Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) İstanbul İl Emek- Ekonomi Komisyonu, Meclis’teki bütçe görüşmelerine dair rapor hazırladı. Raporda, Türkiye’nin gıda, kira ve enerji enflasyonunda, oynanan Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre dünyada 1’inci sırada yer aldığı belirtildi. 2012 yılından bu yana Türkiye’de fiyat yükselişine dikkat çekilen raporda, Türkiye’nin dünyada Arjantin’den sonra 2’nci sırada olduğu ifade edildi. Raporda, “Dünyada fındık, kiraz ve kayısı üretiminde 1’inci sırada, fıstık üretiminde ise 3’üncü sırada olunmasına rağmen, halkımız bu ürünlere maddi anlamda ulaşmakta sıkıntı yaşamaktadır” denildi.
BANKA BORÇLARI
Türkiye’de servet dağılımın da ise adaletsizliğin “açık ara” farkla Avrupa’nın 1’inci ülkesi konumunda olduğu belirtilen raporda, “Türkiye’de nüfusun yüzde 1’i tüm servetin yüzde 60’ına sahiptir. Esnaf ağır vergi yaptırımları ve cezaları yüzünden zor duruma düşmekte, çekleri yazılmakta ve birçok firma batma noktasına gelmekte ve kapanmaktadır. Vergi daireleri esnafın vergi borcunu ödeyememesi yüzünden banka hesaplarına bloke koyup, resmi olarak kabul edilen yüzde 35 enflasyonun üzerinde yüzde 54 faiz oranı ile esnafın vergi borcunu taksitlendirerek bir esnafı çok zor ödenmesi daha güç bir duruma sokmaktadır. Her ay ortalama 262 bin kişi kişi banka borçları yüzünden yasal takibe düşmüştür. Türkiye’de mantar gibi türeyen ‘ödeme firmaları’ milyonlarca vurgun yaparken ve bu firmalar Merkez Bankası tarafından korunurken, haklarında olan olumsuz rapor MASAK’a gönderilmezken, maalesef ekonomik krizden dolayı IBAN’ında işlem gördüren birçok gencimiz şu an yargılanıyor veya cezaevindedir. Gençlere bunu reva gören bir ülkede, en büyük yasadışı kumar baronunun 3 çocuğu maçlarda seremoniye çıkartabiliyor” diye belirtildi.
ASGARİ ÜCRET VE YÜKSEK VERGİ SORUNU
Raporda, “2026 yılı bütçe görüşmelerine işaret edilen raporda, Türkiye’de Kamu İktisadi Teşebbüsü (KİT) satılıp yandaşlara peşkeş çektirildiğinden ötürü, bütçenin yüzde 90’ını vergiler karşılamaktadır. Bu oran torba yasa ile daha da artacaktır. Torba yasada yine en önce gözden çıkarılan maalesef 30 yaşını doldurmamış gençlerimiz oldu. Genç girişimcilere sağlanan 1 yıllık SGK desteği sona eriyor. Türkiye’de vergilerin yüzde 67’sini dolaylı vergiler oluşturmaktadır. Çalışan bir asgari ücretli maaşının yarısını vergilere ödemektedir. Asgari ücret ne kadar artarsa artsın bu yüksek vergilerin olduğu enflasyonist ortamda emekçiler yine vergi yükünden dolayı ezilmeye devam edecektir” denildi.
‘DAMGA VERGİSİ SİNSİCE ARTTIRILDI’
Raporun devamında, “Devletin sadece damga vergilerinden topladığı para 220 milyar iken, tarihte ilk kez damga vergileri bu yıl Eylül ayında ikinci kez sinsice arttırıldı ve 3 ay sonra Ocak’ta tekrardan arttırılacaktır. Ayrıca elektrik, doğalgaz ve akaryakıttaki vergi oranları yüzde 40 civarındadır. TBMM’de kabul edilen 2025 yılı bütçe yasasında vatandaşa kesilecek cezalardan elde edilmesi öngörülen toplam gelir 245 milyar 413 milyon lira olarak belirlendi. Ancak haziran sonuna kadar tahakkuk ettirilen para cezalarının toplam tutarı 921 milyar liraya ulaştı. Yani hedeflenen bütçenin ilk altı ayda 3,5 katı fazlasına ulaştı. Bu tutarın yılsonu itibariyle 7-8 kat daha arttırılacağı düşünülüyor” ifadelerine yer verildi.
‘HALK NEFES ALAMAZ HALE GELMİŞTİR’
Türkiye’de meyveli gazoz gibi temel gıda ürünlerinde KDV oranı yüzde 10 ve ÖTV’ye tabi tutulduğu ifade edilen raporda, yat ve kotralarda KDV yüzde 1, ÖTV ise yüzde 9 olduğunun altı çizildi. Raporda, “Pırlanta, altın, gümüş gibi kıymetli madenler KDV’ye tabi değildir. Daha ekleyeceğimiz birçok eksikliklere rağmen, gerek yüksek enflasyonda gerek alım gücünde veya yasadışı kara para aklamada, genç işsizliğin yüksek, üretimin düşük olması halkımız vergilerden dolayı nefes alamaz hale gelmiştir. Barış ve Demokratik toplum inşasında önemli bir sorumluluk üstlenen partimiz, 2026 yılı bütçesi oluşturulurken anti-kapitalist ekonomi ve maliye politika perspektifiyle, gerek vergide adalet gerek servet dağılımdaki eşitsizliği önlemek, yoksulluğa karşı emeği, savaşa karşı barışın bütçesinin oluşturulmasının mücadelesini verecek” denildi.
MA
