Çeşitli kamu kurumlarının bankalarla promosyon anlaşması yapması ancak bunları çalışanlara aktarmaması üzerine, kamu görevlileri için 2007 yılında çıkarılan Başbakanlık Genelgesi’yle yeni bir düzenlemeye gidildi. Böylelikle, bugünkü banka maaş promosyon sistemi ortaya çıktı. Enflasyonun düşük olduğu 2021 ortalarından önce imzalanan 3 ile 5 yıllık banka promosyon sözleşmeleriyle kamu çalışanlarına 3-5 bin arasında değişen miktarlar ödenmiş, ancak 2022 yaz aylarında imzalanan promosyon sözleşmeleriyle bu miktar 20 ile 34 bin lira arasında değişti. “Bankalar kazanıyor çalışan kaybediyor” diyen kamu emekçileri ise promosyonların güncellenmesini talep ediyor.
“EMEKÇİLER YOKSULLAŞIYOR”
Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Merkez Yürütme Kurulu (MYK) Üyesi Döne Gevher, bankaların yüzde 300 ila 400’e varan büyümesine karşı emekçilerin gün geçtikçe yoksullaştığını belirtti. “Sermaye kazandıkça biz emekçiler yoksullaşıyoruz” diyen Gevher, “Emeğimiz üzerinden her kim nemalanıyor ve kârına kâr katıyorsa biz de kazandırdığımızın karşılığında hakkımız olanı istemekten geri durmayacağız. Ücretlerimiz üzerinden bankanın elde ettiği kârdan payımızı istiyoruz” ifadelerini kullandı.
“HER GÜN YENİ BİR ZAM”
Meclis’te bütçe görüşmelerinin başladığı bu süreçte, kamusal hizmetin bütçesinin artırılması gerektiğine vurgu yapan Gevher, “İşsizliğin bu kadar arttığı bir süreçte halk olarak ayakta durmaya, gündelik yaşamımızı idame ettirmeye çalışıyoruz. Daha doğrusu açlıkla baş etmeye çalışıyoruz. Çünkü her güne yeni borçlarla uyanıyoruz; her gün yeni zamlarla uyanıyoruz. Hayatlarımız bu zamlar ve borçlar arasında sıkışmış durumda” dedi.
“BÜTÇE SAVAŞA AKTARILIYOR”
Küresel endeks içerisinde 156 ülke arasında Türkiye’nin en sonda olduğuna dikkat çeken Gevher, sözlerini şu şekilde bitirdi: “Böyle bir Türkiye profiliyle karşı karşıyayız. Türkiye büyümekte olan bir ekonomiye sahip ise büyümekte olan ekonominin kime nasıl aktarıldığına da iyi bakmak gerekiyor. Bu bütçenin savaşa, sermaye aktarıldığını hepimiz biliyoruz.”
Haydarpaşa Eğitim Araştırma Hastanesi Radyoloji Teknisyeni Emrah Kaycı da, en son 2020’de gerçekleştirilen promosyon ihalesinde emekçilere 3 bin 816 lira verildiğini, bunun yükselen enflasyon şartlarından kaynaklı pul olduğunu belirtti. İstanbul’da yüz bin sağlık emekçisinin almış olduğu maaşlar üzerinden bankaların karlarına kar kattıklarını belirten Kaycı, “Yani sonuç itibariyle enflasyon yüzde ellilerde iken bize verilen zamlar bunun altında kalıyor. Bankalara gidip beş yıllık ihtiyaç kredisi istesek verilmiyor. Çünkü banka bu enflasyonda beş yılın sonunda parasının pul olacağını düşünüyor. Lakin bizim alacağımız promosyonlara geldiği zaman 5 yıllık ihale yapmak istiyor. Yani yılın sonunda bizim alacağımız bin TL, bugünün yüz TL’si olup tamamen pula dönecek” ifadelerini kullandı.
“MÜCADELE EDECEĞİZ”
Haydarpaşa Hastanesi Ortopedi Bölümü Tıbbi Klinik Sekreteri Metin Şahin ise, yirmi yıl önce aldığı maaşla altın alırken, bu yıl aldığı maaşla geçinemediğini söyledi. Enflasyon artışına rağmen banka tarafından promosyon ödemesinde bir artış yapılmadığına vurgu yapan Şahin, iktidarın 2021’in Haziran ayında yaptığı kanun değişikliğini hatırlatarak, “Haziran ayından sonra devlet tarafından satın alınan her türlü mal ve hizmete sözleşmede olsun ya da olmasın enflasyon farkı ödenmesine karar verildi. Biz biliyoruz ki ekonomik kriz koşullarında sermayeyi korumak adına alınan bu kararın benzerinin emekçiler lehine de promosyon anlaşmaları için alabilirler. Biz sağlık emekçileri haklarımızı almak için bunun mücadelesini vereceğiz” dedi.
Esra Solin Dal / MA
