Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği (GABB) Kadın ve Aile Hizmetleri Müdürlüğü, Sûr ve Rezan (Bağlar) belediyeleriyle birlikte kadın yoksulluğunun geldiği düzeyi tespit etmek ve çözüm önerileri geliştirmek amacıyla saha araştırması yaptı. “Yoksulluğun kadın hali: Diyarbakır’da eşitsizliğin haritası” başlıklı rapor, Yenişehir Belediyesi’nin hizmet binasında açıklandı.
Yerine kayyım atanan Mêrdîn Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Devrim Demir, Qaxizman Belediyesi’ne kayyım atanmasına tepki gösterdi. Devrim Demir, kayyım uygulamasıyla Kürtlerin iradesinin hedef alındığını belirtti.
BİN 866 KADINLA GÖRÜŞME YAPILDI
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi Koordinatörü Yüksel Genç, iki ilçeye bağlı 31 mahallede 18 yaş üstü bin 866 kadınla görüşme yapıldığını aktardı. Raporda öne çıkan tespitler şöyle:
– İstihdam ve Gelir: Kadınların büyük çoğunluğu gelir getirici bir işte çalışmıyor (Yüzde 90,8 Rezan, yüzde 89,1 Sûr) ve ev içi ücretsiz işçi konumunda (Yüzde 79,8 Rezan, yüzde 82,7 Sûr).
– Gelir Dağılımı ve Ekonomik Bağımsızlık: Kadınların kişisel gelire sahip olmama oranı Rezan’da yüzde 46,4. Sûr’da ise bu oran yüzde 47,2. Gelir sahibi olan kadınların yüzde 85’ten fazlası kazançlarını kendi ihtiyaçları yerine evin temel harcamalarına yönlendiriyor.
– Çocuk Bakımı ve İstihdam: Kadınların iş gücüne katılmasının önündeki en büyük engel çocuk bakımı (Rezan yüzde 58,2, Sûr yüzde 58,9).
– Mülkiyet Hakları ve Finansal Erişim: Kadınların üzerine kayıtlı mülk oranı oldukça düşük. (Rezan yüzde 83,7, Sûr yüzde 81,1). Kadınların yüzde 50’den fazlasının banka kartı yok.
– Borçlanma: Kadınların yaklaşık yarısı borçlu (Rezan yüzde 48,2, Sûr yüzde 50,1). Gelir elde etmemelerine rağmen, kadınların yüzde 30’una yakını hane içi borçları kendi üzerine almak zorunda kalıyor.
– Temel İhtiyaçların Karşılanamaması: Rezan’da yüzde 60,4, Sûr’da yüzde 52,4 oranında kadın temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Sur’da sosyal yardım alan kadın oranı biraz daha yüksek olmasına rağmen (yüzde 26,2’ye yüzde 25), bu yardımların ihtiyaçları karşılamadığı belirtiliyor.
– Sosyal Güvence: Yeşil Kart (GSS primi devlet tarafından ödenen) kullanan kadın oranı Sûr’da yüzde40,3. Bu oran Rezan’da yüzde 21,2. Rezan’daki kadınların sosyal güvencesiz kalma oranı daha yüksek olabilir.
– Okuryazarlık: Sûr’da kadınların yüzde 35,8’i, Rezan’da yüzde 30’u okuma yazma bilmiyor.
– Mesleki Eğitim ve İstihdam Talebi: Kadınlar mesleki eğitim almak istiyor ancak erişimleri kısıtlı. Kadınların yüzde 28,2’si doğrudan istihdama katılmayı talep ederken, sadece yüzde 2,8’i ev içi emeğin ücretlendirilmesini istiyor.
– Ev İçi İş Yükü: Kadınlar ev işleri ve bakım emeğini büyük oranda tek başına üstleniyor (Rezan yüzde 89,4, Sûr yüzde 87,8).
“AĞIR BİR TABLOYLA KARŞI KARŞIYAYIZ”
Toplantının 2’nci oturumunda konuşan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Serra Bucak, sahadan ve mahallelerden veri toplamanın çok önemli olduğunu ifade etti. Toplumun çok ağır bir tablo ile karşı karşıya kaldığına ve derinleşen ekonomik kriz süreçlerinde en çok kadınların yoksullaştırıldığına dikkat çeken Serra Bucak, “Sadece ekonomik yoksulluktan konuşmuyoruz, aynı zamanda politik, sosyal, kültür sanat yoksulluğundan, kentin her alanındaki yoksulluktan bahsediyoruz. Elbette bu yoksulluğu konuşurken kapitalizmin, erkek egemen sistemle dönüşen yönünü vurgulamaktan geri durmayalım” dedi.
MA
