Sayıştay denetçilerinin incelemelerde bulunduğu AKP’li Mûş ve Tetwan belediyeleri ile kayyımla yönetilen Van Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin (VASKİ) raporları açıklandı. Paylaşılan raporlarda, her üç kamu kurumunun da borç batağında olduğu ortaya çıktı.
Raporlarda, Mûş ve Tetwan belediyeleri ile VASKİ’nin borç limitlerini aştığı, bütçelerinden daha fazla borçlandıkları tespit edildi.
MÛŞ BELEDİYESİ’NİN BORCU 322 MİLYON 253 BİN 636 TL
AKP’li Mûş Belediyesi ile ilgili raporda, Sayıştay’ın 2020 ile 2021 yılına dair ortaya koyduğu tespitlerin giderilmediği, belediyenin borçlanmaya devam ettiği kaydedildi.
2022 yılı için belediyenin maksimum borçlanabileceği tutarın 274 milyon 262 bin 221 TL olduğuna dikkat çekilen Sayıştay raporunda, “Belirtilen mevzuat çerçevesinde yapılan incelemede, belediyenin 2022 yılsonu itibariyle faiz dâhil iç ve dış borç stok tutarı 322 milyon 253 bin 630 TL’ye ulaşmış, dolayısıyla mevzuatla belirlenmiş olan borç limitinin 47 milyon 991 bin 414 TL kadar aştığı tespit edilmiştir. İdarenin 2022 yılı itibariyle sahip olduğu borç stoku mevzuatta belirtilen borçlanma sınırını geçmiş olup, faaliyet döneminde anılan sınırlamalara uygun hareket edilmesi gerekmektedir” bilgileri yer aldı.
Belediyenin 2022 yılı güncel borcu ise 322 milyon 253 bin 636 TL olarak açıklandı.
PİYASA ARAŞTIRMASI YOK, İHALE YOK, SÖZLEŞME YOK!
Sayıştay denetçileri Mûş Belediyesi’nde, AKP’li ve kayyım ile yönetilen diğer belediyeler gibi ihale ile alınması gereken birçok satın alımın piyasa araştırması yapılmadan ve avans ile alındığını da belirledi.
Raporda, “Yapılan incelemelerde İdarenin gerçekleştirdiği bazı projeler kapsamında yapılan satın almalarda 4734 sayılı Kanun’da bulunan usulleri kullanmak yerine, ilgili personele avans verilmek suretiyle ihale edilmeden ve piyasa araştırması yapılmadan doğrudan piyasadan satın almaların gerçekleştirildiği görülmüştür. Bu kapsamda ‘kar festivali’ organizasyonu için 265 bin 711 TL tutarında, ‘Hoş Geldin Bebek Projesi’ organizasyonu için ise 320 bin 327 TL tutarında muhtelif kalemlerde harcama yapılmış olup, söz konusu tutarlar 2022 yılı için belirlenmiş doğrudan temin parasal limitinin de üzerinde bulunmaktadır. Diğer taraftan satın alınan iş kalemleri içerisinde sahne ışıklandırması, konser organizasyonu gibi belli bir süreyi içeren işler bulunmasına rağmen, herhangi bir sözleşmeye de bağlanmadığı anlaşılmaktadır” tespitlerine yer verildi.
TETWAN BELEDİYESİ’NİN BORCU 295 MİLYON 452 BİN 188 TL
AKP’li Tetwan Belediyesi de borç batağında olan belediyeler arasında yer aldı. Hazırlanan Sayıştay raporunda, belediyenin borç stoku yasal limiti 124 milyon 75 bin TL olmasına rağmen 2022 yılında toplam borcunun 295 milyon 452 bin 188 TL olduğu kaydedildi.
İHALE YAPMAMAK İÇİN AYNI GÜN 9 KEZ MICIR ALIMI YAPILDI
Belediyenin mal alımlarında yine yasal limitin aşıldığını belirleyen Sayıştay, idarenin aynı nitelikteki, aynı tarihli ve aynı birimin ihtiyacı olan alımları parasal limitin altında kalmak amacıyla kısımlara bölerek doğrudan temin yoluyla gerçekleştirdiğini tespit etti. Buna örnek olarak ise, 18 Mart 2022 tarihinde açık ihale ile gerçekleştirilmesi gereken mıcır alımı ile ilgili belediyenin ihale yerine, aynı gün 9 kez doğrudan temin yoluyla mıcır alımına gitmesi gösterildi. Benzer şekildi araç lastiği, beton alımı gibi birçok alımda da belediyenin ihale yapmamak için aynı gün içerisinde onlarca kez doğrudan alım yaptığı tespit edildi.
Raporda bu durama ilişkin, “İdarenin benzer nitelikteki alımlarını kısımlara bölerek doğrudan teminle karşılaması nedeniyle temel ihale usullerinin uygulanmaması mevzuata aykırılık teşkil etmektedir” ifadelerine yer verdi.
VASKİ’NİN BORCU 1 MİLYAR TL’Yİ AŞTI
Sayıştay’ın kayyımla yönetilen Van Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Su ve Kanalizasyon İşleri İdaresi (VASKİ) ile ilgili raporunda da, idarenin borç limitlerini aştığı tespitine yer verildi.
Sayıştay, “İdarenin limit kapsamındaki borç stokunun 843 milyon 317 bin 349 TL olduğu ve borçlanma sınırını 191 milyon 990 bin 578 TL aştığı görülmüştür. İdarece mevzuatın borçlanmaya yönelik belirlediği sınırlar içerisinde kalınarak borçlanma sınırına riayet edilmesi ve bu sınırın aşılmaması için gerekenin yapılması gerekmektedir” tespitine yer verdi.
Raporda, VASKİ’nin 2022 yılı borç miktarının ise 1 milyar 34 milyon 578 bin TL olduğu kaydedildi. Hazırlanan mali tabloda VASKİ’nin 2022 yılında bankalardan 398 milyon TL kredi çektiği de rapora yansıdı.
MA / Adnan Bilen
