Şornaak’ın (Şirnex) Cizre (Cizîr) ilçesinde belediyeyi borç batağına sürükleyen ve taşınmazlarını bir bir devreden kayyımların en son icraatı, Dengêj Evi’nin İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne devretmek oldu. Dağkapı Mahallesi’nde bulunan Dengbêj Evi, 4 Eylül’de alınan kararla devredildi. Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) döneminde dengbêjlik geleneğinin yaşatılması amacıyla Dengbêj Evi’ne dönüştüren mekanın devredilmesi tepki çekti. Görevden alındıktan sonra yerine kayyım atanan Cizîr Belediyesi Eşbaşkanı Berivan Kutlu ve dengbêjler, kararı “kültüre yönelik darbe” olarak nitelendirdi.
‘HEDEF KÜRTLERİN KAZANIMLARI’
Kurdistan’da 2016 yılında belediyelere kayyım atanmasıyla kültürel soykırımın başlatıldığını belirten Kutlu, Dengbêj Evi’nin Güzel Sanatlar Lisesi’nin kullanımına sunulmasının sıradan bir olay olmadığına dikkat çekti. Kutlu, “Yıllardır devam eden politikalardan bağımsız ele alınamaz. Bir bütün olarak bakıldığında Kürt gençleri katlediliyor, siyasetçileri tutuklanıyor. Degbêj Evi’ne yönelik karar da bunun bir parçasıdır. Kayyımların talanı devam ediyor. Nasıl halkın iradesi yok sayılarak belediyelere el konulduysa, halkın kazanımları da gasp ediliyor. Tarihin, değerlerin talanı için özel bir politika devrededir” dedi.
HUKUKİ GİRİŞİMLERDE BULUNULACAK
Değerleri hedef alanların yarın halkın arasına nasıl karışacağını soran Kutlu, “Cizîr’de satılmayan bir kaç yer kalmıştı onlar da kayyım tarafından satılıyor. Daha önce satılan yerler belediye için büyük bir gelirdi. Evin tahsis edilmesine karşı gerekli hukuki girişmelerimiz olacak. Sadece belediye eşbaşkanı ya da yönetimi olarak olaya bakmıyoruz. Bir halkın dili ve kültürüne yönelik bir talan söz konusudur. Olaya bu yönden bakmak gerekir. Halkın kazanımlarına sahip çıkmak sadece belediye ve bir partinin meselesi değildir. Bir bütün olarak mücadele etmek gerekiyor. Seçimlere aylar kala bu kararın alınması da planlıdır” ifadelerini kullandı.
‘KİMLİĞE YÖNELİK TAHAMMÜLSÜZLÜK’
Cizîr Birca Belek Dil ve Kültür Derneği üyesi Umut Botan, Denbêj Evi’nin Botan’ın tarihini ve kültürünü yaşatmak amacıyla kurulduğunu vurgulayarak, şöyle dedi: “Tarihi bir yer olduğu için kültür çalışmaları için burası ayarlandı. Tarihi öneme sahip olduğu için de dışarıdan gelenlerin ilk uğrak yerlerinden birisiydi. Kürt kültürü ve diline yönelik baskılar artarak devam ediyor. Özellikle bu politikalar Cizîr üzerinde yürütülüyor. Dengbêj Evi’nin tahsis edilmesi bunun bir parçasıdır. Kayyım bu yanlıştan dönmelidir. Dengbêj Evi değiştirilmeden olduğu gibi kalmalıdır. Eğer bunun önünü almasak ilerde birçok şeyi elimizden alacaklar. Bunun için Dengbêj Evi’nin etrafında kenetlenmemiz gerekiyor. Bu mekan halka aittir. Bizi biz yapan kültürümüzdür. Dengbêj Evi’nin devredilmesi kimliğimize yönelik tahammülsüzlüktür.”
‘GELECEĞE SAHİP ÇIKILMALI’
Dengbêj Muhittin Duymak ise, dengbêjlik denilince akla Kürtlerin sözlü tarihinin geldiğini dile getirerek, “Kürtler tarihini, acılarını, aşklarını ve toplumsal yaşamlarını dengbêjliğe dökerek günümüze taşıdı. Bir devlet bir ulusu hedef aldığında önce diline ve kültürüne saldırır. Çünkü dili ve kültürü başka bir ulus tarafından kontrol altına alındığında o ulusun içi artık boşalmış demektir. Bu nedenle dil ve kültür önemlidir. Dengbêj Evi ile ilgili alınan karar sıradan bir karar değildir. Herkes bu karara karşı tepkisini ortaya koymalıdır. Denbêj Evi halkımız için tarihi bir mekandır. Özünden kopartılmamalıdır. Halkımız bu karara karşı Dengbêj Evi’ne sahip çıkarak diline, kültürüne ve tarihine sahip çıkmalıdır” çağrısında bulundu.
MA
