Ankara’nın Altındağ ilçesinden bulunan tarihi Samanpazarı’ndaki bakırcılar, artan ekonomik krizden en çok etkilenen kesimler arasında yer alıyor. Maliyetlerde artış olsa da üretime devam etmekte ısrarcı olan bakırcı ustaları yaşadıklarını anlattı.
ATÖLYESİNİ KAPATTI
Ekonomik krizden kaynaklı atölyesini kapatan ancak dükkanını açık tutmak için mücadele eden bakır ustalarından Nihat Gökçe, “Bakır ve kalay, pahalı ürünler haline gelmeye başladı. Şimdi demir işine de girmek durumda kaldım. Ülke oldukça büyük bir sıkıntı içinde. İnsanların alım gücü olacak ki esnafta ürünü satabilsin. Akşama kadar oturup durumun düzelmesini bekliyoruz. Atölyemi de ekonomik durumlardan kaynaklı olarak kapattım. Yanımda daha önce çalışan elemanlara devrettim” ifadelerini kullandı.
Emeklilik sürecinde evde oturmak istemediğini ifade eden Gökçe, “Sabah saat 08’de dükkânı açıp akşam 8’de kapatıyoruz. Bu zor zamanları elbirliğiyle atlatmamız gerekiyor” dedi.
BAKIR TERCİH EDİLMİYOR
Samanpazarı’nda eskiden daha yoğun olarak imalatçıların olduğunu, şimdi ise çoğunlukla satışın yapıldığını anlatan Gökçe,“Üretim olsa bile maliyetler pahalı. Bakırın, malzemenin ve işçiliğin fiyatı arttı. Zaten el emeği zordu, şimdi daha da zor. Çelik, bakıra karşı daha çok tercih ediliyor. Çünkü bakır ve kalay masrafı var, maliyet getiriyor. Bugün kalayın kilosu 800 TL oldu. Dolayısıyla bakır yüzde 1-2 civarında tercih ediliyor” diye belirtti.
“KRİZDEN FAZLASIYLA ETKİLENİYORUZ”
Babası Samanpazarı’ndaki bakırcıların ilkleri, kendisi de ikinci kuşak olan Faruk Küçük de, 10 yaşında başladığı mesleğini 50 yıldır sürdürdüğünü söyledi. Yaklaşık 18 yıldır da dükkan işleten Küçük, “El emeği zaman geçtikçe azalıyor. Çoğu malımız yurt dışına çıktı. Şimdi yapan yok ve rağbet görmüyor. Bakırların çoğu yöreseldir. Her yörenin bakırı vardır. Son bir senenin içerisinde de fiyatı ve maliyeti arttı. Satışlar düştü. Pandemiden önce 3 müşteri varsa, şimdi 1 tane kaldı. 10 yıldı sonra da belki hiçbir şey bulamayacağız” dedi.
“SİFTAH YAPMIYORUZ”
Bakırcı ustası Aytekin Küçük, mesleği yapanlardan çok az sayıda kişi kaldığını ifade ederek, iş yapamadıklarını söyledi. “Geçmişte çarşıya girdiğinde çekiç sesinden giremezdin” diyen Küçük, “İnsanlar parasızlıktan kaynaklı olarak bir yere çıkamıyorlar. Bazen siftah yapmadan dükkânı kapatmak zorunda kalıyoruz. Elemanların parasını ödemekte zorlanıyorum. Kalayın kilosu da dolara bağlandı. Bir tavayı geçmişte 20 TL’ye yaparken, şimdi 35 ya da 40 TL ile yapabiliyoruz” şeklinde konuştu.
“GEÇİMİMİZİ SAĞLAYAMIYORUZ”
Pazardaki ustalara nazaran meslekte yeni olan bakırcı çırağı Baki Çağtekin ise, şöyle konuştu: “Samanpazarı eskiden çok kalabalık olurdu. Biz işçiler olarak zenginlere köle olmuş bir sistemin içerisinde yaşıyoruz. Buralarda geçimimizi sağlayamıyoruz. Cebimde 20 TL var, ben karnımı mı doyurayım, eve ekmek mi götüreyim ya da evin ihtiyaçlarını mı karşılayayım. Biz yoksullar ve esnaf olarak bitmiş durumdayız.”
MA
