İzmir Foça ilçesinde bulunan Yörük köyü Yeniköy’de Yörük kültürünün tanıtılması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla 2022 Kasım ayında açılan “Yörük Anı Evi” çevre köylerin yanı sıra Foça dışından da insanların ilgisini çekiyor. Foça Belediyesi tarafından köye yapılan 2 katlı taş binada çalışmalarını sürdüren Anı Evi, köy muhtarlığının yanı sıra Foça Kadınca Kararınca Üretici ve Girişimciler Derneği’ne de ev sahipliği yapıyor. Özellikle kadınların üretime ve toplumsal yaşama katılmasını amaçlayan Anı Evi’nde hayata geçirilmesi planlanan atölyelerle Yörük kültürü de tanıtılacak.
290 nüfuslu Yörük köyünde açılan Anı Evi ilgi çekerken, çevre köylerden ve ilçelerden de insanların köye gelerek Yörük kültürünü tanımasını sağlıyor. 2 katlı binanın giriş katı üretim ve atölyeler için ayrılırken, üst katı ise müze olarak kullanılıyor. Köylülere yapılan çağrılarla toplanan Yörük kültürüne ait eşyaların sergilendiği bu katta, sapan, çıkrık, çarık kalıbı, yöresel kıyafetler gibi eşyalar bulunuyor. Yörüklerin yaşadığı diğer kentlere de çağrı yapan köy muhtarı Hasan Ercan, ellerindeki eşyaların buraya getirilerek sergilenmesini ve gençlerin bu eşyalarla tanışmasını istiyor.
MÜZE VE ATÖLYELER
Yeniköy Mahallesi Muhtarı Hasan Ercan ile Yörük Ani Evi çalışmalarını ve amaçlarını konuştuk. Yeniköy’ün 400 yıllık tarihi olan bir Yörük köyü olduğunu belirten Ercan, kültürlerini yaşatabilmek adına böyle bir çalışmaya adım attıklarını söyledi. Yörük evinin bulunduğu yerde eskiden okul lojmanı olduğunu belirten Ercan, “Fakat bu lojman yıkılmıştı. Önceki dönem Foça Belediye başkanından burada kültürel çalışmalar yapacağımız bir Yörük Evi açılmasını istedik. O da orjinal taş bir bina yaptı. Daha sonra evi hangi amaçlarla kullanacağımızı tartıştık ve üst katının müze olmasına karar verdik. Yine Kadınca Kararınca Derneği’nin de katkılarıyla alt katımızı atölye olarak kullanıyoruz. Yörük Evi’ni, köyümüzün kadınlarının ürettiklerini burada satmaları, beraber üretmelerini, sosyal bir alan olarak kullanmaları, çocuklara kültürel eğitim vermek amacıyla kurduk” dedi.
KÜLTÜR GELECEK NESİLLERE AKTARILACAK
Yörüklerin kültürlerine düşkün bir halk olduğunu kaydeden Ercan, çocukların da bu kültürü öğrenmesini ve devam ettirmesini istediklerini vurguladı. Müze olarak kullanılan kısımdaki birçok eşyanın gençler tarafından bilinmediğini dile getiren Ercan, “Bu eşyaları görüp, tanımalarını, atalarının nerelerde kullandığını bilmelerini, özellikle tarımla ilgili aletleri unutmamaları, tarımı devam ettirmelerini istedik. Zeytinleri bizden sonra toplayacak kimse yok. Çocuklarımız bu işleri bilmiyor. Bu kültürü unutmamalarını istedik. Eşyaların toplanmasında çok zorluk çekmedik. Köylünün elinde daha fazla eşya bulunduğunu biliyorum. Antalya, Burdur gibi Yörüklerin yaşadığı yerler ile de temasa geçtim. Henüz oralardan bir katkı olmadı ama onların da katkısıyla Yörük Evimizi zenginleştireceğimizi düşünüyorum” diye belirtti.
YEMEKLER TANITILACAK
Evin sanal medyadan görülmesi üzerine insanların köye geldiğini belirten Ercan, “Cumartesi ve pazar günleri ebe çöreği dediğimiz yiyeceğimizi yapıp ikram ediyoruz. Köyümüz daha çok zeytincilikle geçim sağlıyor. Burada köyümüzün zeytinini de tanıtmayı düşünüyoruz. Köyümüzün kültüründe kadın-erkek eşitliği vardır. Yörük evinde kadınların daha da sosyalleşebileceği bir alan yaratıyoruz. Burasını üretim merkezi olarak da kullanacaklar. Köyümüzün düğünlerde yaptığı özel yemekleri de burada yapmak istiyoruz. Bununla ilgili çalışmalarımız da var. Topalak yemeği diye bilinen bir yemeğimiz var. Onu da burada yaparak gelen misafirlere tanıtacağız” ifadelerini kullandı.
‘KÜLTÜRÜMÜZÜ GELECEĞE TAŞIYACAĞIZ’
Gençlerin Yörük kültürünü devam ettirmesi durumunda amaçlarına ulaşacaklarını sözlerine ekleyen Ercan, “Bütün eşyaların hepsi bir bahane. Burada aslolan kültürün unutulmaması, devam etmeleri, çocuklarımızın hangi kültürden geldiklerini bilerek ona göre yaşamaları, düşünmeleridir” diye konuştu.
MA / Tolga Güney
