Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu Genel Sekreteri Orhan Aydoğdu, aile hekimlerinin taleplerini, 17-18 Şubat iş bırakma eylemlerini ve karşılaştıkları sorunları Radyo Sputnik’te Ali Çağatay’la Seyir Hali programında anlattı.
Aydoğdu, aile hekimlerinin mesleki giderlerini ve enflasyon karşısında ödeneklerinin alım gücünü kaybettiğini “Sağlık Bakanlığı tarafından uzun süredir gerçekleştirilmeyen birtakım taleplerimiz var. Özellikle ülkemizin yaşadığı ekonomik bir durum var. Bir aile sağlığı merkezinde o merkezin kirası, personel gideri, elektrik, su, doğalgazı, pansuman yaptırdığınızda size kullanılan malzeme hepsinin bedeli aile hekimi tarafından ödeniyor. Son bir yıl içinde elektriğe yüzde 220, kömüre yüzde 168, doğalgaza yüzde 48, kağıda 160’larda zamlar gelmiş. Bunun karşılığında aile hekiminin ödeneğine sadece yüzde 30 zam gelmiş. Hal böyle olunca aile sağlığı merkezlerini yürütmekte zorlanıyoruz. Bu işin mali boyutudur” diye belirtti.
“EĞER BİR İNSAN FİZİKİ ŞİDDET UYGULUYORSA, TUTUKLU YARGILANSIN”
Hekimlerin sözlü ve fiziksel şiddete maruz kaldığını hatırlatan Aydoğdu, bu konunun yasal güvence ile çözülmesini istediklerini “Hekimler maalesef sözlü ya da fiziksel çok sayıda şiddet olayına maruz kalıp bir kısmı hayatını kaybediyor. Bir kısmı yaşadığı şiddetten dolayı ülkeyi terk ediyor. Bir anne baba evladını doktor olarak yetiştirmiş, işe gönderiyor. Çocuğunun başına ne geleceğini bilmiyor. Size uzanan yardım elini geri çevirmeniz anlaşılabilecek bir psikolojik durum değil. Sosyal olarak bu konuyu çözmekte zorlandığımız için yasal bir düzenleme talebimiz oldu. Bakanlık’tan yıllar önce istemiştik, talebimizde ısrarcıyız. Bu ülkede kamu ihale kanunu 20 yılda 200 kez değişmiş. Sadece Türk Ceza Kanunu’na sağlıkta şiddet ile ilgili eklenecek iki cümledir. Eğer sağlıkta bir insan fiziki şiddet uyguluyorsa kamusal alanda, tutuklu yargılansın. Bunun cezası bir buçukla çarpılsın. Caydırıcı olsun. Vatandaş bu alanda şiddet uygularsa ne olacağını bilsin. Çünkü sistemin sorunları burada vatandaşın yaşadıklarının çoğu, hekim ya da kişiden kaynaklanan değil. Siz hekime ‘beş dakikada hasta muayene edeceksin’ derseniz burada sorun sistemle ilgilidir” diye açıkladı.
“AİLE HEKİMLERİ KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ KONUSUNDA ÜLKEYİ ÇOK İYİ YERLERE GETİRMİŞTİR”
Aydoğdu, aile hekimlerinin Türkiye’de gösterdikleri başarıları “Dünyada ülkelerin sağlıkla ilgili gelişmişlik ölçütlerini belirleyen bir takım yapılar var. Dünya Sağlık Örgütü ve bizim üye olduğumuz OECD bunların arasındadır. Aile hekimleri, koruyucu sağlık hizmetleri konusunda ülkeyi çok kısa zamanda çok iyi yerlere getirmiştir. İngiltere’de kızamık aşılama oranı yüzde 84 iken Türkiye’de bu oran yüzde 98’dir. 2013 yılında hiç kızamık vakası görmedik. Bu çok büyük bir başarıdır” diye aktardı.
“BEŞ KERE CEZA ALDIĞINIZDA İL SAĞLIK MÜDÜRÜ İSTERSE SÖZLEŞMENİZİ FESHEDEBİLİR”
Aydoğdu, sözleşme güvencelerinin de ellerinden alındığını şu şekilde ifade etti:
“Bunun karşılığında bize 30 Haziran 2021’de pandeminin tam ortasında öyle bir yönetmelik çıkartıldı ki mesela ben size bugün yaptığım açıklamadan dolayı 50 ceza puanı alıp ikinci açıklamamda 100 ceza puanı daha alarak 150 ceza puanı ile yıl sonunda sözleşmem feshedilebilir. Basına açıklama yasağı getirildi. Basına açıklama hangi demokratik ülkede suç olabilir? Aile hekimi arkadaşların sözleşme güvenceleri ellerinden alındı. Cezayı gerektiren bir takım fiiller var. İşe alkollü gelmek, hastayla fiziki kavgaya girmek, işe mazeretsiz gelmemek her birinin cezaları var. Bu çıkan yönetmelikle beşer puan ceza alsanız dahi beş kere ceza aldığınızda il sağlık müdürü isterse sözleşmenizi feshedebilir. Eskiden 200 puan olması gerekiyordu. İnisiyatif tamamen il sağlık müdürlüklerine bırakıldı.”
“TALEPLERİMİZ YERİNE GETİRİLMEZSE ÜÇ GÜN DAHA İŞ BIRAKACAĞIZ”
Aydoğdu, 17 ve 18 Şubat tarihlerinde gerçekleşecek iş bırakma eyleminin talepleri karşılanmaz ise Mart ayında tekrar edeceğini “Dolayısıyla 17-18 Şubat’ta iş bırakma kararı aldık. Bu iş bırakma kararına gelirken de Sağlık Bakanlığı ile iki aylık bir süre içerisinde beş kez bu konuları görüştük. Bu konuları Bakan yardımcısı düzeyinde anlattık. Bakandan randevu istedik ki Sağlık Bakanı ile aile hekimleri olarak görüşelim. Randevu alamadık. Rapor ve sözlü olarak her türlü ilettik. Bizim tepkimiz vatandaşlarımıza değil, tamamen bizi idare edenlere ve sağlık otoritesinedir. Basitçe düzeltilebilecek bir takım şeylerin ve mevzuatın düzeltilmesini istiyoruz. Hekim arkadaşlarımıza verilen televizyonlarda ‘size 2.5-3 bin zam yapacağız’ deyip sonra o zammın sessiz sedasız geriye çekilmesi ile ilgili hiçbir açıklama yapılmaması adeta bizimle dalga geçilir gibi saygınlığımızla oynanıyor olması bizleri rencide ediyor. Kamuoyu ile sorunumuz yok, onlardan destek istiyoruz. Biz sesimizi siyasi otoriteye duyurmak istiyoruz. 14 Mart’tan başlayarak eğer taleplerimiz düzeltilmez ise üç gün daha iş bırakacağız. Maalesef iş bırakmaktan başka bir çaremiz yok” diye ifade etti.
“BİR AİLE HEKİMİ BAŞINA 3 BİN 100 KİŞİ DÜŞÜYOR”
Aydoğdu, Türkiye’de aile hekimi sayısını ve çalışma şartlarına göre nüfusa yeterliliğini “Türkiye’de son verilere göre 29 bin 300 aile hekimi var. Yaklaşık 85 milyona bölerseniz hekim başına düşen nüfus ortalama 3 bin 100 civarı oluyor. Çocuk aşısı, gebe izleme, poliklinik, evrak ve idari gibi yaklaşık 40 tane iş yapıyoruz. Kesinlikle bin 500’ün altı olmalıdır. Bir hekimin ortalama muayene etmesi gereken kişi sayısı yarım saatte bir dersek öğlene kadar sekiz öğleden sonra sekiz olacak şekilde günde 16 kişi ile tamamlaması lazımdır ama bizde öyle olmuyor. Günde 130 hasta bakan hekim arkadaşlarım var. Bu da hizmetin kalitesini düşürüyor” diye yorumladı.
SPUTNIK
