etti.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkelerine 2030’a kadar kömür kullanımına son verme, diğer ülkelere ise 2040’ta kömür kullanımını bırakma çağrısında bulunan Guterres, ülkelerden karbon kullanımını vergiye tabi tutmasını istedi. Gelişmekte olan ülkelere, her yıl iklim değişikliğiyle mücadele için 100 milyar dolar finansman sağlanması çağrısını yineleyen Guterres, Glasgow’daki iklim zirvesine katılacak liderlerden ise cesur planlarla gelmelerini istedi.
İKLİM FELAKETLERİ YAŞANACAK
Ülkelerin iklim taahhütlerinin yeterli olmadığı belirtilen raporda, yüzyılın ortalarından itibaren küresel sıcaklıkların en az 2.7 derece artabileceği uyarısı yapıldı. Ayrıca, gelecek 10 yıl boyunca aşırı iklim olaylarının neden olacağı felaketlerin art arda geleceği belirtildi. BM Genel Sekreteri António Guterres, bulguları dünya liderlerine “bir uyandırma çağrısı” olarak nitelendirirken, uzmanlar fosil yakıt şirketlerine karşı sert eylem çağrısında bulundu. Bununla birlikte, 100’den fazla ülke yüzyılın ortalarında net sıfır emisyona ulaşma sözü vermiş olsa da iklim felaketini önlemek için yeterli olmayacak. Net sıfır taahhütlerinin birçoğunun belirsiz ve emisyonlarda katı kesintiler görülmedikçe, gelecek 10 yıl boyunca birçok iklim felaketi yaşanacak.
ISINMA DEVAM EDİYOR
Guterres, “Isınma devam ediyor ve bu raporun içeriğinin de gösterdiği gibi, ihtiyacımız olan liderlere sahip değiliz. Ülkeler, Covid-19 pandemisi ile birlikte gelen büyük bir fırsatı çarçur ediyor. Dünya liderleri COP26’ya hazırlanırken, bu rapor başka bir uyandırma çağrısıdır. Daha kaç tanesine ihtiyacımız var?” diye konuştu.
SEKİZ YIL VAR
Raporu hazırlayan BM Çevre Programı’nın (UNEP) Yönetici Direktörü Inger Andersen de küresel ısınmanın artık geleceğin sorunu olmadığını vurguladı: “Küresel ısınmanın etkilerini şu anda yaşıyoruz ve bunu acilen çözmemiz gerekiyor. Küresel ısınmayı 1.5 derece ile sınırlama şansına sahip olmak ve sera gazı emisyonlarını neredeyse yarıya indirmek için sekiz yılımız var: Saat çok hızlı işliyor.”
MA
