Kürt sorununun demokratik çözümü bağlamında Meclis’te kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu toplantılarını sürdürüyor. Toplumun farklı kesimlerinden birçok kesimi dinleyen komisyonun, önümüzdeki günlerde raporlarla pratik adımlar atması bekleniyor. Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) İstanbul Milletvekili ve komisyon üyesi Celal Fırat, komisyonun çalışmalarına ve atması gereken adımlara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Komisyonun bugüne kadar çok sayıda sivil toplum kuruluşlarını, sivil toplum örgütünü, dernekleri dinlediğini anımsatan Fırat, bunun amacının sürece dair “toplumsal rızalık ve toplumsal mutabakat” olduğunu söyledi. Komisyonun ülkedeki birçok sorunun “reçetesini” yazacağına inandığını ifade eden Fırat, özellikle Kürt sorununun demokratik yollarla çözümü için komisyonun önemli olduğunu kaydetti. Fırat, “Komisyon üyeleri aralarında seçtikleri kişilerden oluşan bir heyet Cuma günü Diyarbakır’a bir ziyaret gerçekleştirecek. Diyarbakır’daki sivil toplum kuruluşu, belediye, sanayi odası gibi çok sayıda kurumu ziyaret edecek. Başka yerlere de ziyaretler olabilir. Örnek olarak cemevleri ziyaret edilebilir. Bahçeli de ‘Cemevleri Alevilerin ibadethanesi olarak görülsün’ çağrısı oldu. Bu konularda cesurca söz kurmak gerekiyor” dedi.
‘KOMİSYON GENÇELER VE KADINLARLA BİR ARYA GELECEK’
Komisyonun 2 hafta içerisinde dinlemelerini tamamlayacağını dile getiren Fırat, önümüzdeki hafta Adalet Bakanlığı, MİT Başkanlığı gibi kurumların dinleneceği bilgisini paylaştı. Fırat, “Daha sonra muhtemelen öngördüğümüz üzere İmralı’da Sayın Öcalan ile bir görüşme gerçekleştirilecek. Ardından konuşmalar nihayete erdirilecek. Komisyon ardından ara rapor ile özellikle hukuksal çerçevede neler yapılacağına dair çalışmalar yapacak. Biz de ivedi bir şekilde Meclis’in bu görüşmelere geçmesini arzuluyoruz. Buna dair hukukçularımızın, komisyon üyelerinin yoğun bir çalışması var” diye konuştu.
‘KOMİSYONUN İMRALI’YA GİTMESİ BEKLENİYOR’
“Bu işin baş aktörü Sayın Öcalan’dır” diyen Fırat, Devlet Bahçeli’nin “Gelsin Meclis’te konuşsun, ‘umut hakkı’ndan yararlansın” sözlerine işaret ederek, “Şimdiye kadar bunlar yapılmadı. Biz de en azından İmralı’ya gidilsin görüşmeler yapılsın diyoruz. Muhtemeldir ki sürece anlamlı, değerli, etkin katkıları olacak sözleri olacaktır. Bir iki hafta içerisinde komisyonun İmralı’ya gitmesi gerekiyor. Şimdiye kadar dinlemeler yapıldı. Bu dinlemelere dair Sayın Öcalan’a aktarım yapılacaktır. Onun düşünceleriyle de harmanlanıp yarınlarımızı, birbirimize sarılacak bir paydada buluşacağız. Büyük sorunlar ve acılar var ama bu acılarla yüzleşme koşulları oluşmalı. Daha önce Kuzey İrlanda gibi yerlerde de bu tür farklı acılar yaşandı. Bunlardan ders alarak, bu acılarla yüzleşerek, bu sorunların meydana çıkış nedenlerini cesurca dillendirerek, yarınlarımızı şekillendirmemiz lazım” ifadelerini kullandı.
‘HELALLEŞMEMİZ GEREKİYOR’
Cumhuriyetin birinci yüzyılında çok kimlikliğin inkar edildiğini ve gelinen noktanın da bu nedenle olduğunu söyleyen Fırat, acılarla yüzleşmenin yolunun demokrasi olduğunu sözlerine ekledi. Anayasa ve yasalarla demokrasinin geleceğini belirten Fırat, “Anadil, eşit yurttaşlık, Alevilerin sorunları gibi pek çok sorun var. ‘Siz milletvekili oldunuz, ne eksiğiniz var’ deniliyor. Bilmiyorlar ki milletvekili olana kadar ne bedeller ödedik. Şu an cezaevlerinde binlerce arkadaşımız var, binlerce insanımız hayatını kaybetti. Bunu görmeden bu sözler dinlendiriliyor. Geçen katıldığım konferansta Kuzey İrlanda sürecini yaşayan biriydi. ‘Biz el sıkışmıyorduk, biz sarılıyorduk’ demişti. Bizim de birbirimize sarılıp helalleşmemiz gerekiyor. Dertlerimize merhem olmamız lazım” diye belirti.
DİNLEMELERDEN SONRASI NELER YAPILMALI?
Komisyonun şuana kadar birçok kesimi dinlediğini belirten Fırat, Kürt sorunun çözümü konusunda kilit rol oynayan Abdullah Öcalan’ın “umut hakkı”na ilişkin henüz bir tartışmanın yürütülmediğini kaydetti. Fırat, DEM Parti olarak “umut hakkı”nın uygulanması için her yerde bunu dile getirdiklerini söyledi. Komisyonun dinleme sonrası ara bir rapor hazırlayacağını dile getiren Fırat, “Bu ara raporda dağdan dönüşler, cezaevindeki arkadaşlar için, ‘umut hakkı’ gibi düzenlemeler yer alacak. Yine raporda özel yasaların çıkması gereksinimi yer alabilir. 2, 3 hafta içerisinde bu noktaya ulaşacağımızı düşünüyorum” dedi.
‘HER YER GÜZELLİKLERLE DOLUŞABİLİR’
Alevilerin, Türklerin, Kürtlerin, Hıristiyanların, Sünnilerin haklarına sahip çıkacağı mekanizmaların oluşturulması gerektiğini vurgulayan Fırat, “Bu da insan olmanın ana temalarındandır. Birbirimizin ellerinden tutmamız gerekiyor. Biz bunu yaparsak her yer güzelliklerle doluşabilir. Bunun karşıtını öngören de var. Bir barış annesi, ‘Şehit aileleri vatan sağ olsun diyor. Ancak vatan yerinde ama çocuklarımız toprak altında. Artık çocuklarımızı değil, silahları toprak altına gömelim’ demişti. Bu söz sürecin ana teması olmalıdır. Yine Barış Anneleri, ‘Çok insanlar hayatını kaybetti, bırakalım yüz bin insan daha mı hayatını kaybetsin’ demişti. Bu soruyu sormamız lazım. Biraz empati kurmak lazım. Şu an milyonlarca Kürt evlerinden sürgüne gönderildi. Acı tek taraflı değil. Burada dil de önemli. Her kesimin diline özen göstermesi ve yapıcı bir dil kullanması gerekiyor” diye belirtti.
MA / Ömer İbrahimoğlu
