İzmir’de 30 Ekim 2020’de 6,6 büyüklüğünde meydana gelen depremin üzerinden bir buçuk yıl geçmesine rağmen depremzedelere tahsis edileceği belirtilen konutlar tamamlandı ancak konutlar teslim edilmiyor. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından depremzedelere yapılan 596 konut ve 145 dükkanın “Anahtar teslim töreni” AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla 26 Kasım 2021 tarihinde yapıldı. Ancak yapılan anahtar teslim törenin ardından yaklaşık 2 ay geçmesine rağmen, daireler sahiplerine teslim edilmedi. Depremzedeler, evlerinin tamamlanmasına rağmen teslim edilmemesine tepkili.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na göre, 10 ilçede 4 bin 424 binada ve 33 bin 434 bağımsız bölümde hasar oluştu. Bayraklı ilçesinde 8 bina tamamen çökerken yüzlerce binada da hasar oluştu. Yıkılan binaların yerine belirlenen 7 proje alanındaysa bin 444 konut ve 208 iş yerinin bulunacağı zemin artı beş kattan oluşacak 20 binanın yapımına 22 Şubat 2021’de başlanıldı. 2 yıldır büyük mağduriyet yaşayan depremzedeler, hak kayıpları ve anahtarların teslim edilmemesine tepki gösterdi.
3’üncü proje alanında evi yıkılan Taner Duman, burada 910 daire, 132 iş yerinin yıkıldığını belirtti. 3’üncü alan inşaatının üçte birinin tamamladığını anlatan Duman, site alanının bir ayda ancak tamamlanabileceğini söyledi. Duman, “Cumhurbaşkanı geldikten sonra dairelerin teslim edileceği söylenmişti. Halen herhangi bir teslimat olmadı. Devlet bu işleri resen yaptı. 8 katlı imarlarımız, 134 ile 118 metrekare arasında değişen 3 tip dairelerimiz vardı. Şimdiki daireler 82, 77 ve 65 metrekare olarak yapılmış. Hemen hemen 143 metrekareye yakın bir kaybımız var. Bunun nedeni 8 kat imarının 5 kata düşürülmesi. Dairelerde metrajlar yarı yarıya düştü. 4 kişilik bir ailenin yaşayamayacağı alanlar oluşturuldu” dedi.
‘MAĞDURUZ’
2’nci proje alanından Suna Yılmaz, Yağcıoğlu Sitesi’nde kaldığını ve deprem sonrasında orta hasarlı denilerek yıkıldığını ifade etti. Kendilerine hiçbir soru sorulmadan projenin çizilip, temel atıldığını ve kamulaştırıldığını kaydetti. Yılmaz, “26 Kasım’da kura çekildi. Kuradan sonra ‘en geç Ocak başında evleriniz ve anahtarlar teslim edilecek’ denildi. Ancak onca zamana rağmen evlerimize giremiyoruz. Dairemizi göremedik. Sorularımıza bir yıldır hiç cevap alamadık. Ne kadar kira ödeyeceğimizi, kaç ay ödeyeceğimizi de bilmiyoruz. Hepimiz mağduruz. Aralık ayında bize teslim edilseydi, abonelik parasını daha az verecektik. 2022’de abonelik ücretleri arttı. Faturalara farklı ücret ödeyeceğiz” diye belirtti.
DEPREMZEDELER PERİŞAN
Birinci proje alanında evi yıkılan Mustafa Şanlı da, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın “Herkese kendi yerinden, cephesinden ve katından yer verilecek, kimse mağdur olmayacak” sözlerini hatırlatarak, ancak 7 kat yerine 5 kat yapıldığı için şu an 24 kişinin açıkta kaldığına dikkat çekti. Şanlı, “Dairelerimiz 124 metrekareden 75 metreye düşürüldü. Bu hak kaybıdır ve biz bunu kabul etmiyoruz. Devlet acizlik makamı değil çözüm makamıdır. Bizim hakkımızı versinler. Burada 84 ailenin hepsi perişan” diye tepki gösterdi.
HERKES MAĞDUR
27 yıl öğretmenlik yaparak birinci proje alanı Cumhuriyet Sitesi’nde ev aldığını, ancak depremde yıkıldığını söyleyen Aynur Yıldırım ise, yıkılan evini sıfır faizle alamadığını belirtti. Yıldırım, “Aynı ilçeden sağlam ikinci bir evin varsa o zaman AFAD’dan hak sahibi değilsiniz. Şu anda aynı alanda oturduğum için ben AFAD’dan hak sahibi değilim. Sıfır faizle yıkılan evimi alamıyorum. Herkes mağdur ve bu mağduriyetlerin giderilmesini istiyoruz” dedi.
Özlem Yayan / MA
