Kadir Akın’ın 2015 yılında kaleme aldığı ve sosyalist tarihi işlediği “Ermeni Devrimci Paramaz” adlı eserinin ardından Türkiye devrimci hareketi tarihinin bilinmeyen yönlerini ortaya çıkartan “Saklı Tarihin İzinde” kitabı raflarda.
ERMENİ VEKİLLERİN MÜCADELESİ
Akın, Anadolu halklarının savunuculuğunu o dönem Ermeni milletvekillerinin üstlendiğini ve Osmanlı Meclis-i Mebusan’da yürüttüğü mücadeleyi anlatıyor. Hınçak Partisi ve Ermeni devrimcilerin, solun ortak tarihinde ettiği yere dair gerçeklere değinilen kitapta, Osmanlı’daki reform ve modernleşme sürecinden Tanzimat’a, Meşrutiyet’ten Osmanlı’daki sosyalist harekete, dönemin işçi mücadelesinden 1915 Ermeni soykırımına kadar geçen süreçteki politik-siyasal konjonktür ele alınıyor.
Yazar, Türkiye sosyalist devrimci hareket içindeki birçok fraksiyonun, kendilerine dayatılan ve tamamen tarih gerçeklerinden koparılmış bir tarih anlatımını benimsediğine dikkat çekiyor. Solun, sosyalizm mücadelesi verirken enternasyonalizmden kopuk şovenist bir perspektife sahip olduğunun altını çizen Akın, kendi tarihlerini 1920 TKP’si ile başlatmalarını da buna örnek gösteriyor.
TARİHSEL BİLİNCE KATKI
Devletli yazılı tarih, toplumların gerçek ve kendine ait olan geçmişini tanımasında ciddi engeller oluşturuyor. Bu noktada Akın, kitapta gerçek tarihi aktarma görevini üstleniyor ve okuyucu “saklı” bir tarihin peşinden sürüklüyor. Kitabın akışında, dönemin Ermeni halkının talepleri ile günümüzün Kürt halkının mücadelesinin benzerlikleri, bu mücadeleleri ortadan kaldırmak için kullanılan yöntem ve stratejilerin ne kadar ortak yanlara sahip olduğu anlatılıyor.
Kitabın sonsözünü yazan Paylan, cümlelerini şöyle bitiriyor. “Tser Baykarı gı şarunagvi! / Mücadeleleri devam ediyor!”
MA
