FİSA Çocuk Hakları Merkezi’nin 2025 Ocak-Mayıs dönemine ilişkin “Çocuk Yaşam Hakkı İhlalleri Bilgi Notu’na” göre yayınladı. Rapor, Türkiye’de çocukların karşı karşıya kaldığı sistematik ihlalleri ortaya koydu.
‘İLK 5 AYDA EN AZ 365 ÇOCUK ÖNLENEBİLİR NEDENLERLE HAYATINI KAYBETTİ’
Medya taramalarıyla elde edilen verilere göre hazırlanan raporda, 2025’in ilk beş ayında en az 365 çocuğun önlenebilir nedenlerle hayatını kaybettiği bildirildi. Buna göre ölümlerin en yoğun yaşandığı iller Bolu (38), Riha (26) ve İstanbul (25) oldu. Rapora göre, 2025’in ilk beş ayında 109 kız çocuğu, 239 oğlan çocuğu ve kimlik bilgisine ulaşılamayan 17 çocuk yaşamını yitirdi. Ancak raporda, medya verilerinin sınırlı olduğu ve çocuk ölümlerinin yalnızca 62 ilde medyaya yansıdığı ifade edildi.
EN FAZLA ÇOCUK ÖLÜMÜ BOLU’DA
Raporda, çocuk yaşam hakkı ihlallerinin en yoğun yaşandığı iller detaylı bir şekilde sıralandı. Bolu, 38 çocuk ölümüyle listenin başında yer alırken, bu ölümlerin büyük kısmı Kartalkaya’daki otel yangınına bağlı. Riha 26, İstanbul ise 25 çocuk ölümüyle diğer öne çıkan iller. Diğer illerdeki ölüm sayıları ise şöyle: Konya (22), Dîlok (19), Antalya (13), Adana (12), Aydın (11), Hatay (10), Kocaeli (6), Bursa (5), Mêrdîn (9), Ankara (8), Amed (8), Mersin (8), Muğla (8), Mereş (7), İzmir (6) ve Samsun (6). Bu dağılım, çocuk ölümlerinin hem kentsel hem de kırsal alanlarda yaygın olduğunu gösteriyor.
DEVLET İHMALİ: 312 ÇOCUK YAŞAMINI YİTİRDİ
Rapor, 2025’in ilk beş ayında devletin düzenleme, denetleme ve önleme yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle en az 312 çocuğun hayatını kaybettiğini ortaya koydu. Bu ihlaller, trafik kazaları, yangınlar, iş cinayetleri, şiddet ve ev içi kazalar gibi farklı alanlarda yoğunlaşıyor.
TRAFİK KAZALARI
Trafik kazaları, çocuk ölümlerinde en büyük neden olarak öne çıktı. 91 çocuk, yetersiz denetim, ehliyetsiz sürücüler ve güvenlik önlemlerinin eksikliği nedeniyle trafik kazalarında yaşamını yitirdi.
İŞ CİNAYETLERİ: ÇOCUK İŞÇİLİĞİ ÖLDÜRÜYOR
Rapora göre, çocuk işçiliğinin en ağır sonucu olan iş cinayetlerinde 26 çocuk işçi yaşamını yitirdi. Bunlardan 4’ü çırak ya da stajyer, 2’si ise moto kurye olarak çalışıyordu. Ayrıca, verilere göre işyerinde çalışmasa da iş sahasında bulunan 7 çocuk, kazalar nedeniyle hayatını kaybetti.
ŞİDDET: ÇOCUKLAR GÜVENLİ ALANLARDA BİLE TEHDİT ALTINDA
Şiddet, çocuk ölümlerinde önemli bir yer tutuyor. 30 çocuk, akran şiddeti, ev içi şiddet, toplumsal cinsiyet temelli şiddet ve çocuk cinayetleri nedeniyle yaşamını yitirdi.
İNTİHARLAR: RUH SAĞLIĞI HİZMETLERİNE ERİŞİM KRİZİ
Rapor, çocuk intiharlarındaki artışı alarm verici olarak nitelendiriyor. 13 çocuk, ruh sağlığı hizmetlerine erişim eksikliği ve sosyal destek yetersizliği nedeniyle yaşamına son verdi.
FİSA’ya göre 212 çocuk ise ihmal sonucu hayatını kaybetti. Bu ölümler, trafik kazaları, yangınlar, ev içi kazalar, boğulmalar ve zehirlenmeler gibi sistematik ihlallerin sonucu.
KAMU HİZMETLERİNDEKİ İHLALLER: 53 ÇOCUK ÖLDÜ
Raporda yer alan devletin doğrudan veya ihmal yoluyla neden olduğu 53 çocuk ölümü, kamu hizmetlerindeki eksiklikleri gözler önüne serdi.
27 çocuk, sağlık hizmetlerindeki ihmaller nedeniyle öldü. Mersin’de Rüzgar Altuğ (7), iğne sonrası fenalaşarak yaşamını yitirdi. Diyarbakır’da Toprak Önkol (10), diş çekimi sonrası kanama durdurulamadığı için öldü. Eğitim Hizmetleri: 14 çocuk, okul veya servis kazalarında hayatını kaybetti. Konya’da Yusuf Kaya (5), servis minibüsünün çarpması sonucu öldü. Spor ve Kültürel Etkinlikler: 6 çocuk, spor etkinliklerinde öldü. Sakarya’da Kaan Ege Baran (15), kano antrenmanında boğuldu. Bakım Hizmetleri: Kocaeli’de Efsun Aktaş (1), yurtta yatak örtüsüne dolanarak nefessiz kaldı. Sınır Geçişleri: Aydın’da 3 mülteci çocuk, bot kazasında yaşamını yitirdi.
MÜLTECİ ÇOCUKLAR: EN KIRILGAN GRUP
36 mülteci çocuk, yaşam hakkı ihlalleri sonucu hayatını kaybetti. Ölümler, sınır geçişleri, trafik kazaları, yangınlar, şiddet ve sağlık hizmetlerindeki ihmaller gibi çeşitli nedenlerle gerçekleşti.
BİREYSEL SİLAHLANMA VE ŞÜPHELİ ÖLÜMLER
Bireysel silahlanmanın da 8 çocuğun ölümüne neden olduğu ifade edilen raporda, devletin çocukları koruma yükümlülüğünü yerine getirme konusunda ciddi eksiklikler olduğu vurgulanarak, çocuk ölümlerinin önlenmesi için şu öneriler sunuldu:
“*Güvenli Kamusal Hizmetler: Eğitim, sağlık ve bakım hizmetlerinde çocuk odaklı düzenlemeler yapılmalı.
*Etkili Denetim: Turizm tesisleri, işyerleri ve altyapı alanlarında denetimler artırılmalı.
*Ruh Sağlığı Hizmetleri: Çocuklara erişilebilir ve önleyici ruh sağlığı desteği sağlanmalı.
*Mülteci Çocuklar: Hak temelli ve bütüncül bir koruma sistemi kurulmalı.
*Çocuk İşçiliği: Çocuk işçiliğine karşı sıkı denetimler ve sosyal politikalar geliştirilmeli.”
MA
