İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, ülkesinin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile 9 Eylül’de Kahire’de imzaladığı iş birliği anlaşmasının ‘değişen koşullar nedeniyle artık geçerliliğini yitirdiğini’ açıkladı.
‘Snapback mekanizması tüm dengeleri değiştirdi’
Tahran’daki Dışişleri Bakanlığı binasında yabancı ülke büyükelçileri ve diplomatik misyon temsilcileriyle bir araya gelen Arakçi, toplantıda İran’ın nükleer dosyasına ilişkin son gelişmeler hakkında bilgi verdi. Görüşme sonrasında düzenlenen basın toplantısında konuşan İranlı Bakan, Avrupa ülkelerinin İran’a yönelik ‘snapback’ mekanizmasını devreye sokarak süreci çıkmaza sürüklediğini söyledi.
Arakçi, “Mevcut koşullar altında Kahire Anlaşması artık Ajans ile iş birliğimizin temeli olamaz” diyerek, “İran’ın Ajans’la iş birliğini nasıl sürdüreceğine dair yeni kararımızı yakında açıklayacağız. Snapback mekanizmasının devreye sokulması tüm dengeleri değiştirdi; tıpkı askeri saldırıların daha önce denklemi değiştirdiği gibi” ifadelerini kullandı.
İran Dışişleri Bakanı Arakçi, Avrupa’nın İran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokarak diplomasideki etkisini azalttığını savunarak, “Avrupa ülkeleri bizimle müzakere yürütme gerekçesini büyük ölçüde kaybetti. Gelecekte olası bir müzakere sürecinde Avrupa’nın rolü geçmişe göre çok daha sınırlı olacaktır” dedi.
‘Tahran diplomatik çözümlere açık’
ABD ile dolaylı görüşmelerin sürdüğünü doğrulayan Arakçi, bu temasların yalnızca nükleer meseleyle sınırlı olduğunu belirtti:
Bazı medya organlarında iddia edildiği gibi, ABD’nin müzakereler için öne sürdüğü şartlar bize resmi olarak iletilmedi. Son aylardaki temaslarımız yalnızca nükleer konuya odaklıydı ve aracı ülkeler üzerinden yürütüldü.
Arakçi ayrıca, İran’ın “barışçıl nükleer programına duyulan güveni artırabilecek her türlü diplomatik çözüm” için açık olduğunu söyledi.
İngiltere, Fransa ve Almanya, 28 Ağustos’ta İran’a yönelik Birleşmiş Milletler yaptırımlarını yeniden devreye sokan ‘snapback’ mekanizmasını işletme kararı almıştı. Rusya ve Çin ise bu adımı “hukuken geçersiz” olarak nitelendirmişti.
Tahran, süreci durdurmak amacıyla UAEA ile Kahire’de denetimlerin yeniden başlamasını öngören bir anlaşmaya varmıştı. Ancak Avrupa başkentleri bu adımı yetersiz bulmuş, müzakerelerde sonuç alınamayınca İran’a yönelik BM yaptırımları 28 Eylül itibarıyla otomatik olarak yeniden yürürlüğe girmişti.
SPUTNIK
