Maraş merkezli 6 Şubat’ta yaşanan depremlerde on binlerce insan yaşamını yitirirken, yüz binlerce insan yaralandı, milyonlarca insan ise evsiz barksız kaldı. Deprem sonrası binlerce kişi, siyasi parti ve sivil toplum örgütleri öncülüğünde yola koyularak depremzedelerin yaralarını sarmaya koştu. Ancak birçok kişi geri döndükten sonra işten çıkarıldı.
İstanbul’un Esenyurt ilçesinde bulunan Piya Gıda şirketinde çalışanı Ümit Şimşek de işten çıkarılan işçilerden biri. Arama ve kurtarma çalışmaları için iş yerinin bilgisi dahilinde depremin ikinci günü Maraş’a giden Şimşek, deprem bölgesinden 10 gün kalıp döndükten sonra evine gönderilen tebligatla tazminatsız bir şekilde işten çıkarıldığını öğrendi.
“KAYITSIZ KALAMAZDIM”
İş yerinin bilgisi dahilinde yardım TIR’larıyla birlikte yola çıktığı belirten Şimşek, bugüne kadar birçok derneğe deprem için birçok gıda yardımı yaptığını ifade etti. Şimşek, bu girişimine dair, “Yaşanan insanlık dramına kayıtsız kalamazdım” dedi.
“BÖLGEDE ALGI OPERASYONU YÜRÜTÜLDÜ”
Şimşek, Maraş’ta ortaya çıkan görüntüye ilişkin, bölgede devlet medyasının sadece algı operasyonları yaptığını belirterek, “Siviller çalışıp enkaz altında kalanları çıkartırken AFAD’ı oraya getirip ‘AFAD kurtardı imajı’ veriyorlardı. Orada insanların canları ile alay ettiler resmen. Gönüllü olarak izlediğimiz kazı çalışmasında AFAD geldi, uğraştı, kimseyi çıkaramadı. Biz izinsiz girip çalıştık, iki kişiyi oradan sağ çıkardık. Sonra bizi hemen oradan askerler uzaklaştırdı. AFAD’ı oraya getirip biz çıkardık algısı yaptılar. Aile bu duruma büyük bir tepki göstermişti” dedi.
Bölgede Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Cemevleri Kriz Koordinasyon Merkezlerinde çalıştığını belirten Şimşek, “Buradaki dayanışma büyüdüğü için devlet tarafından sürekli baskı yapılıyordu” diyerek, yürütülen dayanışmanın nasıl yok edilmek istendiğini ifade etti.
“ONLARIN İNSANLIĞI İŞTEN ÇIKARMAK’”
Yaşadığı mağduriyeti anlatan Şimşek, depremin yaşandığı günün hemen ertesi günü şirketten izin alarak yola koyulduğunu aktararak, “On gün sonra evime tebligat geldiğini kardeşimden öğrendim. Kardeşim beni işten çıkardıklarını söyledi. Sonra işyerini aradım, bana hiçbir şekilde dönüş yapmadılar. Dört yıldır bu şirkette çalışıyorum. Beni tazminatsız bir şekilde işten çıkardılar. Yine olsa aynı şeyi yapardım. Bu patronların sadece kar hırsı var. Orda ki yurttaşları düşünme dertleri yok. Olsaydı kendileri de oraya gelip halka yardım ederlerdi. Ben o kadar hızlı çıktım ki yardım için iş elbiseleri üzerimde vardı. Ben orada insanlık görevimi yaptım, onlarında insanlığı beni işten çıkarmak oldu” şeklinde konuştu.
“GERİYE DOĞRU RAPOR İSTEDİLER”
Çalıştığı işyerinin kendisinden yazılı savunma istediğini belirten Şimşek, savunmasını götürdüğünü, bu seferde hastaneden 10 gün boyunca geriye dönük rapor istediklerini aktardı. Bunun yasal olarak hukuki olmadığını ifade eden Şimşek, bu raporun formaliteden istendiğine dikkat çekti. Şimşek, “Bana neye göre rapor verecekler. Ben daha önce sendikal faaliyetler yürütüyordum şirkette. Bu şirket üç arkadaşımızı hukuksuz bir şekilde işten çıkardı. Ben de onların şahitliğini yaptım. Bunu bahane ederek işime son verdiler. Bu şirketin hukuksuzluğuna karşı bir dur demek gerekir” dedi.
PİYA GIDA: FORMU DOLDURMADI
Şimşek’in işten çıkarılmasına ilişkin telefonla ulaştığımız Piya Gıda şirketi yetkilisi de, Şimşek’in yardım için deprem bölgesine gitmesi için izin verdiklerini, fakat Şimşek’in izin formunu doldurmadan gitmesinden kaynaklı yasal prosedürü işletmek zorunda kaldıklarını belirterek, Şimşek’i tazminatsız işten çıkardıklarını söyledi.
ÇALIŞMALARA KATILDI, İŞTEN ÇIKARILDI
Depremin ilk günlerinde arama kurtarma çalışmalarına katılan Fettullah Kaya da işten çıkarılan bir başka işçi. Kaya, çalıştığı Mezopotamya Maden Bazalt isimli firma tarafından işten çıkarıldı. Hiçbir gerekçe sunulmadan işten çıkarılan Kaya’nın maaşından da deprem bölgesinde olduğu 11 günün kesintisi yapıldı.
2023 yılının Ocak ayında Mezopotamya Maden Bazalt isimli firmada muhasebe çalışanı olarak işe başlayan Kaya, 6 Şubat’ta AFAD’ın arama kurtarma çalışmalarına katıldığını söyledi. İşyerinden izin alarak çalışmalara katıldığını söyleyen Kaya, “Önce Riha’da, daha sonra da depremin yaşandığı diğer bölgelerde arama kurtarma çalışmalarına katıldım. Çalışmaların uzun süreceğinden kaynaklı işyerimden izin aldım. 18 Şubat’ta şirket tarafından çağırılmam üzerine geri döndüm. Gelişlerde sıkıntı olduğu için dönüşüm 2 gün sürdü. İşe döndüğüm günlerde bende hastaydım, bunun üzerine işyeri tarafından hastaneye gönderildim. 24 Şubat’ta hastanedeyken işyeri tarafından bana ‘İşyerine bir daha gelme çıkışın verildi’ şeklinde mesaj geldi. Sonrasında şirketten hangi yetkiliyi aradıysam ulaşamadım. Sebebini sorduğumda hiçbir şekilde cevap alamadım” dedi.
11 GÜNÜ ÜCRETİNDEN KESTİLER
18 Şubat’ta şirket tarafından çağırılmasına rağmen e-Devlet’ten 13 Ocak’ta iş çıkışının verildiğini kaydeden Kaya, şirketin kendisine “İstediğin zaman gelebilirsin” demesine rağmen işten çıkarıldığını dile getirerek, “Arama kurtarma çalışmalarına katıldığımdan haberleri vardı. Şu anda neden işten çıkarıldığımı bilmiyorum. Herhangi bir tazminatta vermediler. Hatta arama kurtarma çalışmalarına katıldığım 18 günün sadece 7 gününe izin vermişler, 11 günü de maaşımdan kesmişler. Sanki ücretsiz izne gitmişim gibi bütün izinlerimi kestiler. OHAL’de deprem bölgelerinde hiçbir şekilde çalışan işçiler işten çıkarılamaz açıklamasına rağmen işten çıkarıldım” diye belirtti.
DAVA AÇTI
İşsiz kalmasından dolayı geçim sıkıntısı yaşadığını ifade eden Kaya, şöyle devam etti: “Neticede bende bir depremzedeyim ve işsiz kaldığım için zor durumdayım. Geçim sıkıntısı yaşıyorum. Yaşadığım şeylerden sonra bir de geçim sıkıntısı yaşamak istemiyorum. Bu zor günlere rağmen işveren keyfi bir şekilde işten çıkarabiliyor. Deprem bölgesinde yaşıyoruz. İnsanlar barınma sorunuyla mücadele ediyor. Bir yandan onlara yardım etmeye çalışırken, diğer yandan kendi ihtiyacımızı karşılamaya çalışırken, işten çıkarılıp mağdur edildim. Karşı tarafa dava açtım. Deprem bölgesindeyim, hem depremden dolayı doğan ihtiyaçlarımız oluyor hem maaşım eksik yatırıldı hem keyfi bir şekilde işten çıkarıldım. Soruşturmadaki talebim tazminatımı almak. Keyfi olarak işten çıkarılan bütün işçilere de çağrım, haklarını arasınlar. Patronların keyfi uygulamalarına karşı birleşelim.”
MA
