Zenginler ile yoksullar arasındaki gelir dağılımını adaletsizliği her geçen gür artıyor. Doğruluk Payı editörü Berna Büyükbayrak tarafından 24 Kasım’da güncellenen bültene göre, Türkiye’de gelir dağılımı göstergeleri, salgının başladığı 2020 yılından bu yana olumsuz bir şekilde seyretti ve gelir dağılımında ciddi şekilde dalgalanmalar yaşandı.
ZENGİNLERİN GELİRİ YÜKSELDİ
Araştırmaya göre, 2020’de Türkiye’de zenginlerin toplam gelirdeki payı yükselirken, “ciddi maddi yoksunluk” oranı da artış gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2006 yılından beri her yıl, gelir dağılımı yanında yaşam koşulları ve yoksulluk gibi konulara ilişkin bilgileri içeren “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması”nı yayımlıyor. 2020 yılı için yayımladığı araştırmaya göre “Eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine” göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay, 2020’de bir önceki seneye kıyasla 1,2 puan artarak yüzde 47,5’e çıktı. Ayrıca, toplumun en zengin yüzde 20’sinin gelirinin en yoksul yüzde 20’sinin gelirine oranı 7,4’den 8’e yükseldi.
NÜFUSUN NE KADARI YOKSUL?
Avrupa Birliği (AB) İstatistik Ofisi Eurostat’ın “ciddi maddi yoksunluk yaşayan ülkeler” başlıklı 2020 yılı verilerine göre de Türkiye’de nüfusun yüzde 27,4’ü çamaşır makinesi, renkli televizyon, telefon, otomobil, beklenmedik harcamalar, evden uzakta bir fata tatil, kira, konut kredisi, borç ödemeleri, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek ve evin ısınma ihtiyaçların en az dördünü karşılayamayarak maddi yoksunluk ile mücadele ediyor. Bu oran 2016 yılında yüzde 32,9’a yükseldi. 2017’de ise yüzde 4,2 azalarak yüzde 28,7’ye geriledi. 2019’da da ciddi maddi yoksunluk oranı yüzde 26,3 oldu. Bu oran, 2018 yılında yüzde 26,5 iken 2019 yılında yüzde 26,3 olarak gerçekleşti. 2020 yılı verilerine göre ise halkın 27,4’ü maddi yoksunlukla mücadele ediyor.
TÜRKİYE LİSTE BAŞINDA
2020 yılında Avrupa’da ciddi maddi yoksunluk çeken nüfus oranının en yüksek olduğu ülkelerin arasında Türkiye, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya ve Sırbistan yer alırken ciddi maddi yoksunluk oranının en düşük olduğu ülkeler ise Lüksemburg, İsveç ve Hollanda oldu.
AVRUPA’DA YOKSULLUK DÜŞÜYOR
Bunun yanı sıra Avrupa’da 2010 yılından bu yana yaşanan en yüksek ciddi maddi yoksunluk seviyesi, yüzde 10,2 olarak 2012 yılında gerçekleşti. Ancak 2013 itibarıyla bu oranda bir azalış eğilimi olduğunu söylemek mümkün. Bununla birlikte, 2019 yılında Avrupa nüfusunun yüzde 5,5 ciddi maddi yoksunluk yaşarken bu oranı 2020 yılında yüzde 6,3′ çıktı.
CİDDİ MADDİ YOKSULUK NEDİR?
TÜİK ve Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), finansal sıkıntıda olma durumunu ifade etmek için “maddi yoksunluk” kavramını kullanıyor. TÜİK’in ve Eurostat’ın ortak kullandıkları tanıma göre; çamaşır makinesi, renkli televizyon, telefon, otomobil, beklenmedik harcamalar, evden uzakta bir fata tatil, kira, konut kredisi, borç ödemeleri, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek ve evin ısınma ihtiyacı olan maddenin en az üçünün ekonomik olarak karşılanamaması, maddi yoksunluk durumu olduğunu gösterirken bu maddelerden en az dördünün karşılanamaması ise ciddi maddi yoksunluk durumuna işaret ediyor.
MA
