İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi üyeleri, faili meçhul cinayetle öldürülen ve gözaltında kaybedilen insanlar için gerçekleştirdikleri “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” eylemlerinde bu hafta 26 Aralık 1997 tarihinde Diyarbakır’da gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamayan Mehmet Özdemir’i hatırlattı.
Dernek binasında düzenlenen basın toplantısında Özdemir’e kaybedilme öyküsünü İHD Şube Yönetim Kurulu üyesi Caner Canlı paylaştı. Özdemir’in, maruz kaldıkları baskılar sonucu Lice’ye bağlı Araki köyünden Diyarbakır kent merkezine taşındığını anlatan Canlı, burada hayvan ticareti yaptığını belirtti. Bir sabah hayvan pazarına gideceğini söyleyerek evden çıkan Özdemir’in bir kıraathanede arkadaşlarıyla oturduğu sırada yanlarına gelen sivil kıyafetli, ellerinde telsiz bulunan silahlı iki kişi tarafından alıkonulduğunu ifade etti.
Özdemir, bindirilmek istendiği arabanın içinde üçüncü bir kişinin oturduğunu fark etmesi üzerine araca binmemek için uğraştığını dile getiren Canlı, devamında şunları söyledi: “Ancak bu kişiler tarafından zorla, şiddet uygulanarak arabaya bindirildi ve oradan götürüldü. Olaya orada bulunan birçok kişi tanık oldu. Bunun üzerine eşi Enzile Özdemir, 29 Aralık 1997 günü İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi’ne başvurdu. Eşinin zorla gözaltına alındığını, hakkında bilgi edinemediğini belirterek hukuki yardım talebinde bulundu. Sonrasında Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi’ne dilekçe verildi. Yanıt olarak; ‘Mehmet Özdemir Emniyet Müdürlüğü tarafından gözaltına alınmıştır’ damgası vuruldu. Ancak bu damganın üzerinde hiçbir yetkilinin imzası yoktu. Aradan bir süre geçmesine rağmen Özdemir’den bir haber alamayan ve nerede tutulduğu kendisine söylenmeyen Enzile Özdemir, yeniden ilgili kurumlara başvurdu. Kendisine verilen yanıtta bu defa Özdemir’in gözaltına alınmadığı bir yanlışlık yapılarak gözaltında olduğunun söylenmiş olabileceği belirtildi. 7 Ocak 1998 tarihinde eşi Enzile Özdemir ilgili durumu anlatan bir dilekçeyle Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı’na yeniden başvurdu. Bunun üzerine Başsavcılık bir soruşturma başlattı ve Özdemir’in akıbetini Jandarma’dan sordu. Bir defa daha gözaltına alınmadığı şeklinde yanıt verildi. Uzun yazışma ve soruşturmalardan sonra 19 Aralık 2003 tarihinde, Cumhuriyet Savcısı, Özdemir’in kaçırılmasıyla ilgili herhangi bir soruşturma açılmamasına karar verdi.”
AİHM İHLAL KARARI VERDİ
Özdemir ailesi bunun üzerime Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu. Mahkeme, 8 Ocak 2008 tarihinde verdiği kararında Mehmet Özdemir’in yaşam hakkının ihlal edildiğine, eşi Enzile Özdemir açısından ise işkence yasağı, özgürlük ve güvenlik hakkı ve etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine hükmetti.
Bu karara rağmen, bir mezarı bile olmayan Mehmet Özdemir’i kaybedenlerin bulunup, yargılanmadığını söyleyen Canlı, dernek olarak devlete geçmişle yüzleşmesi için sorumluluğunu ve olanları hatırlatmaya devam edeceklerini belirtti.
