Dünya çapında işçiler için birlik, dayanışma ve mücadele günü olan 1 Mayıs İşçi Bayramı, bu yılda hem ekonomik kriz hem de pandemi koşulları altında karşılanıyor. Pandemiyle birlikte “açlık ya da hastalık” ikilemine terk edilen işçiler, bu duruma karşı taleplerini işyerlerinde ve alanlarda haykıracak. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), Türk Mimar ve Mühendisler Odalar Birliği (TMMOB) ve Türk Tabipler Birliği (TTB), “Her gün 1 Mayıs, her yer 1 Mayıs” sloganıyla pandemi koşullarını gözeterek alanlarda temsili kutlamalar gerçekleştirecek, işyerlerinde ise açıklamalarla 1 Mayıs’ı kutlayacak.
İşçi sınıfının pandemiyle birlikte daha da ağırlaşan sorunlarla 1 Mayıs’ı karşıladığını söyleyen DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, iktidarın politikalarının halkı değil, sermayeyi korumak için şekillendiğini belirtti. Çerkezoğlu, “Biz pandeminin ekonomik ve toplumsal tahribatını çok büyük yaşıyoruz” dedi.
KOŞULLAR AĞIRLAŞTI
Türkiye tarihinin en büyük iş ve istihdam kaybının yaşandığına dikkati çeken Çerkezoğlu, genç ve kadın işsizliğinde rakamlarının ürkütücü boyutlara geldiğini söyledi. Çok ciddi bir gelir kaybının yaşandığını dile getiren Çerkezoğlu, “İşçiler açısından çok ciddi hak kayıplarının olduğu, işsizlikten gelir dağılımına kadar sorunların ağırlaştığı bir dönemi yaşıyoruz. Ayrıca pandemiyle Kod 29 ile işten çıkarma yasağına getirilen istisnalar nedeniyle binlerce işçi işini kaybetti. İşten çıkarma yasağıyla getirilen ücretsiz izin dayatması, işçileri günde 50 TL’ye yaşamaya mahkum etti. Bir bütün olarak yaşama ve çalışma koşullarının daha da ağırlaştığı bir süreçte 1 Mayıs’a gidiyoruz” diye belirtti.
TAM KAPANMA
“Tam kapanma” adı altında açıklanan tedbirlerde bir kapanma görmediklerini ifade eden Çerkezoğlu, salgının başından itibaren iktidarın politikalarının değişmediğinin kaydetti. İşçilere yönelik hiçbir sosyal destek sağlanmadığı ve önlemlerden işçilerin muaf tutulduğunu hatırlatan Çerkezoğlu, “Tam kapanmada da tüm işyerleri çalışmaya devam edecek. İşçiler virüsle burun buruna kapalı mekanlarda çalışmak zorunda kalacak. Oysaki yapılması gereken zorunlu temel hizmetler dışında bütün işlerin 28 gün süreyle tam olarak durdurulması ve tüm yurttaşlara gelir desteğinin sağlanmasıydı. Fakat hiçbir gelir desteği olmamakla birlikte işçi sınıfının büyük bir çoğunluğu çalışmaya devam edecek” ifadelerini kullandı.
YASAĞA RAĞMEN KUTLANACAK
1 Mayıs etkinliklerinin pandemi gerekçesiyle yasaklandığını anımsatan Çerkezoğlu, hiçbir önlem almayan iktidarın 1 Mayıs’ı yasaklamasının kabul edilemeyeceğinin söyledi. DİSK olarak yapacakları etkinliklerde pandemi koşullarına dikkat edileceğini belirten Çerkezoğlu, “Yasaklamalara rağmen işyerlerinden meydanlara kadar 1 Mayıs etkinliklerimizi hayata geçireceğiz” diye konuştu.
YAŞAMSAL TALEPLER
Pandeminin ortaya çıkardığı ağır sorunlar karşısında yaşamsal taleplerinin olduğunu vurgulayan Çerkezoğlu, bu taleplerin başında herkesin aşılanması ve gelir desteğinin sağlanması olduğun altını çizdi. Çerkezoğlu, şunları söyledi: “Bu süreçte işsizliği önlemek için kamu istihdamının arttırılmasına, çalışma saatlerinin düşürülmesine, kadınların çalışma hayatına katılımının önündeki engellerin kaldırılmasına dönük adımların atılması önemlidir. Bu süreçte pandemi nedeniyle hastalanan işçiler için Kovid-19’un bir iş kazası olması, sağlık çalışanları içinde mutlaka meslek hastalığı olarak kabul edilmesi gerekli.”
KOD-29 KALDIRILMALI
İşten çıkarma yasağıyla birlikte Kod-29’un zulüm haline geldiğini sözlerine ekleyen Çerkezoğlu, şöyle devam etti: “Kod-29 zulmüne ve ücretsiz izin dayatmasına son verilmesi gerekli. Adaletli bir vergi sistemi getirilmeli, az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınmalı. Asgari ücretin tümüyle vergi dışı bırakılması ve asgari ücret üzerindeki kesinti yükünün hazineden karşılanması son derece önemli.”
CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ
Kriz ve salgınlarda sınıfsal eşitsizliklerin ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin derinleştiğini vurgulayan Çerkezoğlu, “Kadınlar olarak bizler pandemi sürecinde hem ev içindeki iş yükümüz arttı hem de istihdam dan daha fazla çekilmek zorunda kaldık. Güvencesiz ve esnek çalışmanın hedefinde olduk ve aynı zamanda kadına yönelik şiddet arttı. O nedenle 1 Mayıs’ta İstanbul Sözleşmesi yaşatır diyoruz” dedi.
YENİ BİR DÜZEN ŞART
Mevcut sistemin işçiler, dünya halkları için vaat edeceği bir şeyin kalmadığını ifade eden Çerkezoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Pandemi bunu çok net biçimde ortaya çıkardı. Yeni bir toplumsal düzen şart diyoruz. Eşitliğin, kardeşliğin egemen olduğu yeni bir toplumsal düzen, emeğin Türkiye’si hedefimiz için 1 Mayıs’ta yan yana olacağız. İşçilerin 1 Mayıs’ını kutluyorum. 1 Mayıs’ta işyerlerinden alanlara kadar hep birlikte, yan yana mücadeleyi büyütmeye çağırıyorum. Gelecek güzel günleri, emeğin Türkiye’sini kendi ellerimizle kuracağımızın inancındayım.”
Kadir Güney / MA
