Türkiye’de giderek derinleşen ekonomik kriz ile yaklaşık 2 yıldır devam eden koronavirüs salgını insan sağlığının yanı sıra ekonomiyi de etkiledi. Salgın ve ekonomik kriz nedeniyle iş yapamaz hale gelen esnaf, dükkânların kapısına kilit vurdu. Turizmin gözdesi olan İzmir’de de esnaf zor günler yaşıyor. Türkiye’nin en büyük açık hava alışveriş merkezlerinden biri olan ve “İzmir’in kalbi” olarak bilinen Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda da esnaf iflas etti. 11 bin 500 işyerinin bulunduğu Kemeraltı Çarşısı’nda, son bir yılda yaklaşık 250 esnaf kepenk kapattı.
ESNAF YALNIZ BIRAKILDI
Ekonomik krizin salgınla birlikte iyice derinleştiğini söyleyen İzmir Tarihi Kemeraltı Esnaf Derneği Başkanı Semih Girgin, “Çarşımızda ekonomik krizin yansımaları 4 yıl öncesine dayanıyor. Salgınla birlikte iyice dibe vurduk. Bu süreçte ülkeyi yönetenler esnafa destek sağlamadı. Şartlar tartışılır ama esnaf bu konuda ciddi sorunlar yaşadı ve yalnız bırakıldı. Kemeraltı esnafı hiçbir destek almadan ayakta durmaya çalışıyor” dedi. Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda binlerce esnafın aile geçindirdiğine dikkati çeken Girgin, “Esnaf iş yapmadığı için elinde nakit parası yok, sürekli vergi borçlarını ödemek zorunda kalıyor” şeklinde ifade etti.
KRİZİN ÖZETİ
Kemeraltı Çarşısı’nda her türlü alışverişin yapıldığını dile getiren Girgin, olası yeni bir kapanmada esnafın toplu iflasa gidebileceği kaygısını taşıdıklarını söyledi. Girgin, “Kemaraltı Çarşısı’nda 11 bin 500 esnaf var. Burası kuyumcu, incik boncuk satan, lokantalar, ev malzemeleri halkın her türlü ihtiyacını gideren bir çarşıdır. Bir yılda yaklaşık 250 esnaf iş yapamadığı için kepenk kapattı. Hanların üst katlarında ne kadar iş yerinin kapatıldığını bilmiyoruz. Verdiğimiz bilgiler de sadece tespit edebildiklerimizdir” diyerek esnafın yaşadığı mağduriyeti özetledi. İzmir esnafının mutsuz, yarın ne olacağın korkusu ve kaygısını yaşadığın söyleyen Girgin, kendilerine destek sağlanmadığı sürece bir daha toparlanmalarının mümkün olmadığını aktardı.
TEK TEK İFLAS ETTİLER
Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda 13 yıldır esnaflık yapan Halis Emekçi de zamların yarattığı mağduriyete dikkati çekerek, “Ürünleri dolar bazında alıyoruz. Türk Lirası dolar karşısında değer kaybettiği için ürün fiyatları yüksek oluyor. Bu nedenle insanların alım gücü de düşürüyor” dedi. İş yerinin bulunduğu sokakta son bir yılda 20 esnafın ekonomik kriz nedeniyle iflas ettiğinin altını çizen Emekçi, kapanma döneminde herhangi bir destek almadığını, kendisinin de iflasın eşiğinde olduğunu söyledi.
8 yıldır esnaflık yapan Ömür Yönden de 14 ay boyunca iş yapamadığını ve birçok yere birikmiş borcunun olduğunu söyledi. Yönden, ülkede ciddi bir ekonomik krizin olduğunu salgınla bunun daha da derinleştiğini belirtti. İktidarın esnafa gereken önemi vermediğini destek dahi sağlamadığını ifade eden Yönden, krizin üstesinden daha fazla gelmeyeceklerini aktardı.
UMUT YOK
14 yıllık esnaf Gülcan Arslan Tarihi Kemeraltı Çarşısı’nda perde ve mobilya sattığını, kriz nedeniyle birçok yerden borç aldığını şuan kazandıklarını sadece borçlara yatırdığını belirterek, iktidarın kendilerini salgın döneminde desteklemediğini eleştirdi. İktidarın salgın süresi boyunca büyük sermaye sahiplerini desteklediğini ifade eden Aslan, ekonominin düzeleceğine dair mevcut iktidardan umudu ve beklentisinin olmadığını söyledi.
‘ASIRLIK DÜKKANI KAPATACAĞIM’
Çarşıda 22 yıldır baba mesleği olan bakır işletmeciliği yapan Mehmet Özgür ise, geçen yıllara göre gelirinin düştüğünü ifade ederek, ekonomik krizin en çok dar gelirli küçük esnafı etkilediğini söyledi. Özgür, salgında iktidarın zengini daha da zengin yaptığını, küçük esnafı ise daha çok borçlandırdığını vurgulayarak, salgın döneminde herhangi bir destek almadığını olası bir kapanmada ise asırlık dükkânını kapatıp, bir daha esnaflık yapamayacağı kaygısını paylaştı.
Hakan Yalçın / MA
