Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), “Ekim Ayı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu”nu açıkladı. Raporda gazetecilerin katledildiği, saldırıya uğradığı, cezaların verildiği, yeni soruşturmaların açıldığı ve medya organlarına kayyımların atandığı bir ayın geride bırakıldığına dikkat çekilerek, Ekim ayında ortaya çıkan verilerin; Türkiye’deki düşünce, ifade ve basın özgürlüğünde kara bir tarih olarak kayıtlara geçtiği vurgulandı.
HAKAN TOSUN
Raporda, gazeteci Hakan Tosun’un, İstanbul Esenyurt’ta yaşayan ailesinin yanına giderken yolda darp edildiği için geçirdiği beyin kanaması sonucu 14 Ekim’de yaşamını yitirdiği hatırlatılırken, “Bir gazeteci sokak ortasında katledilirken hiçbir iktidar yetkilisinin tek bir açıklama yapmaması kabul edilemezken cinayetin karanlıkta kalması için çabalamıştır. Tosun’un ölümü halen bir sır olarak dururken, kamuoyunun kuşkuları giderilmezken ‘Hakan Tosun’a ne oldu?’ diye sormaya devam edeceğiz” denildi. Ekim ayında gazetecilere dönük saldırıların sadece Tosun’la sınırlı kalmadığının belirtildiği raporda, Ekim ayında 5 gazetecinin saldırıya uğradığı, 7 gazetecinin kötü muameleye maruz kalırken, 15 gazetecinin haber takibinin engellendiği hatırlatıldı.
Gazeteci Merdan Yanardağ’ın “Casusluk operasyonu” ile gözaltına alınmasının ardından TELE 1’e kayyım atandığının anımsatıldığı raporda, “TELE 1’e yayın sırasında kayyım atanması, YouTube hesabının kapatılması Türkiye demokrasisine kara bir leke olarak düşmüştür. Kayyım, bir irade gaspından öte binlerce emekçinin ekmeği ile oynamaktır. Kayyımı kabul etmeyen çok sayıda TELE 1 emekçisi istifa etmiştir” ifadelerine yer verildi.
SANSÜR
Ekim ayında öne çıkan konulardan birinin de sansür olduğuna dikkat çekilen raporun devamında şu ifadelere yer verildi: “Toplumsal bir vicdan haline gelen Rojin Kabaiş’in ölümünü konu alan haberler ve sanal medya paylaşımlarına engel getirilmiştir. Van 2’inci Sulh Ceza Mahkemesi Rojin Kabaiş ile ilgili paylaşım yapan 86 hesabı erişime kapatırken 540 sanal medyada yer alan haber içeriğine de erişim engeli getirdi. Yine savcılık; Rojin Kabaiş ile ilgili iddiaları haberleştiren JİNNEWS Haber Müdürü Öznur Değer ve ilgili haberi paylaşan JİNNEWS editörü Dilan Babat’a soruşturma açmıştır. Kürt Özgürlük Hareketi yönetimi, Abdullah Öcalan’ın onayıyla Türkiye’deki tüm güçlerini geri çekmeye başladıklarını duyurdu. Bu tarihi çağrı, başta Kürdistan ve Türkiye medyası olmak üzere tüm dünya basınında önemli bir yer tutmuştur. Özgür Basın geleneğinden gelen JİNNEWS, Ajansa Welat, Yeni Yaşam Gazetesi ve Mezopotamya Ajansı, bu tarihi anları okuyucuları ile paylaştığı için sansüre maruz kalmıştır. Mezopotamya Ajansı’nın resmi Instagram hesabı, JİNNEWS’in Tiktok hesabı erişime kapatılmıştır. Yine JİNNEWS ile Yeni Yaşam Gazetesi’nin Instagram hesabı, Ajansa Welat’ın Tiktok hesabından ve JİNNEWS’in YouTube Hesabından yapılan konu ile ilgili haber içerikleri ‘Topluluk kurallarını ihlal ettiği’ gerekçesi ile kaldırılmıştır.”
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Flash Haber TV, Ekotürk TV, Habertürk, Show TV, HT Spor, Bloomberg HT’nin de aralarında olduğu medya kuruluşlarına Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından el konulup kayyum atanmasının ardından, Flash Haber TV’deki 150 çalışanın işten çıkarıldığını belirttiğine yer verilen raporda, TELE 1 çalışanları da kayyımı protesto etmek amacıyla toplu halde istifa ettiği kaydedildi.
Gazetecilere verilen para ve hapis cezalarının hatırlatıldığı raporda, “Türkiye’de basına dönük saldırılar her geçen gün artıyor. Tablo gittikçe karanlıklaşıyor. Tüm baskılara boyun eğmiyor, hakikatleri yazmaya devam ediyoruz. Ne gazetecilerin katledilmesini ne sansürü de ne de kayyımı kabul ediyoruz. Sansüre, cezalara ve kayyımlara rağmen ‘Hakan Tosun’a ne oldu’, ‘Rojin Kabaiş’in ölümü aydınlatılsın’ diyen toplumun vicdanını esas alan ‘Kürt sorunu demokratik yollarla çözülsün’ diyen barış gazeteciliğinde ısrar etmeye devam edeceğiz” vurgusunda bulunuldu.
GAZETECİLERE YÖNELİK HAK İHLALLERİ VERİLERİ
Rapora göre 5 gazeteci saldırıya uğradı, 1 gazeteci katledildi, bir basın organına kayyım atandı. Yine 7 gazeteci gözaltına alındı, 2 gazeteci tutuklandı, 7 gazeteci kötü muameleye maruz kaldı, 5 gazeteci tehdide maruz kaldı, 3 olayda 15 gazetecinin haber takibi engellendi, 1 gazeteci cezaevinde hak ihlaline maruz kaldı.
Rapora göre gazetecilere yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri de bu ay çokça yaşandı. Öyle ki, hakkında soruşturma açılan gazeteci sayısı 7, hakkında dava açılan gazeteci sayısı 2, cezalandırılan gazeteci sayısı 10. 10 gazeteciye toplamda 12 yıl 2 ay 20 gün hapis cezası, 78 bin 722 TL para cezası verildi. Yine yargılaması devam 47 gazeteci de raporda yer aldı.
Raporda işine son verilen gazeteci sayısının 156 olduğu belirtilirken, bir gazetecinin Türkiye’ye girişi engellendi. Radyo Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK), 6 kanala yüzde 3 idari para cezası verdiği de rapor da yer aldı. Bunun yanı sıra bir internet sitesi kapatıldı, 18 habere erişim engeli getirildi, 628 sosyal medya hesabı veya paylaşımına erişim engeli getirildi.
TUTUKLU GAZETECİLER
Raporda, 28 tutuklu gazetecinin ismine de yer verildi.
Tutuklu gazetecileri isimleri şöyle:
“* Ahmet Uzan – Sabah Egeli Gazetesi Haber Müdürü
* Ali Barış Kurt – Gazeteci
* Ali Ünal – Zaman Gazetesi Köşe Yazarı
* Can Taşkın – CT Haber Sorumlu Yazı İşleri Müdürü ve CT Haber TV GYY
* Devrim Ayık – Özgür Halk Dergisi Çalışanı
* Doğan Pehlevan– LeMan Degisi Karikatüristi
* Elif Ersoy – Yürüyüş Dergisi Yazı İşleri Sorumlusu
* Emin Aydın – Aydın Denge Haber Sitesi Genel Yayın Yönetmeni
* Erdal Süsem – Eylül Dergisi Editörü
* Erol Zavar – Odak Dergisi Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü
* Fatih Altaylı – Gazeteci
* Furkan Karabay – Gazeteci
* Gültekin Avcı – Bugün Gazetesi Köşe Yazarı
* Hamdullah Bayram – Gazete Dağıtımcısı
* Hatice Duman – Atılım Gazetesi Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü
* Kadir Koç – Hüryol İmtiyaz Sahibi
* Mehmet Baransu – Taraf Gazetesi Yazarı
* Merdan Yanardağ – Gazeteci
* Miktat Algül – Mezitli FM Genel Yayın Yönetmeni
* Murat Çapan – Nokta Dergisi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
* Mustafa Gök – Ekmek ve Adalet Dergisi Ankara Temsilcisi
* Osman Çalık – Samanyolu Haber Radyo Yayın Yönetmeni
* Özden Kınık – TRT çalışanı
* Perihan Erkılınç – Özgür Gelecek Muhabiri
* Recai Morkoç – Cihan Haber Ajansı Antalya Bölge Bürosu Editörü
* Sami Tunca – Mücadele Birliği Dergisi Yazı İşleri Müdürü
* Semih Elitaş – Azadiya Welat Gazetesi Çalışanı
* Ziya Ataman – Dicle Haber Ajansı (DİHA) Muhabiri.”
MA
