Ekonomik krizden en çok etkilenen kesimlerin başında emekliler geliyor. Milyonlarca emekli, ekonomik kriz nedeniyle ciddi geçim sıkıntısı yaşıyor. Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi’ne (BİSAM) göre açlık sınırı 12 bin 928 TL. Ancak birçok emeklinin aldığı maaş, Ocak 2023 itibariyle 7 bin 500 TL. Açlık sınırının çok altında bir maaş alan emekliler duruma tepkili.
‘EMEKLİLER GEÇİNEMİYOR’
Wan’da yaşayan emeklilerden Naci Başdinç, ekonomik krizden tüm kesimlerin etkilendiğine dikkati çekti. Yaşadığı kentte en düşük kiranın 10 bin lira olduğunu ve bir teneke yağın 900 liraya yükseldiğini söyleyen Başdinç, aldığı maaşla bu harcamaları karşılamasının mümkün olmadığını vurguladı. Başdinç, “Türkiye’de daha önce emekli, ‘emekli olunca kendime bir ev ve araba alırım, 30 yıllık bu yorgunluğu bu şekilde gideririm ve rahat ederim’ derdi. Ama bugün öyle bir şey yok. Emekli, bugün emekli olduğunda nasıl geçineceğini düşünüyor ve emekli olmak istemiyor. Şu süreçte emekli olanların tamamı, kriz nedeniyle geçinemez durumda. Bunu sadece emekli yaşamıyor, tüm halk yaşıyor. Dünyanın hiçbir ülkesinde emeklinin bu kadar ezildiği görülmemiştir” dedi.
Yaşanan zamların psikolojilerini de olumsuz etkilediğini söyleyen Başdinç, “Ekonomik sorunun yanında bir de psikolojik sorunumuz var. Türkiye’de artık bu şartlarda yaşamak çok zor. Bu kriz hali ailelere de yansıyor. Aileler çocuklarını okutamıyor, sağlığıyla ilgilenemiyor, sağlıklı besleyemiyor. Türkiye’deki fuzuli harcamaları emekliye mal etmek haksızlıktır. Kendileri 100 bin üzerinde maaş alıyorlar ve geçinemediklerini söylüyorlar. Biz emekliler bu parayla nasıl geçineceğiz?” diye sordu.
‘KAYNAKLAR SAVAŞA HARCANIYOR’
Bir başka emekli Sıddık Birlik, ekonomik kriz nedeniyle çocuklarını okutmakta büyük zorluk çektiğini anlattı. Birlik, “Evin kirasını, doğalgazını, elektriğini ve su faturalarını ödeyemiyorum. Bir merminin fiyatı bir emekli maaşına denk geliyor. Bu savaşın bir an önce durması lazım. Masa başına oturup barış yapılması lazım. Bunun başka alternatifi yoktur” dedi.
Okuttuğu çocuklarının kirasının 6 bin, doğalgaz faturasının 2 bin, elektrik faturasının bin ve su faturasının 500 TL olduğunu söyleyen Birlik, “Bu maaşla işin içinde çıkamıyorum. Geçinemediğim için borç almak zorunda kılıyorum. Şu an 80 bin kredi borcum var. Bu ülkede 5 maaş alan insanlar var. Onlar 5 maaş alıp, geçinemiyorlar. Biz 7 bin 500 TL’ye talip oluyoruz. Bunu da çok görüyorlar. Ya bu sistemin tamamen değişmesi lazım ya da insanların bir an önce silkelenmeleri gerekir. Bu ülkenin kaynaklarının yüzde 99’u savaşa harcanıyor” diye konuştu.
‘BU PARAYLA NASIL GEÇİNEYİM?’
7 bin 500 TL maaş aldığını aktaran İzzettin Kaya, “Bu maaşın 2 bin 500 lirasını doğalgaza veriyorum, bin lirasını elektriğe ve suya veriyorum. Benim elimde 3 bin lira kalıyor. Bu parayı neye vereceğim? Bu parayla evi mi geçindireceğim, çocukları mı okutacağım, ulaşıma mı vereceğim?” sözleriyle içerisinde bulunduğu durumu özetledi.
Bir ayakkabının fiyatının dahi 2 bin liraya dayandığını belirten İsmet Kurt ise, sadece su faturasına 800 lira ödediğini kaydetti. Kurt, “Bunun doğalgaz, elektriği var. Geçinemiyoruz. 25 yıl boyunca pirim yatırmışız, ama karşılığını alamıyoruz. Bizler demokrasi, özgürlük, barış ve bu kanın durmasını istiyoruz. İyi bir yaşam istiyoruz. Ülkede bu savaş biterse, ekonomik sıkıntı ortadan kalkar. Bütün paramız mermilere gidiyor. Bomba olarak dağlara atılıyor. Ya bize doğru dürüst bir maaş versinler ya da 7 bin 500 TL’yi de vermesinler” tepkisinde bulundu.
MA
