Türkiye’de soğan üretimi yıllık ortalama 2 milyon 200 bin ton oluyor. Bu üretimden 1 milyon 800 bin ton iç piyasada, geri kalan kısmı ise Irak ve İran başta olmak üzere birçok ülkeye ihraç ediliyor. Sadece Çukurova’da bu yıl 36 bin dekarlık alanda soğan ekimi yapıldı. Pandemi koşullarından kaynaklı ihracatta ve “tam kapanma” uygulamalarıyla iç pazarda yaşanan talep azlığı nedeniyle soğan bu yıl tarlada kaldı. Üreticiler, işçilikle birlikte dekar başına 5 bin TL maliyete ulaşan soğanları için kilosu 40 kuruşa bile alıcı bulamıyor. Satılamayan soğanları tarlada çürümeye terk edildi. Bu yüzden diğer çiftçiler gibi dertli olan soğan üreticileri, ekili tarlalarını toplamadan başka bir ürün ekmek için yeniden sürmeye koyuldu.
GEÇEN YIL ALTINDI
Hükümetin tarım politikalarını eleştiren çiftçilerden Adem Aslan, 200 dekarlık soğan tarlasını yeniden sürdüğü görüntüleri gösterip, “Diyecek bir şey yok, bu görüntü her şeyi anlatıyor” diyor. “Geçen yıl altın olan soğan bu sene tarlada kaldı” diyen çiftçi Mehmet Karaca da, şuan talep olmadığı için soğanın kilosunun tarlada 40 kuruşa kadar düştüğünü söyledi. Karaca, “60 dekar soğan için işçilik hariç 150 bin lira masrafım var. Soğanı tarladan nasıl kaldıracağımızı bile bilmiyoruz” dedi.
KARA KARA DÜŞÜNÜYORLAR
600 dekarlık tarlasına bu yıl soğan ektiğini söyleyen Vedat Kodaşman, “tam kapanma” nedeniyle talep olmadığı için sokağın tarlada kaldığını dile getirdi. Hem kendilerinin hem de işçilerin kara kara düşündüğünü ifade eden Kodaşman, depolardaki soğan ve patatesleri toplayarak, yurttaşlara dağıtmaya başlayan hükümetin plansız tarım politikalarıyla çiftçinin artık ekim yapamaz hale gelmesini eleştirdi. Kodaşman, hükümetin çiftçiyi destekleyerek, planlı üretim politikasını hayata geçirmesi gerektiğini söyledi.
ÜRETİMDEN KOPARMAK
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Adana Şube Başkanı Feyzullah Korkut ise planlı bir tarım politikası olmadığından ötürü her yıl aynı sorunların tekrarlandığını ifade etti. “Tam kapanma” kararıyla tedarik zincirinde sorunlar yaşandığını ve tüketicinin ürünlere ulaşamadığını söyleyen Korkut, hükümetin tedarik zincirine dair düzenli bir planlamasının olmayışı nedeniyle ürünlerin çöpe gittiğini, tüketicinin de marketlerde yüksek fiyatlarla sebze ile meyve aldığını vurguladı.
Korkut, semt pazarlarının 8-15 Mayıs tarihlerinde açık olacağının belirtildiğini ancak bu pazarların planlaması konusunda da sorunlar olduğuna işaret etti. Semt pazarlarının kontrolü bir şekilde açılması gerektiğini dile getiren Korkut, “Girdi maliyetleri altında ezilen üretici bir de ürününü pazara ulaştıramazsa telafisi olmayan bir zarar ile üretimden kopar. Günü kurtaran kararlar üreticiyi üretimden koparacak. Bunun için planlı bir tarım üretim politikası sağlanmalı” dedi.
Hamdullah Kesen / MA
