Özellikle 1990’lı yıllarda serbest ticaretin gelişmesiyle birlikte Wan esnafı, kentin farklı yerlerinde Büyük Rus Pazarı, Avrupa Halk Pazarı, Büyük Halk Pazarı, Tuşba Halk Pazarı ve İran Pazarı başta olmak üzere çok sayıda toplu pazar kurdu. Farklı ülkelerin isimlerini taşımasıyla dikkat çeken bu pazarlar, kent halkının yanı sıra turistlerin de uğrak yerlerinden biri haline geldi. İçerisinde yüzlerce iş yerinin bulunduğu ve İran, Irak, Çin, Hindistan ile Uzak Doğu ülkelerinden gelen giyimden ahşap malzemelerine, çantadan hediyelik eşyaya kadar birçok ürünün satıldığı bu pazarlar, ancak yok olmayla karşı karşıya.
Yaşanan ekonomik krizin yanı sıra kış aylarının sert geçtiği kentte esnaf, iklim koşullarına karşı da mücadele veriyor. Kışın ısınmak için takılan sobaların neden olduğu yangınlar nedeniyle defalarca yanan pazarlar, esnafa milyonlarca TL’lik masraf çıkardı. Esnaflar, pazarların tarihi dokusuna dokunulmadan restore edilmesini istiyor.
KIŞIN DAMLAYAN ÇATI
Büyük Halk Pazarı esnafı Zeynep Duran, kışın yağışlı geçen günlerde çatının su sızdırdığını ve bundan dolayı birçok ürünün kullanılamaz hale geldiğini söyledi. Zeynep Duran, “Kışın soba yakıyoruz fakat ne yaparsak yapalım dükkan ısınmıyor. Yetkililere defalarca bildirimde bulunduk değişen bir şey olmadı. Önümüz kış ve sanırım yine aynı durumdan mağdur olacağız. Pazar yazın çok sıcak kışın ise çok soğuk ve buda faturalarımıza yansıyor. Kışın her ne kadar ısıtmasa da soba kullanıyoruz. Yazın vantilatör kullanıyoruz. Bu yüzden elektrik faturalarımız yüksek geliyor” ifadelerini kullandı.
‘SÜREÇTEN UMUTLUYUZ’
Aynı pazarda 15 yıldır esnaflık yapan Hanife Güzel, kentin gözde yerlerinden biri olan pazarın sorunlarıyla kimsenin ilgilenmediğini dile getirdi. Hanife Güzel, “Bu pazar büyük ve neredeyse her sektörden esnaf var. İnsanlar burada istedikleri ürünleri bulabiliyor. Turistlerin alışveriş için sık sık ziyaret ettikleri bir yer. Ancak ne yazık ki yatırım yapılmıyor. Ekmeğini buradan kazanan 152 esnaf var. Bekir Kaya döneminde altının otopark üstünün ise pazar olacağı bir proje yapılmıştı fakat o tutuklandıktan sonra kimse ilgilenmedi. Var olan sorunlardan kaynaklı kirayı bile çıkaramıyoruz. Bu ülkede zenginler hep zengin, fakirler hep fakir. Bunun nedeni de savaştır. Şu an ülke gündeminde bir barış süreci var. Bu süreçten umutluyuz eğer barış sağlanırsa bizler de rahatlayacağız. Savaşa giden bütçeyi daha iyi değerlendireceğiz. Barış bir umuttur barış hemen olsun” diye belirtti.
‘HER SENE YANGIN ÇIKIYOR’
Büyük Halk Pazarı esnaflarından Azad Kaya da, her sene aynı problemlerle başa çıkmaya çalıştığını vurguladı. Pazarla ilgilenilmediği ve restore edilmediğinden kaynaklı esnafın durumunun ekonomik olarak kötüye gittiğini söyledi. Kaya, şöyle devam etti: “Valilik ve ticaret odasının burayı restore etmesi gerekiyor. Diğer sokaklara yapılan çalışmalar bu pazara da yapılmalıdır. Burada 300 kişi çalışıyoruz kışın ısınamıyoruz müşterilerimiz soğuktan dolayı kaçıyor. Daha önce burada çatı restore edildi ama hiç işe yaramadı hala içerisi su doluyor. Kışın soba kullanıyoruz ve her kış sobalardan dolayı yangın çıkıyor. Her sene bu sorundan dolayı endişeliyiz.”
MA / Özlem Yacan
