İçişleri Bakanlığı her gün uyuşturucuyla mücadele kapsamında operasyonlar düzenlendiğini açıklasa da, madde kullanımı ve ticaretindeki artış sürüyor. Son yıllarda asker, polis, iş insanları ve medya patronlarının da uyuşturucu kullanımı ve ticareti gerekçesiyle gözaltına alınması, devletin mücadele politikasına dair soru işaretlerini artırıyor.
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD) Mersin Şubesi üyesi Avukat Hacı Baskak, Mersin’de uyuşturucu kullanımına dair sağlıklı ve kapsamlı bir resmi veri bulunmadığını belirterek, Mersin Barosu Çocuk Hakları Merkezi kapsamında Çocuk ve Ergen Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezi (ÇAMATEM) ile görüşmeler yaptıklarını ve bu çerçevede eğitim çalışmaları yürüttüklerini aktardı.
‘BİR SEKTÖR HALİNE GELDİ’
Mersin’in kozmopolit yapısı, liman kenti olması ve derinleşen yoksulluğun uyuşturucu kullanımını artırdığına dikkat çeken Baskak, “Liman kenti olması Mersin’i bir geçiş rotasına dönüştürüyor. Ancak asıl büyük tehlike çocukların bu işte kullanılmasıdır. Cezasızlık ve yasal boşluklar nedeniyle çocuklar yaygın biçimde maşa haline getiriliyor. Özellikle Akdeniz ve Toroslar gibi yoksul mahallelerin bulunduğu ilçelerde uyuşturucu artık bir sektör haline gelmiş durumda” dedi.
‘ESAS SATICILARLA UĞRAŞILMIYOR’
Kentte sık sık operasyonlar yapıldığını, her operasyonda yüzlerce kişinin gözaltına alındığını belirten Baskak, gözaltına alınanların büyük bölümünün çocuklar ve 20 yaş altı gençler olduğuna dikkat çekti. Baskak, “Bu çocukların büyük işleri yapabilecek bir kapasitesi yok. Çoğu zaman neyin parçası olduklarını bile bilmiyorlar. Ellerine bir paket veriliyor, lakaplarla iletişim kuruluyor. Esas satıcılarla, büyük parayı kazananlarla ise uğraşılmıyor” diye konuştu. Tutuklanan çocuklar açısından asıl sorunun cezaevinde başladığını vurgulayan Baskak,“Cezaevine girmeden önce basit bir taşıyıcı olan çocuk, cezaevinden çıktıktan sonra profesyonel bir satıcıya dönüşüyor. Satıcılıktan giriyor, imal ve ticaret dosyasıyla çıkıyor. Cezaevleri rehabilite etmiyor, aksine bu çarkın parçası haline getiriyor. Çocuk Koruma Kanunu’ndaki tedbirler etkin uygulanmıyor. Devletin ve ailenin önleyici bir mekanizması yok” ifadelerini kullandı.
EMNİYETTE ORTAKLAR İDDİASI
Uyuşturucuya dair 2025 yılına ilişkin güncel istatistik olmadığını belirten Baskak, 2024 verilerine göre Türkiye nüfusunun yüzde 1,54’ünün uyuşturucu kullandığını, bunun yaklaşık bir milyon kişiye denk geldiğini aktardı. Mersin gibi kozmopolit kentlerde bu oranın daha da yükseldiğini belirten Baskak, “Yoksul mahallelerde neredeyse her evde bağımlı bireyler var. ÇAMATEM’de sadece 20 yatak bulunuyor. Bu tabloya yanıt vermesi mümkün değil” dedi. Teknik takiplerin genellikle çocuklarla sınırlı kaldığını ifade eden Baskak, “Kime götürdükleri, kimden aldıkları netleşmiyor. İmalathaneler basılmıyor. Eğer ülkede imalat yoksa bu madde limandan giriyor. Emniyet içinde ortakları olduğu yönünde iddialar ve bu yönde tutuklamalar da var. Bu ciddi bir zaafiyet” diye konuştu.
‘ZİNCİRİN ANA DAMARI KIRILMALI’
Madde kullanım yaşının ilkokul seviyesine kadar düştüğünü söyleyen Baskak, “9-10 yaşına kadar indiğini görüyoruz. Kız çocuklarında 11, erkek çocuklarında 12 yaş yoğunluklu. Bağımlılık yalnızca maddeyle sınırlı değil; sigara bağımlılığı da 9 yaşa kadar inmiş durumda” dedi. Çözümün yoksullukla mücadeleden geçtiğini vurgulayan Baskak, “Merkezi hükümet çocukları değil, imalat ve ticareti yapan kartelleri hedef almalı. Zincirin ana damarını kırmadan bu sorun çözülmez. Eğitim sistemi bilimsel ve çağdaş hale getirilmeli, çocuklar spor ve sanatla desteklenmeli. Çocuk adalet sistemi güçlendirilmeli, cezaevleri ıslah edici hale getirilmelidir” diye belirtti.
‘BU ÇARK KIRILMADAN MÜCADELE ZOR’
Uyuşturucu ticaretinin milyar dolarlık bir ekonomik çark olduğunu söyleyen Baskak, “Bu kadar büyük paranın döndüğü yerde kamu görevlileri de bu sisteme dahil olabiliyor. Bu çark kırılmadan mücadele etmek zor. Maşa olarak kullanılan çocuklar bizim geleceğimiz. Bir çocuğun hayatına dokunabilirsek, bu büyük bir kazanımdır” dedi.
MA / Mehmet Güleş
